خالق ابراهیمی
23 حمل، شهر غزنی: شانزدهم حمل را روزی تاریخی برای افغانستان خواندند. عدهای حضور مردم در پای صندوقهای رای را نوعی حماسهآفرینی عنوان کردند. به هر صورت، انتخابات برگزار شد و بسیاریها از روند برگزاری انتخابات راضی هستند. در این میان، مردم ولایت غزنی شکایتهایی نیز داشتند. دقیقا یک هفته از روز انتخابات میگذرد. نتایج تا هنوز مشخص نیست، اما خیلیها خودشان را برای رفتن به ارگ ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی آماده کردهاند. من اما آمدهام در شهر غزنی تا آنچه را که مردم نتوانستند از مسئولان کمیسیون انتخابات در غزنی بپرسند را بپرسم. بسته شدن راههای ولسوالیهای ولایت غزنی دو هفته قبل از انتخابات، تهدیدهای امنیتی شدید، هشدار طالبان به رایدهندگان، بریدن ناخنهای رنگی، کمبود موادهای انتخاباتی و سایتهای انتخاباتی در بعضی از ولسوالیها، تمام شدن برگههای رای در نیمهی اول روز انتخابات، گزارشها از تقلب در ولسوالیهای ناامن و شکایتهایی که از آدرس مردم به کمیسیون شکایتهای انتخاباتی رسیدهاند. ولی شاه جهان سرداری، مسئول دفتر انتخاباتی ولایت غزنی میگوید که انتخابات در غزنی بدون کدام مشکل برگزار شد و حضور مردم چشمگیر بود. او انتخابات غزنی را پیروزی دموکراسی در غزنی عنوان میکند. کمکاریها را در سطح اندک میپذیرد، اما از جوابدهی مستقیم طفره میرود. در کوتاه سفری که به شهر غزنی داشتم، با تعدادی از باشندگان شهر غزنی صحبت کردم و خواستم نظر مسئول دفتر انتخابات ولایت غزنی را نیز داشته باشم.
تفاوت انتخابات در غزنی با سایر مناطق افغانستان در کجا بود؟
در سطح عموم، انتخابات گذشته از لحاظ تاریخی یک نقطهی عطف در تاریخ افغانستان بود، که انتخابات گذشته در تمام نقاط افغانستان بهخیر و بهخوبی سپری شد و به مراتب بهتر از انتخاباتهای گذشته بود. در غزنی نیز انتخابات به صورت وسیع برگزار شد، حتا در ولسوالیهایی که در انتخاباتهای قبلی انتخابات نداشتیم، این بار در آن مناطق نیز انتخابات برگزار شد و مردم شرکت کردند. از جملهی این ولسوالیها، ولسوالی اندر و مُقر میباشند که بسیار ناامن تلقی میشدند، اما خوشبختانه که انتخابات برگزار شد و در جریان رایدهی کدام حادثهای نیز رخ نداد. مسئولان ما در این ولسوالیها بسیار خوش بودند و میگفتند که مردم بسیار با دلخوشی از خانههای خود برآمدند و به پای صندوقهای رای رفتند. دقیقا از انتخابات گذشته بسیار بهتر بوده، تقلبات در سطح بسیار اندک وجود داشته و ما کاملا از برگزاری انتخابات در غزنی راضی هستیم.
آیا کدام تهدیدی برای کارمندان کمیسیون انتخابات در این مناطق وجود نداشت؟ و آیا در این مناطق نامزدان شورای ولایتی با کدام تهدیدی روبهرو نبودند؟
در این قسمت ما به کارمندان ساحوی خود هدایت دادیم که اگر کسی تهدید شود، یا کسی زیرهر نوع فشار باشد، باید آزادنه به کمیسیون شکایتهای انتخاباتی مراجعه کند. شکایت خود را ثبت کند. موضوع را باید با آنها مطرح سازند، ولی من شخصا مشکلاتی در سطح پایین داشتم، اما در سطح بالا و خیلی جدی مشکلات نداشتم. نامزدان شورای ولایتی نیز تا حال کدام شکایتی از این ناحیه نداشتهاند. به هر صورت، نقش نیروهای امنیتی در تأمین امنیت مردم و نامزدان بسیار جدی و پررنگ بود. از همینجا میخواهم از تک تکشان تشکری نمایم.
در این انتخابات از نگاه نیروی انسانی کدام تلفات داشتید یا نداشتید؟
در این انتخابات ما هیچنوع تلفات نداشتیم و مشکلات امنیتی در آن سطح نبودند که جان کارمندان ما را تهدید کنند. ارگانهایی امنیتی در سطح بسیار بالایی با ما همکاری کردند. در قسمت انتقال مواد و انتقال صندوقهای رای از ولایات به مرکز همکاری همهجانبه داشتند. از این جهت تشکری ویژه مینمایم. آنها بیشتر از توقع ما به وظیفهی خود عمل کردند و این برای تمام مردم افغانستان هویدا بود.
حضور زنان چگونه بود؟
در ولسوالیهای نظیر مُقر و اندر حضور زنان بسیار کمرنگ بود، اما در ولسوالیهای مالستان، جاغوری، ناهور، جیغتو و منطقهی نوآباد غزنی، حضور خانمها در انتخابات بسیار بیشتر از مردان گزارش شده است. اما یک چیز را نمیشود نادیده گرفت، که مردم میخواستند در انتخابات شرکت کنند و به انتخابات باورمند شده بودند. من به این باورم که اگر این بار از مناطقی که زنان قبلا نمیتوانستند در انتخابات شرکت کنند، تعداد محدودی در این دور شرکت کرده باشند، باز هم ما پیروزیم. امیدوارم که در انتخاباتهای بعدی حضور زنان در این مناطق نیز صد درصدی شود.
از مناطقی که شما نام گرفتید، گزارش شده بود که برگههای رای در بعضی از محلات رایدهی در اولین ساعات روز تمام شده بودند. بسیاری از مردم از حق شهروندیشان محروم شدند. مشکل اصلی در کجا بود؟ آیا شما از قبل آمار رایدهندگان را نداشتید؟
بلی این مشکل وجود داشت. طبق هدایت دفتر مرکزی، یک تعداد محلات اضافی و احتیاطی در نظر گرفته شده بودند، که جمعاً 24 مرکز بود؛ سیزده مرکز آن را در غزنی نگهداشتیم، یازده محل را به دفتر جاغوری انتقال دادیم. مطابق طرزالعمل، برای مناطقی که به حدود دو ساعت از مرکز فاصله داشته باشند، در صورت نیاز باید محل سیار مد نظر گرفته شود و در محلات رایدهی که برگهی رای کمبود شود، برگهی رای رسانیده شود. جاهایی که به ما گزارش شد و در نزدیک دفتر مرکزی یا دفاتر ساحوی ما قرار داشتند، ما سر وقت برایشان برگههای رای فرستادیم، اما برای بعضی از ولسوالیها، مثل مالستان، چون بدون استفاده از هلیکوپتر، با دیگر وسایل ممکن نبود و ما هلیکوپتر در اختیار نداشتیم، رسانده نتوانستیم. اگر در این زمینه شکایتی وجود داشته باشد، ما آن را میپذیریم و از مردم نیز عذرخواهی میکنیم.
در شورای ولایتی غزنی چند خانم نامزد شده بودند؟
هفت نامزد خانم برای شورای ولایتی داشتیم که از این جمع 25 درصد آنها در تبعیض مثبت وارد شورای ولایتی غزنی خواهند شد و بقیه در رقابت با مردان قرار میگیرند. گفتنی است که این خانمها بیشتر از مناطق آرام و امن وارد کاروزار انتخاباتی شدهاند. این خانمها نه تنها که مشکلات جدی نداشتند، بلکه از طرف مردم و جامعهیشان بسیار تشویق شدهاند. جای امیدواری است که همهیشان بتوانند وارد شورای ولایتی غزنی شوند.
در حد اوسط، این بار چه میزان رای نیاز است تا یک نامزد برنده شود؟
این مسئله مربوط به صلاحیتهای من نیست. شمارش آرا یک بار در مراکز رایدهی انجام میشود و بار دیگر در مرکز شمارش آرا و باید منتظر کمیسیون انتخابات باشیم تا چه کسی را برنده و چه کسی را بازنده اعلام میکند.
بزرگترین مشکلی که شما از آن میترسیدید، چه بود؟
بزرگترین مشکل ما، تهدیدات امنیتی بود.
آیا ناظران در تمام مراکز رایدهی حضور داشتند؟
بلی. در تمام مراکز ناظرین حضور داشتند.
با شکایتهایی که شدهاند؛ هنوز باور دارید که انتخابات در غزنی موفقانه برگزار شده است؟
البته، انتخابات یک پروسهی رقابتی است و معلوم است که تمام پروسههای رقابتی مشکلات خاص خود را دارند. بههیچوجه کمبودات را توجیه نمیکنم. خصوصا این مشکلات در کشور ما چندبرابر میشوند. صعبالعبور بودن راهها، کمبود امکانات، تهدیدات امنیتی و خیلی از موارد دیگر همه دست و پای ما را بسته بودند، اما مردم و نیروهای امنیتی با همکاری جدیشان باعث شدند که بر تمام مشکلات فایق آییم و انتخابات را موفقانه برگزار کنیم.