پس از هفتهها نزاع و جنجال بر سر انتخاب کمیشنران و رییسان دارالانشای کمیسیونهای انتخاباتی میان ارگ ریاست جمهوری، احزاب، جامعه مدنی و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری 1398، طرفهای درگیر در انتخاب کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی بالآخره بر سر یک طرزالعمل در خصوص انتخاب اعضای کمیسیونهای انتخاباتی به توافق رسیدند. بر اساس طرح اول تعدیل قانون انتخابات، انتخاب کمیشنران، رییسان دارالانشا و رییسان کمیسیونهای انتخاباتی توسط رییسجمهور انتخاب میشد. در این طرح، کمیتهی گزینشی که قبل بر آن مسئولیت انتخاب کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی را داشت، حذف شده بود. این طرح، کمیسیونهای انتخاباتی را در انحصار ارگ ریاست جمهوری قرار میداد. در توافقی که پس آن به میان آمد، بیش از هشتاد داوطلب عضویت در کمیسیونهای انتخاباتی و ریاست دارالانشای آن، توسط جامعه مدنی و احزاب سیاسی، برای عضویت در کمیسیونهای انتخاباتی معرفی شدند. 17 نامزد ریاست جمهوری، به 14 داوطلب برای عضویت در کمیسیون های انتخاباتی رأی دادند. از این میان، دو نفر توسط رییس جمهور به عنوان رییسان دارالانشای کمیسیون های دوگانه ی انتخاباتی تعیین شدند.
با انتخاب شدن حواعلم نورستانی و ذهرهبیان شینواری به عنوان رییسان کمیسیون مستقل انتخابات و کمیسیون مستقل رسیدگی به شکایات انتخاباتی، پروندهی تشکیل هیأت رهبری و اداری کمیسیونهای انتخاباتی بسته شد. واقع این است که هیأت رهبری و اداری و کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی، برامد تصمیم و دخالت احزاب سیاسی است. احزابی که هرکدام یا ائتلافی از چند تا از داوطلبهای مشخصی برای عضویت در کمیسیونهای انتخاباتی حمایت میکردند. احزاب سیاسی و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری 1398 که اکثر آنها توسط احزاب سیاسی حمایت میشوند، پیش از برگزاری مراسم گزینش کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی، در تبانی با همدیگر، فهرستی از افراد مشخصی را از میان داوطلبان عضویت در کمیسیونهای انتخاباتی حمایت کردند و اکنون، هیأت رهبری و اداری و کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی در واقع افراد تحت حمایت احزاب و نامزدانی هستند که هر کدام برای انتخابات ریاست جمهوری 1398، برنامههای سازماندهی شدهای برای دخالت در آرای شهروندان دارند. به تبع آن، اکثر کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی در مدیریت امور مربوط به انتخابات، به جای پیروی از قوانین، طرزالعملهای نافذ و اصول کار اداری، از احزاب و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 1398 که از آنها حمایت کردند، دستور میگیرند.
با نگاهی به سوانح و سابقهی کاری و مدیریتی کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی، در مییابیم که اکثر آنها، حتا تجربهی مدیریت اداری در یک ادارهی به نسبت بزرگ را ندارند. برخی از آنها، برخلاف قانون انتخابات، از نامزدان انتخابات پارلمانی 28 و 29 میزان بودند. تعدادی، قبل بر این، سخنگوی نهادهای حکومت بودند و اکثریت کمیشنران، چیده شدهاند که از احزاب و نامزدان انتخابات ریاست جمهوری 1398، دستور بگیرند. اکنون به نظر میرسد مدیریت کمیسیونهای انتخاباتی به دست کسانی افتادهاند که اهلیت کاری، شایستگی و وجههی قانونی انتخاب شدنشان به عنوان کمیشنران کمیسیونهای انتخاباتی به اشکال مختلف میلنگد. چنین به نظر میرسد که کمیشنرانی با چنین اهلیت و شایستگی برای رهبری کمیسیونهای انتخاباتی، نتوانند انتخابات ریاست جمهوری 1398 را مدیریت کرده و بیم آن میرود که تجربهی تلخ سوءمدیریت وسیع در انتخابات پارلمانی 28 و 29 میزان، حتا در ابعاد وسیعتر تکرار شود. چنین چینشی برای مدیریت یکی از مهمترین انتخاباتهای افغانستان، میتواند قمار از قبل باخته شده باشد.