فارن پالیسی ـ لارا سلیگمن و روبی گرمر
حمله‌ی انتحاری مرگ‌بار روز سه‌شنبه در کابل و یک گزارش مستقل در مورد وضعیت افغانستان، آنچه را که اکنون یک اجماع در حال رشد در واشنگتن است، نشان می‌دهد: این‌که ایالات متحده هیچ‌پیشرفتی در راستای پایان‌دادن به جنگ 17 ساله‌اش در افغانستان ندارد.
بر اساس گزارش‌ها حمله‌ی بمب‌گذار انتحاری در داخل یک سالن عروسی در پایتخت افغانستان، بیش از 50 کشته و دست‌کم 80 زخمی برجا گذاشته است. این حمله همچون ضربه‌یی بر استراتژی دولت ترمپ در افغانستان فرود آمد، زیرا مقامات نظامی امریکا دفاع از مراکز عمده‌ی شهری همچون کابل را اولویت اصلی این استراتژی خوانده بودند.
فقط چند روز پیش از این بمب‌گذاری، یکی از جنرالان ارشد امریکایی اذعان کرد که جنگ افغانستان به بن‌بست خورده است. جنرال جوزف دانفورد رییس ستاد مشترک ارتش در 17 نوامبر در مجمع امنیت بین‌المللی هالیفکس گفت که «فکر می‌کنم منصفانه است» اگر بگوییم که طالبان «در حال حاضر [جنگ را] نمی‌بازد.»
«یک‌سال پیش ما اصطلاح بن‌بست را استفاده کردیم» و این وضعیت «تغییر چندانی نکرده است.»
در همین‌حال، دفتر بازرس کل وزارت دفاع ایالات متحده در 19 نوامبر گزارش ناامیدکننده‌یی را در مورد جنگ در افغانستان منتشر کرد که می‌گوید پیشرفت اندکی در راستای مصالحه صورت گرفته است. طی ماه گذشته، عملیات‌ها در این کشور پس از حمله‌ی طالبان در ولایت کندهار در جنوب افغانستان توجه ویژه‌یی را به خود جلب کرد. این حمله باعث کشته‌شدن جنرال قدرت‌مند افغانستان و رییس استخبارات ولایت کندهار شد و جنرال اسکات میلر فرمانده جدید نیروهای ایالات متحده و ناتو در افغانستان به سختی توانست از آن جان سالم به در ببرد.
قرار گزارش‌ها، هفته‌ی گذشته در میانه‌ی افزایش خشونت، زلمی خلیل‌زاد فرستاده‌ی ایالات متحده به افغانستان، گفت‌وگوی سه روزه‌یی را با طالبان در قطر برگزار کرده است. او در کنفرانس خبری‌اش در کابل روز یک‌شنبه، با این‌که از مذاکرات قطر نام نبرد، اما در مقایسه به همتایان نظامی‌اش لحن خوش‌بینانه‌تری نسبت به تلاش‌های صلح داشت.
خلیل‌زاد گفت: «فکر می‌کنم فرصتی برای مصالحه و صلح وجود دارد. طالبان می‌گویند که باور ندارند که بتوانند از راه نظامی موفق شوند، این‌که آن‌ها می‌خواهند مشکلات باقی‌مانده با ابزارهای صلح‌آمیز و مذاکرات سیاسی حل و فصل شوند.»
اما گفت‌وگوهای صلح در گذشته به جایی نرسیدند. با این‌که در تابستان سال جاری رهبران نظامی آتش‌بس کوتاه‌مدت ماه جون میان حکومت افغانستان و طالبان در جریان تعطیلات عید فطر را ستودند، اما طالبان به پیشنهاد اشرف غنی رییس‌جمهور افغانستان برای اجرای آتش‌بس دوم پاسخی ندادند. به جای آن، به گفته‌ی گزارش بازرس ویژه‌ی ایالات متحده برای بازسازی افغانستان، طالبان به مختل‌کردن آمادگی‌ها برای انتخابات پارلمانی ماه اکتبر تمرکز کردند.
جیمز دابینز دیپلمات سابق ارشد ایالات متحده که از 2013 تا 2014 به عنوان نماینده‌ی ویژه امریکا برای افغانستان و پاکستان خدمت کرده است، می‌گوید که در دهه‌ی گذشته پیشرفت اندکی برای آوردن صلح به افغانستان صورت گرفته است. او می‌گوید: «ما به خصوص در مورد دهه‌ی گذشته با یک معضل اساسی مواجه هستیم؛ و آن این است که بهترین کاری که می‌توانیم انجام دهیم، حفظ وضعیت موجود است و این هدف چندان رضایت‌بخش نیست.»
در همین‌حال، تصویر وضعیت موجود به طور فزاینده‌یی ملال‌انگیز است. رهبران دیپلماتیک و نظامی طی سال گذشته اصرار داشته‌اند که پیشرفت‌هایی در راستای رسیدن به اهداف استراتژی جنوب آسیا داشته‌اند؛ استراتژی که علاوه بر دفاع از مراکز جمعیتی، حملات هوایی بر کارخانه‌های مواد مخدر طالبان و سیار منابع درآمد این گروه را نیز شامل می‌شود. هدف نهایی مجبورکردن طالبان به مشارکت در گفت‌وگوهای صلح است. در ماه جولای، مایک پمپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده گفت که «استراتژی رییس‌جمهور واقعا کار می‌کند.» و بعدتر جنرال جوزف ووتل فرمانده فرماندهی مرکزی ایالات متحده، خوش‌بینی محتاطانه‌یی را ابراز کرد. جنرال جان نیکلسون فرمانده پیشین نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان نیز در ماه آگست در صحبت با خبرنگاران گفت که او معتقد است این استراتژی کار می‌کند.
اما اعداد غیر از این را نشان می‌دهند. براساس آخرین گزارش سیگار که از 1 جولای تا 30 سپتامبر را پوشش می‌دهد، علاوه بر حملات اخیر طالبان، شاخه‌ی خراسان دولت اسلامی در افغانستان نیز به راه‌اندازی حملات مرگ‌بار در مرکز قدرتش، ولایت ننگرهار و در کابل ادامه داده است. هرچند که در تعداد حوادث امنیتی به طورکل، کاهش اندکی دیده می‌شود اما تعداد حملات انتحاری بین ماه مِی و آگست، در مقایسه با زمان مشابه در سال گذشته، 38 درصد افزایش یافته است. در همین‌حال، تلفات نظامیان و غیرنظامیان افغانستان نیز افزایش یافته است. شصت‌وپنج درصد افغان‌ها در مناطق تحت کنترل یا نفوذ دولت زندگی می‌کنند؛ رقمی که در دو سال گذشته تغییر چشم‌گیری نکرده است.
نیازها به کمک‌های بشردوستانه نیز در سه ماه اخیر بحرانی‌تر شده است. سازمان ملل متحد گزارش داده است که 3.5 میلیون افغان به خاطر خشک‌سالی به کمک غذایی فوری نیاز دارند. در گزارش سیگار آمده است که به دلیل خشک‌سالی و درگیری جاری، جمعیت آوارگان بین‌المللی افغانستان در سال جاری به حدود 500 هزار نفر رسیده است.
گزارش نتیجه‌گیری کرده است که «این سه ماه، دوره‌ی دشواری برای پیش‌برد مصالحه بوده است.»
براساس این گزارش، انتخابات پارلمانی افغانستان به عنوان نشانه‌ی کوچکی از پیشرفت، به رغم شماری از چالش‌های امنیتی و تدارکاتی همان‌طور که برنامه‌ریزی شده بود در 20 اکتبر برگزار شد. دانفورد گفت که این رویداد «به طور قابل‌توجهی موفقیت‌آمیز و قطعا از آنچه که مردم پیش‌بینی کرده بودند، کمتر خشونت‌آمیز بود.» او خاطرنشان کرد که معتقد است گذار سیاسی پیش رو «در اعمال فشار بر طالبان» نقش حیاتی خواهد داشت.
انتظار می‌رود که سیگار ارزیابی جامع‌تری را از انتخابات پارلمانی، در سه ماه بعدی ارائه کند. دانفورد با تکرار اظهارات سایر رهبران ارشد ایالات متحده همچون جیمز متیس وزیر دفاع، تاکید کرد که فشار نظامی به تنهایی نمی‌تواند صلح را در افغانستان برقرار کند. هدف اعمال فشار و آوردن طالبان به میز مذاکره است.
دانفورد گفت: «موفقیت در افغانستان یک روند مصالحه، تحت رهبری و مالکیت افغان‌ها است. این امر برای ما مستلزم داشتن فشار سیاسی، فشار اجتماعی و فشار نظامی است. در بُعد نظامی، وظیفه‌ی ما این است که اطمینان حاصل کنیم طالبان متوجه شوند که نمی‌توانند در میدان جنگ برنده شوند.»
دابینز دیپلمات سابق ایالات متحده می‌گوید که امریکا باید تلاش کند که به توافق صلح با طالبان دست یابد. اما او در این که این تلاش‌ها مثمر واقع شوند، تردید دارد و می‌گوید: «امتحان آن ایده‌ی خوبی است. اما حساب‌کردن روی آن ایده‌ی بدی است.»