انتخابات ریاست مجلس؛ قوم‌گرایی و پول‌اندوزی

انتخابات ریاست مجلس؛ قوم‌گرایی و پول‌اندوزی

انتخابات ریاست مجلس نمایندگان پس از آن‌که هیچ یک از نامزدها، رأی معیار (پنجاه درصد به علاوه‌ی یک رأی) را به‌دست نیاورند، میان دو نامزد پیشتاز به دور دوم رفت. دور دوم انتخابات ریاست مجلس اما به دلیل اشتباه در اعلام نصاب مجلس، جنجالی و تنش‌آلود برگزار شد. سرانجام، میر‌رحمان رحمانی با 123 رأی به عنوان رییس پارلمان هفدهم افغانستان انتخاب شد. رقیب او کمال‌ناصر اصولی، از پذیرش نتیجه سرباز زد و تهدید کرد که در صورت عدم برگزاری مجدد انتخابات ریاست مجلس، دروازه‌های پارلمان را می‌بندد.

انتخابات ریاست مجلس هفدهم، سیمای قوم‌گرایی و پول‌اندوزی به‌عنوان رویه‌ی غالب در این مجلس را به نمایش گذاشت. کمال‌ناصر اصولی، یکی از دو نامزد ریاست مجلس در دور دوم انتخابات، به قوم‌گرایی برهنه و شدید شهره است. او بارها، با بی‌پروایی و بی‌هیچ اعتنایی به حقوق اساسی مردم افغانستان، به اقوام غیرپشتون تاخته است. قرار گرفتنش میان دو نامزد پیشتاز در دور اول انتخابات ریاست مجلس و راه‌یابی او به دور دوم، نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از نمایندگان مجلس به‌عنوان عالی‌ترین مظهر تمثیل اراده‌ی ملت، شیدای گرایش‌های شدید و آشکار قومی است. اگرچه هواداران آقای اصولی در پیروزکردنش ناکام شدند، اما 69 رأی موافق در دور اول و 55 رأی موافق در دور دوم انتخابات ریاست مجلس برای یک «سلیبریتی» قوم‌گرایی، نشان می‌دهد که در مجلس هفدهم، گرایش‌های افراطی به نفرت قومی، در چه جایگاهی قرار دارد. رقیب آقای اصولی که در نهایت به ریاست مجلس انتخاب شد، کاندید پیشتاز با 75 رأی در دور اول انتخابات ریاست مجلس بود که با دریافت 123 رأی به پیروزی رسید. آقای رحمانی، از تاجران نامداری است که برای پیروزی خود و پسرش اجمل رحمانی در انتخابات پارلمانی و راه‌یابی به مجلس، صدها هزار دالر به مصرف رساند. واقعیتی که نشان می‌دهد استعمال رأی در انتخابات به‌عنوان یک امر دمکراتیک و شهروندی چقدر تابع مفاد و معادلات مالی است. آقای رحمانی، پول هنگفتی میان نمایندگان مجلس توزیع کرد تا در دور اول و سپس دور دوم انتخابات ریاست مجلس به او رأی بدهند. دیروز، دهلیزها، راه‌روها و تشناب‌های مجلس، محل مبادله و توزیع هزاران دالر از طرف آقای رحمانی به نمایندگان مجلس بود. از میان 53 رأی باطل، 13 رأی سفید و آرایی که به نفع آقای اصولی و رحمانی به صندوق‌ها ریخته شد، دشوار است که تعداد آرای مسئولانه و عاری از تعلقات مالی و قومی را برشماریم، اما به قطع این آرا، به معنای واقعی اندک و کم‌مقدار است.

مجلس نمایندگان، عالی‌ترین مظهر تمثیل اراده‌ی مردم افغانستان و سکان نظارت از عملکرد حکومت است. فارغ از این‌ها، این نهاد می‌بایست در مورد حساس‌ترین مسایل کشوری تصمیم بگیرد، بن‌بست‌ها را بشکند و منافع علیای مردم و کشور را تضمین و پاس‌داری کند. رویه‌ی نمایندگان مجلس هفدهم، اما نشان داد که مجلس جدید با چه چشم‌انداز و نگاهی به مسایل کشوری نگاه می‌کنند و چه ظرفیتی در این نهاد برای عمل درست به وظایف اساسی‌اش وجود دارد. به‌نظر می‌رسد مجلس هفدهم، با توجه به کم‌و‌کیف و ماجراهای پشت‌ پرده‌ی انتخابات ریاستش، کارنامه‌ی ناکام و چه بسا شرم‌آوری از خود به یادگار بگذارد.