پس از دو روز درگیری در مربوطات ولسوالی ارغنجخواه در ۱۵ کیلومتری شهر فیضآباد مرکز ولایت بدخشان، این ولسوالی سرانجام شب گذشته (جمعه، ۹ حمل) به دست گروه طالبان سقوط کرد.
به گفتهی مسئولان محلی در جریان درگیریها میان نیروهای امنیتی و طالبان تا کنون پنج پولیس کشته، سه پولیس زخمی و چهار پولیس دیگر نیز به دست گروه طالبان اسیر شدهاند.
ثناالله روحانی، سخنگوی پولیس این ولایت به روزنامه اطلاعات روز میگوید که در جریان این درگیریها به گروه طالبان نیز تلفاتی وارد شده است، اما وی آماری از این تلفات ارایه نمیکند.
قولاردوی ۲۰۹ شاهین نیز با نشر اعلامیهای گفته است که در جریان این درگیریها، هفت عضو طالبان کشته و سه تن دیگر آنان نیز زخمی شدهاند.
در همین حال، گروه طالبان نیز با نشر اعلامیهای ادعا کرده است که در جریان درگیریها در این ولسوالی، ۱۳ پولیس کشته شدهاند. در اعلامیه گفته شده است که حاجی حفیظ، از فرماندهان نیروهای خیزش مقاومت مردمی و یک پسرش نیز از جملهی کشتهشدگان اند.
ولسوالی ارغنجخواه در شرق شهر فیضآباد، به علتهای ویژگیهای هممرزی با این شهر و اتصال ۱۱ ولسوالی مرزی این ولایت در شمال و شرق بدخشان با شهر فیضآباد، یکی از استراتژیکترین ولسوالیهای این ولایت به شمار میرود. این ولسوالی پس از ولسوالی یمگان و وردوج، سومین ولسوالی بدخشان است که به کنترل طالبان در آمده است.
سقوط ارغنجخواه؛ بیکفایتی مسئولان یا عقبنشینی تاکتیکی؟
در بارهی سقوط این ولسوالی مقامهای محلی بدخشان و وزارت امور داخلهی کشور نظرهای متفاوت و متضادی ارایه میکنند. شماری از اعضای شورای ولایتی این ولایت در یک کنفرانس خبری عامل سقوط این ولسوالی را بیکفایتی مسئولان خواندند، اما وزارت امور داخله و مسئولان امنیتی در ولایت بدخشان میگویند که نیروهای امنیتی مرکز این ولسوالی را «احتیاطا» ترک و از آن عقبنشینی کردهاند.
نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت داخلهی کشور با فرستادن ویدیویی به رسانهها گفته است که نیروهای امنیتی مرکز این ولسوالی را به خاطر آسیبپذیری آن و واردنشدن تلفات به نیروهای امنیتی ترک کردهاند.
نیکمحمد نظری، سخنگوی والی بدخشان نیز به این گفتهها میافزاید که نیروهای امنیتی به خاطر اینکه بتوانند از تلفات افراد ملکی در این جنگ جلوگیری کنند و منظمتر برای بازپسگیری این ولسوالی اقدامکنند، از ساختمان ولسوالی و فرماندهی پولیس آن عقبنشینی کردهاند.
با این حال اما احمدبشیر صمیم، از اعضای شورای ولایتی بدخشان میگوید که تهدیدات امنیتی در ولسوالی ارغنجخواه و خطر سقوط آن از دو سال پیش به این طرف وجود داشته است: «سه پلان عملیاتی برای رفع این تهدیدات منظور شد که باید ارگانهای امنیتی مستقر در بدخشان این عملیات را راهاندازی میکردند، اما در اثر ضعف رهبری ارگانهای ملکی و امنیتی بدخشان راهاندازی نشد تا اینکه رفتهرفته، این تهدید به واقعیت انجامید.»
ولسوالی ارغنجخواه از منظر ساختار جغرافیایی، دارای مناطق کوهستانی و مرتفع میباشد که معمولاً در فصل زمستان میزان برفباری در آن سنگین است. در سالجاری آبی، این ولسوالی با داشتن حد اوسط سه متر برف، بیشترین میزان برفباری را در چند دههی گذشته داشته است.
سخنگوی والی این ولایت با پذیرفتن کمکاریها در نهادهای مسئول امنیتی و ملکی در بدخشان، میگوید که وجود برف و هممرزی ارغنجخواه با ولسوالیهای نستباً ناامن، سبب شده است که این کمکاری به میان آید.
او میافزاید: «طالبان قبلا در این ولسوالی خود را جابهجا کرده بودند، وقتی که آنان تهاجمشان را از چند استقامت بر مرکز ولسوالی آغاز کردند، ما به علت مسدودبودن راهها توسط برف و خرابی هوا نتوانستیم کمک به موقع کنیم.»
با این حال آقای نظری میگوید که نیروها کمکی به این ولسوالی اعزام شدهاند و درگیریها میان دو طرف برای بازپسگیری آن، در «دشت دین»، در چهار کیلومتری مرکز ارغنجخواه جریان دارد.
قولاردوی ۲۰۹ شاهین نیز گفته است که عملیات بازپسگیری این ولسوالی از طالبان توسط نیروهای امنیتی و دفاعی کشور به رهبری «انصافالله علیزی»، فرمانده لوای ارتش در بدخشان صبح امروز آغاز شده است.
مشکلات نهادهای امنیتی بدخشان؛ «از ۱۲ پلان عملیاتی دو پلاناش هم عملی نشد»
از ۲۸ ولسوالی بدخشان، به شمول شهر فیضآباد هماکنون سه ولسوالی آن در کنترل طالبان قرار دارد و اکثریت ولسوالیهای آن، به شمول بعضی از حوزههای امنیتی در شهر فیضآباد در تهدید بلند امنیتی قرار دارد که به گفتهی احمدبشیر صمیم، در صورت دوام سقوط این ولسوالی به دست طالبان، ولسوالیهای کوهستان، راغستان، بهارک، جرم، درایم، ارگو، تگاب، خاش، شغنان و حوزهی هشتم شهر فیضآباد نیز سقوط خواهد کرد.
بر اساس گفتههای او، مقامهای محلی بدخشان و امنیتی قولاردوی ۲۰۹ شاهین در اول سال گذشته به دلیل بالابودن تهدیدات امنیتی در این ولایت، فیصله کرده بودهاند که ۱۲ پلان عملیاتی را در این ولایت راهاندازی کنند، اما از این تعداد دو پلان آن هم عملی نشده است.
این عضو شورای ولایتی بدخشان میافزاید در صورتی که این پلانهای عملیاتی راهاندازی میشد، خطرات سقوط این ولسوالی به «صفر» میرسید و تهدیدات امنیتی در سایر ولسوالیهای این ولایت نیز کاهش مییافت. اما سخنگوی والی این ولایت میگوید که نیروهای امنیتی در طول سال گذشته چندین عملیات را بر اساس لزومدید امنیتی در بدخشان راهاندازی کرده بودهاند.
به گفتهی او، این عملیات در ولسوالیهای تگاب، جرم، راغستان و کوهستان راهاندازی شده بود که تلفات زیادی به مخالفان مسلح دولت نیز بر جای گذشت.
از سویی هم آقای صمیم با ناتوانخواندن مسئولان امنیتی در ولایت بدخشان، خواستار فرستادن یک تیم اوپراتیفی متشکل از ارگانهای مختلف امنیتی و دفاعی از مرکز به بدخشان شد تا وضعیت جغرافیایی و کشفی و استخباراتی این ولایت را بررسی کنند. او میافزاید: «باید راه بیرونرفت از ناامنیهای موجود در بدخشان توسط حکومت مرکزی رویدست گرفته شود و آن هم هر راهی که باشد، بدون تغییر و تبدیل مسئولان امنیتی و ملکی بدخشان قابل تطبیق نمیباشد. چون آنان دو، سه سال میشود که در بدخشان اند، امتحانشان را پس دادهاند و در این امتحان موفق هم نبودهاند.»