- لیاقت لایق
بعد از چندین ماه برقراری امنیت نسبی در ولایت ننگرهار، با آغاز فصل جدید جنگ، جلال‌آباد مرکز این ولایت در هفته‌های گذشته وضعیت امنیتی بدی را پشت سر گذاشت. از شنبه (17 حمل) تا سه‌شنبه (20 حمل) دست‌کم پنج انفجار در ناحیه‌های مختلف این شهر رخ داد. در این رویدادها، ده‌ها نفر که بیشتر غیرنظامیان، زنان و کودکان بودند، از اثر انفجار مین‌های مقناطیسی و کنارجاده‌ای کشته و زخمی شدند. مسئولیت این رویدادها را نیز گروهی به عهده نگرفت.
در پی این رویدادها دفتر معاونت سازمان ملل متحد (یوناما) با نشر اعلامیه‌ای، از کشته و زخمی شدن غیر نظامیان ابراز نگرانی کرد و از عاملان این رویدادها خواست که از جاسازی مین در ساحات غیرنظامی خودداری کنند. بنابر گزارش یوناما، در این رویدادها حدود 40 غیرنظامی شامل زنان و کودکان کشته، زخمی و یا آسیب دیده‌اند.
اکنون که بیش از یک هفته از نا‌امنی‌های اخیر می‌گذرد، مسئولان محلی ننگرهار به اطلاعات روز می‌گویند، عاملان این رویدادها، گروه تروریستی 12 نفری بوده‌اند که از سوی نیروهای امنیتی دست‌گیر شده‌اند. احمد فرید، سخن‌گوی فرماندهی پولیس ننگرهار می‌گوید، این گروه به«آدم‌ربایی، قتل، انفجار و نا‌امنی‌های اخیر شهر جلال‌آباد» دست داشته‌اند و خودشان نیز اعتراف کرده‌اند.
فرماندهی پولیس ننگرهار می‌گوید هویت افراد دست‌گیر‌شده معلوم نیست که متعلق به کدام گروه تروریستی هستند، اما از مخالفان دولتند که توانایی جنگ رو در رو را در ولایت ننگرهار از دست داده‌اند: «مخالفان حکومت، از این‌که در ولسوالی‌ها سرکوب شده‌اند، چنین عمل‌هایی را در داخل شهر دزدانه انجام می‌دهند.»
آقای فرید می‌گوید، پس از این رویدادها نیروهای امنیتی توانسته‌اند با هماهنگی و ایجاد ایست‌های جدید بازرسی، امنیت شهر را به صورت کامل تامین کنند و اکنون وضعیت به حالت عادی برگشته است. مسئولان امنیتی ننگرهار همچنان می‌گویند در پی عملیات‌شان 6 تن از روبوده‌شدگان اخیر نیز از چنگ ربایندگان آزاد ساخته‌شده است.
با آن‌که مسئولان محلی ننگرهار از تامین امنیت در این ولایت اطمینان می‌دهند، اما آشفتگی‌ها و نا‌امنی‌های اخیر در شهر جلال‌آباد، نگرانی‌های شماری از باشندگان این ولایت را افزایش داده است. این شهروندان از انفجار مین‌های کنارجاده‌ای در ساحات غیرنظامی، افزایش آدم‌ربایی، راه‌گیری و قتل در مرکز شهر جلال‌آباد شکایت دارند.
نیلوفر عزیز، عضو پیشین شورای ولایتی ننگرهار به اطلاعات روز می‌گوید، انفجار، آدم‌ربایی و «ترورهای زنجیره‌ای» در مرکز این ولایت سبب شده است تاجران، دکانداران و شهروندان عادی در وهم و ترس قرار داشته باشند.
عبدالغفار، عضو پیشین مجلس نمایندگان می‌گوید که گرچند گروههای تروریستی در ننگرهار سرکوب شده و امنیت ولسوالی‌ها در کل بهبود یافته است، اما در این اواخر در شهر جلال‌آباد با پنج محافظ هم نمی‌توانند وارد شود و بیشتر تاجران و سرمایه‌داران از این شهر کوچ می‌کنند.
آقای عبدالغفار، عامل اصلی هرج‌و‌مرج و نا‌امنی‌های اخیر در جلال‌آباد را ضعف نیروهای امنیتی و ازدیاد نفوس این شهر می‌داند. او می‌گوید، از این‌که بازگشت مهاجران از پاکستان و جابه‌جایی بی‌جا‌شدگان داخلی، نفوس شهر جلال‌آباد را دو چند کرده است، گروههای تروریستی و آدم‌ربایان به سادگی میان مردم جا می‌گیرند: «از دیاد نفوس و بازگشت مهاجران از پاکستان نیاز به کنترل و بازرسی جدی دارد. تروریستان و آدم‌ربایان در میان مردم جا می‌گیرند. این وضعیت باید از طرف نیروهای امنیتی کنترل و مدیریت شود.»
عصمت‌الله شینواری، عضو پیشین مجلس نمایندگان نیز نیروهای امنیتی را به سهل‌انگاری و ناتوانی متهم می‌کند و می‌گوید که پولیس حتا نمی‌تواند امنیت خود را تامین کند. آقای شینواری می‌گوید، با آن‌که گروههای داعش و طالبان در ننگرهار سرکوب شده‌اند، اما تنها این گروه‌ها نیستند که امنیت را مختل می‌کنند. به گفته‌ی او بیش از 20 گروه دیگر نیز در این ولایت فعالیت دارند و از این رو مردم نگرانند و از مسئولان محلی می‌خواهند امنیت‌شان تامین شود.
امنیت ولسوالی‌ها بهبود یافته است؟
در سال‌های گذشته شماری از ولسوالی‌های ولایت ننگرهار زیر کنترل گروههای مخالف دولت و از جمله داعش قرار داشت، به ویژه ولسوالی‌های اچین و ده‌بالا. طالبان نیز در شماری از ولسوالی‌های این ولایت به شمول لعل‌پور و شیرزاد دست بالایی داشت. اما اکنون مسئولان محلی و شماری از اعضای پیشین مجلس نمایندگان می‌گویند، امسال نسبت به سال‌های گذشته، در امنیت ولسوالی‌های نامبرده و مسیرهای آنان 90 درصد بهبود آمده است.
عصمت‌الله شینواری، عضو پیشین مجلس نمانیدگان، در یک گفتوگوی تلفنی به اطلاعات روز می‌گوید، از جایی صحبت می‌کند که سال‌های گذشته پایگاه داعش و طالبان بوده است و با 20 محافظ هم نمی‌توانسته آن‌جا سفر کند. اما اکنون به تنهایی در آن‌جا سفر کرده و مردم نیز آزادانه گشت‌‌و‌گذار می‌کنند.
عطاء‌الله خوگیانی، سخن‌گوی والی ننگرهار نیز موجودیت و فعالیت گروههای تروریستی را در این ولایت می‌پذیرد اما می‌گوید که این گروه‌ها در مقایسه با سال‌های گذشته ضعیف شده‌اند: «گروههای تروریستی به شمول طالبان و داعش کاملا از بین نرفته اما مثل پارسال نیرومند نیستند و سرکوب شده‌اند.»
به گفته‌ی آقای خوگیانی، در نتیجه‌ی عملیات نیروهای امنیتی امسال ساحه‌ی زیر کنترل دولت در شماری از ولسوالی‌ها و مناطق این ولایت، نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته و اکنون هیچ ولسوالی در دست مخالفان مسلح و گروههای تروریستی قرار ندارد. «در ولسوالی‌های لعل‌پور، شیرزاد، ده‌بالا، حصارک نیز بعد از سال‌ها نا‌امنی، عملیات صورت گرفته و ساحه تحت تسلط حکومت بیشتر شده است.»
همچنان او می‌گوید که نیروهای امنیتی با هماهنگی کامل آمادگی دارد تا از وقوع انفجار‌ها و عمل‌های تروریستی جلوگیری کند.
به رغم خوشبینی‌ها از تامین امنیت ولسوالی‌ها و شاه‌راه‌های ننگرهار، اما برخی از شهروندان از رشد دوباره‌ی گروههای تروریستی به شمول داعش و طالبان در این ولایت نگرانند. آنان می‌گویند، از این‌که ننگرهار در مرز با پاکستان قرار دارد، نقطه‌ی آغاز فعالیت گروههای تروریستی بوده و بیشتر آسیب‌پذیر است.
نیلوفر عزیز، عضو پیشین شورای ولایتی ولایت ننگرهار می‌گوید، گرچند گروههای تروریستی و مخالفان مسلح در این ولایت سرکوب شده‌اند اما اگر توجه نشود دو باره گروههای تروریستی از پاکستان وارد این ولایت می‌شوند و عمل‌های تروریستی‌شان را از سر می‌گیرند. خانم عزیز می‌گوید: «تشکیلات اردو، پولیس و امنیت در این ولایت بسیار کمتر از نیاز آن است. امنیت ننگرهار ارتباط مستقیم با امنیت کابل و سایر ولایات دارد، زیرا این ولایت مرکز رشد و انکشاف تروریستان مثل داعش بوده و از آسیب‌پذیر‌ترین ولایت‌ها است.»