بخش دوم
منبع: The Diplomat
نویسنده: Srinjoy Bose
برگردان: حمید مهدوی
… ساعت سه و بیست و پنج دقیقهی بعدازظهر گروه ما به طوراجمالی از لیسهی حبیبه دیدار کرد، جایی که با نادر نادری، رییس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانهی افغانستان برخوردیم. آقای نادری به ما گفت که ناظران او از میزان بلند شرکت در انتخابات در اکثر نقاط کشور گزارش دادهاند. جالب اینکه،رایدهندگان در لیسهی حبیبه از داستان متفاوتتری سخن میگفتند و تعداد رایدهندگان در اینجا در مقایسه با سایر مرکزهای رایدهی، بسیار کم بود. در واقع، گروه ما با تعداد بسیار کمی ازرایدهندگان در این مرکز رایدهی مواجه شد.
دکتر شوستر بعد از بازرسی محلهای رایدهی زنانه گزارش داد که تعداد رایدهندگانی زن در این مرکز نیز کم بودهاند. برخی از زنان به دکتر شوستر گفته بودند که تعداد زیادی از آنها به خاطر تهدیدهای امنیتی از بیرون آمدن ورای دادن در مرکزهای رایدهی منصرف شدهاند، در حالیکه دیگران با دیدن توانایی استحکام امنیت خارج از مرکزهای رایدهی، بر ترسشان غالب آمدند.
گروه ما ساعت سه و چهل و پنج دقیقه به مکتب سردار کابلی واقع دارالامان رسید. در محلات رایدهی مردانه در اینجا، برگههای رایدهی برای انتخابات ریاست جمهوری از حدود ساعت یک و نیم تمام شده بودند و کارمندان کمیسیون مستقل انتخابات، نمایندههای نامزدان را از اتاقی که در آنجا صندوقهای رایدهی وجود داشتند، بیرون کرده و دروازه را بسته بودند.
برخی از نمایندهها این را میکانیزمی برای تأمین امنیت برگههای رایدهی میدانستند، در حالیکه تعداد دیگری نگران بودند که مبادا این کار فرصتی را برای وقوع بینظمیها فراهم کند. گروهی از یک رسانهی محلی در صحنه رسیده بود تا اوضاع را گزارش دهند.
برخی از نمایندهها شکایت داشتند که بعد از تمام شدن برگههای رایدهی، تعداد زیادی از رایدهندگان بعد از انتظار طولانی به خانههایشان برگشتند. آنها میخواستند با اشخاص مسئول تماس گرفته شود و برگههای رایدهی بیشتری به اینجا فرستاده شوند.
دکتر شوستر به گروه اطلاع داد که شخص حاضر در اینجا، که به نظر نمیرسید نمایندهی نامزدان یا کارمند انتخابات باشد، نسبت به شکایت نمایندهها در مورد کمبود برگههای رایدهی بیاعتنا بود و استدلال میکرد که در این نزدیکیها مرکزهای رایدهی دیگری نیز وجود دارند که مردم میتوانند درآنجا رای دهند.
ساعت چهار و بیست دقیقه، گروه ما به مکتب محمد هاشم میوندوال، واقع کارته نو رسید. کارمندان انتخابات بهدرستی توسط مدیر کمیسیون انتخابات برای این منطقه، مطلع ساخته شده بودند که دکتر نورستانی (رییس آنها)، زمان رایگیری را برای یک ساعت دیگر، یعنی تا ساعت پنج بعدازظهر تمدید کرده است.
با این حال، تعداد کمی از رایدهندگان آنجا حضور داشتند و کارمندان از شرکت سنگین رایدهندگان در اوایل روز گزارش میدادند. من در یکی از مرکزها متوجه شدم که بین تعداد کارت هویت رایدهندگان که ظاهرا به ثبت رسیده بودند وتعداد رایدهندگانی که به ادعای کارمندان در انتخابات شرکت کرده بودند، اختلاف وجود داشت. اما گروه نتوانست دلیل این اختلاف را توضیح دهد.
سرانجام، ساعت پنج بعدازظهر، گروه به مسجد حضرت عمر فاروق در کارتهی پروان رسید تا بر شمارش آرا نظارت کند. این کار توسط مدیر این مرکز به شکل بسیار مؤثر انجام میشد، مدیری که در تمام مراحل به نمایندگان نامزدان توضیح داده بود که قرار است او و کارمندانش چه کارها را انجام بدهند و چگونه این کارها را انجام خواهند داد.
بعد از اینکه شمارههای مهر شدهی روی صندوقهای رایدهی ریاست جمهوری با صدای بلند برای نمایندگان نامزدان خوانده شد، صندوقها باز شده و سپس برگههای رایدهی توسط یکی از کارمندان یک به یک بالا گرفته شدند تا نمایندگان ببینند که هر ورق به شکل مناسب توسط مقام کمیسیون مستقل انتخابت که مسئول این کار است، مهر شده است.
مدیر این مرکز، هر برگهی رایدهی را بالا گرفته و اعلام میکرد که رای به کدام نامزد داده شده است و بعد آن را به کارمندی میداد تا رای هر نامزد را به صورت جداگانه روی جعبهی مقواییای بزرگی که برای این کار ساخته شده بود، بگذارد. چندین برگهی رایدهی خالی بودند و فاقد اعتبار دانسته شدند. یکی از رایدهندگان در برابر نام عبدالله عبدالله به زبان انگلیسی نوشته بود، «دوستت دارم». برای این رایدهنده، متأسفانه این ورق رایدهی به دلیل اینکه «ضایع شده بود!»، فاقد اعتبار دانسته شد. مدیر این مرکز به صورت عاقلانه و قبل از اینکه در مورد اعتبار این رای حکم صادر کند، از مافوقش مشوره خواست.
اثر ماندگارِ روز انتخابات
موفقیت کلی روند انتخابات از آیندهی خوبی برای افغانستان حکایت دارد. نخست اینکه، صاحب نظران در حالی که به دلیل خشونتهایی که انتظار میرفت رخ دهند، میزان شرکت در انتخابات را کم پیشبینی میکردند، اما در حقیقت شرکت رایدهندگان در سراسر کشور، درست از نخستین ساعات روز انتخابات، گسترده بود. این خود کار عالی نیروهای ملی امنیتی افغانستان و تشنگی مردم افغانستان به روند دموکراتیک را ثابت میسازد.
دوم و به تعقیب اول اینکه، رایدهندگان کابل در شرایط سرد، بارانی و گلآلود به شرکت در این روند مشتاق بودند و تعهد خود در برابر آن را ثابت کردند. آنها در حالی که صبورانه و آرام انتظار میکشیدند، در استفاده از حقشان قاطع بودند. در تمام روز، در هر مرکز و محل رایدهی همه آمادهی جوک و شوخیهای کنایهآمیز بودند، شوخیهایی که با توجه به نگرانیهای امنیتی و اقدامات احتیاطی، تعجبآور بودند.
سوم اینکه، ممکن است انتخابات 5 آپریل به عنوان یک نقطهی عطف در تاریخ افغانستان ثابت شود. روز نسبتا آرام انتخابات و شرکت 60 درصدی رایدهندگان در انتخابات، سیلیای است به روی شورشیان طالب.اما پیروزی بزرگتر به خود این روند تعلق میگیرد.
بدون در نظرداشت برخی از اختلافات، انتخابات، به عنوان معیاری برای گذار دموکراتیک موفق،برای مبارزات انتخاباتی یک موفقیت بود. چهارم اینکه، کمبود برگههای رایدهی برای انتخابات ریاست جمهوری باید پیشبینی میشد. نهادهای افغانستان، در تلاشی به منظور کاهش تقلب و بینظمیها برای هر محل رایدهی، صرف 600 برگهی رایدهی در نظر گرفتند. با این حال، این تنها توضیح جزئی این کمبود بود. در عین حال، رییس جمهور کرزی و اتحادیهی اروپا باید بخش بزرگ این تقصیر را برعهده بگیرند: هردو از لحاظ سیاسی تمایلی به تطبیق روند ثبت نام رایدهندگان، به شکلی که بتواند تعداد دقیق رایدهندگان را در هر منطقه مشخص کند، نداشتند. این روند میتوانست صدور تعداد دقیق برگههای رایدهی را تضمین کند. باید منتظر ماند و دید که آیا رییس جمهور منتخب جدید در آینده روند ثبت نام رایدهندگان را به این شکل تطبیق خواهد کرد یا خیر. این روند نباید پرزحمت و پرهزینه باشد: در واقع، تمام معلوماتمورد نیاز روند ثبت نام، روی تذکرههای افراد در دسترس اند. برای ثبت نام فقط این معلومات باید خلاصه شوند.
سرانجام، گروه ما شاهد حرفهای بودن کارمندان محلی کمیسیون مستقل انتخابات بود. به صورت واضح، برنامههای آموزشی گسترده که تحت حمایت کمیسیون مستقل انتخابات و جامعهی جهانی دایر شده بودند، در موفقیت انتخابات نقش حیاتی بازی کردند. در روز انتخابات، با چندین کارمند و مدیران پیشین کمیسیون مستقل انتخابات برخوردیم که برای مدیریت یک فرآیند موفق، مهارتها و تجربهی لازم را کسب کرده بودند.
ما به صورت قوی به برنامهی انکشافی سازمان ملل متحد (یو.ان.دی.پی)، حکومت افغانستان و کمیسیون مستقل انتخابات سفارش میکنیم تا به منظور شناسایی و پاداش دادن به کارمندان ممتاز انتخابات، روندی را روی دست بگیرند. این کار برای حفظ کارمندان لایق و آموزش و رشد سازمانی آنها حیاتی است.
ادامه دارد…