چند ماه پس از مذاکرات صلح میان نمایندگان طالبان و دیپلماتهای ایالات متحده در دوحه، اکنون با آغاز بهار، طالبان حملاتشان بر مواضع نیروهای امنیتی افغانستان را از سر گرفتهاند. تشدید جنگ در بدخشان، بادغیس، فاریاب و غزنی نشان میدهد که طالبان در یک استراتژی دوپهلو و سازمانیافته، به صلح با امریکا و جنگ با افغانستان وفادارند.
گفتوگوهای صلح دوحه میرود که به ششمین دورش برسید. بر مبنای زمانبندی اعلام شده، قرار براین است که در اواسط ماه اپریل، ششمین دور مذاکرات میان هیأتی متشکل از نمایندگان باصلاحیت طالبان و دیپلماتهای ایالات متحده به رهبری زلمی خلیلزاد در دوحه برگزار شود. تا کنون که پنج دور گفتوگوها صورت گرفته، دو طرف از روند رو به پیشرفت مذاکرات خبر دادهاند. با پایان هر دور مذاکره، اعلامیهها، اظهار نظرها و توییتهای دو طرف، حامل یک خوشبینی و امیدواری قابل توجهی نسبت به روند گفتوگوهاست. در عمل و میادین جنگ اما، برخلاف آن چه پشت میز گفتوگوها میگذرد، اثری از علایم دیپلماسی نیست. کاهش منازعه و خشونت، میبایست از نخستین و مهمترین آثار مذاکره برای مصالحه باشد.
تشدید درگیری در جبهات جنگ نشان میدهد که طالبان در راستای تعقیب یک استراتژی سازمانیافته، در تلاش دستیابی به مصالحه با ایالات متحده و جنگ با حکومت افغانستان است. این استراتژی از دخالت مستقیم پاکستان در خصوص مذاکرات صلح افغانستان ناشی میشود. واقع این است که مذاکرات جاری میان طالبان و امریکاییها، برخاسته از استراتژی پاکستانیها در خصوص منازعهی افغانستان است. پاکستان بر آن است که به عنوان حامی طالبان، با دستیابی به یک توافق صلح با ایالات متحده، جنگ با حکومت افغانستان را دوام دهد. در این فصل از گفتوگوها، طالبان با تمرکز بر جنگ با ارتش افغانستان و تضعیف آن، حکومت را در تنگنا و احیانا آستانهی سقوط قرار دهد. دخالت و سهم پاکستان در گفتوگوهای صلح دوحه، از میزان گفتوگوهای زلمی خلیلزاد با مقامات پاکستانی آشکار میشود.
حکومت افغانستان در یک تلاش از سر ناگزیری یا حسن نیت در پی آن است که از میزان اختلافات و ناهماهنگیها با ایالات متحده و جناحهای سیاسی داخلی بکاهد. به تازگی آقای عمر داوودزی مشاور رییسجمهور غنی در امور ایجاد اجماع منطقهای برای صلح و رییس دبیرخانهی شورای عالی صلح گفته است که حکومت تلاش میکند پیش از برگزاری لویهجرگهی مشورتی صلح با احزاب سیاسی داخلی به اجماع برسد. مضاف بر آن، به نقل از آقای داووزدی، گفتوگوها با ایالات متحده برای به تعویق افتادن دور ششم مذاکرات صلح دوحه به بعد از برگزاری لویهجرگهی مشورتی صلح جریان دارد. همچنین بر مبنای ادعای ایشان، آقای غنی در پی آن است که لویهجرگهی مشورتی صلح با حضور نمایندگان همهی اصناف اجتماعی و سیاسی به شمول طالبان در کابل برگزار شود. ایجاد تغییرات در هیأت معرفی شده توسط حکومت برای گفتوگو با طالبان با سهیم کردن نمایندگان جریانهای سیاسی داخلی نیز، نشانگر آن است که حکومت افغانستان سعی میکند اختلاف نظرها میان طرفهای درگیر در مذاکرات صلح افغانستان را کاهش داده و با ایالات متحده، جناحهای سیاسی داخلی و طالبان برای پیشبرد پروسهی صلح، به تفاهم دست یابد.
به نظر میرسد که در این حلقه، طالبان برخلاف آن چه در ظاهر به گفتوگوهای بین الافغانی علاقه نشان میدهد، میلی به گفتوگو با مردم و حکومت افغانستان ندارد. تا کنون، همهی مذاکرات اصلی با نمایندگان ایالات متحده انجام شده و افغانها در مذاکرات سهمی ندارند. نشست اول مسکو و سپس گفتوگو میان نمایندگان طالبان و برخی از چهرههای سیاسی داخلی در مسکو، صرفا یک دیدار و تماس غیرجدی، فاقد فارمت و ضمانت اجرایی و آجندای مرحلهبندی شده و اصولی بود. اکنون با وصف ایجادشدن حسن نیت در حکومت افغانستان نسبت به مذاکرات صلح با طالبان و احتمال شکلگیری یک تفاهم میان حکومت، ایالات متحده و جناحهای سیاسی داخلی، به نظر میرسد طالبان در همسویی با استراتژی پاکستان، سعی میکنند پس از توافق احتمالی صلح با ایالات متحده، جنگ با حکومت افغانستان را به هدف سقوط یا دستکم تضعیف آن ادامه دهند.