- سلیم مقیمی
میرخداداد که غبار جنگ و دشواریهای چند دههی اخیر بر سیمایش نشسته، همچنان چراغ امیدش برای افغانستان باثبات تا کنون خاموش نشده است. این مرد کهنسال هراتی با هفتادودو سال سن در مرکز ثبتنام رأیدهندگان در مکتب «ملکه جلالی» شهر هرات آمده است. با آنکه به مذاکرات صلح میان آمریکا و سران طالب بدبین است، اما از مردم میخواهد که از روند انتخابات ریاستجمهوری حمایت کنند: «از شهروندان کشور میخواهم تا جهت اشتراک در انتخابات ریاستجمهوری ثبتنام کنند.»
در کنار او جمعی از کنشگران مدنی، فعالان حقوق زنان و ساکنان هرات نیز در یک حرکت خیابانی از مشارکت شهروندان کشور در روند ثبتنام تقویتی انتخابات ریاستجمهوری اعلام حمایت کردند. به باور اشتراککنندگانِ این حرکت خودجوش، در شرایط کنونی کشور شهروندان افغانستان هیچ گزینهای بهجز رفتن به پای صندوقهای رای ندارند.
میرخداداد از از کارکرد سران حکومت و سیاستگران کشور انتقاد میکند. میگوید که تحولات سیاسی افغانستان را از دوران نظام شاهی محمدظاهرشاه تا حکومت وحدت ملی به رهبری محمد اشرف غنی ریزبهریز نظاره کرده است. بهقول خودش میراث حکومتهای قبلی برای نسل نو افغانستان چیزی جز تعصبات قومی، افزایش ناامنیها، و عدم تعهد رهبران در برابر ملت چیز دیگری نبوده است.
میرخداداد هرچند انتخابات ریاستجمهوری را توأم با تقلب پیشبینی میکند، اما معتقد است با وصف تمام نابسامانیها در پروسهی انتخاباتهای دورهای گذشته، شهروندان کشور باید از قدرت رأیشان برای ایجاد تغییر شرایط و ترسیم آیندهی بهتر برای فرزندانشان استفاده کنند.
امیداوری جوانان هرات به برگزاری انتخابات شفاف
هرچند فقر و بیکاری در ولایت هرات در جریان دستکم پنج سال حکومت وحدت ملی بیشتر از هر زمان دیگری فراگیر شده است، اما شماری از جوانان و کنشگران مدنی هرات که جهت ثبتنام در روند انتخابات ریاستجمهوری اشتراک کردهاند، به آیندهی سیاسی کشور بهویژه بهترشدن شرایط کاری برای نسل جوان امیدوارند.
هارون رحیمی از کنشگران مدنی هرات به این باور است که نسبت به رویکارآمدن حکومت طالبانی در کشور، تداوم نظام جمهوری همراه با حفظ دستآوردهای هفدهساله به سود مردم افغانستان است. وی از همقطارانش خواستار شرکت در روند ثبتنام تقویتی انتخابات است.
ساکنان هرات هم از جامعه جهانی، کمیسیون مستقل انتخابات، حکومت و نهادهای ناظر بر انتخابات میخواهند بهمنظور بهدستآوردن اعتماد از دسترفتهی مردم، انتخابات ریاستجمهوری سال 1398 را بهگونهی شفاف برگزار کرده و دستان متقلبان را از این پروسهی ملی کوتاه کنند.
بانوان هرات و امیدواری به تکرارنشدن تجربهی انتخابات قبلی
در کنار کنشگران مدنی و باشندگان هرات، شماری از بانوان هرات هم جهت کسب مجوز اشتراک در انتخابات ریاستجمهوری در مرکز ثبتنام رأیدهندگان حضور یافتهاند.
فرشته حیدری از فعالان حقوق زنان در هرات معتقد است با گذشت هر دوره از انتخابات ریاستجمهوری، مشارکت زنان در حوزههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، آموزشی و ورزشی در جامعه رو به افزایش است. وی اشتراک زنان در پروسهی انتخابات را شاهکلید رهایی آنها از بند تبعیض جنسیتی و رسیدن به حقوقشان میداند. در همین حال زنان هرات خواستار تشویق زنان روستایی جهت شرکت در روند تقویتی ثبتنام رأیدهندگان هستند.
فعالیت 31 مرکز ثبتنام رأیدهندگان در هرات
روند ثبتنام تقویتی انتخابات ریاستجمهوری در 31 مرکز شهر و ولسوالیهای هرات روز شنبه (18 جوزا) کلید خورد. محمد داوود صدیقزاد رییس کمیسیون انتخابات در هرات به اطلاعات روز گفت که بهدلیل تهدیدهای بلند امنیتی و تسلط جنگجویان طالب بر مراکز رأیدهی این روند در ولسوالیهای زیرکوه و پشتکوه در جنوب ولایت هرات برگزار نخواهد شد. به بیان آقای صدیقزاد، چالش دیگری این پروسهی ملی را در هرات تهدید نمیکند و شرایط امنیتی در سایر نقاط شهر و ولسوالیهای هرات قابل قبول است.
با تمام این موارد، کارشناسان سیاسی در هرات نسبت به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری قبل از توافق صلح با گروه طالبان تردید دارند. تردیدی که میرخداداد نیز دارد، اما با این تفاوت که او نسبت به انتخابات خوشبین است و از طالبان قطع امید کرده است. هنوز برای شهروندان هیچ چشمانداز روشنی در خصوص آیندهی کشور وجود ندارد، همانطور که برای میرخداداد کهنسال وجود ندارد.