گفته می‌شود امریکا با طالبان به توافق رسیده است. شبکه‌ی خبری الجزیره گزارش داده که نمایندگان امریکا و گروه طالبان در نهمین دور مذاکرات‌شان در دوحه به ایجاد یک حکومت موقت ۱۴ ماهه در افغانستان توافق کرده‌اند. این توافق دیر یا زود امضا خواهد شد. تصویر واضح از جزئیات این توافق وجود ندارد؛ اما روشن است که خروج نیروهای امریکایی از افغانستان یکی از بخش‌های محوری و اصلی این موافقت‌نامه است. گفته می‌شود بر مبنای این توافق امریکا بی‌درنگ حدود 8 هزار و 600 سرباز از 14 هزار سرباز کنونی را از افغانستان خارج می‌کند و قرار است تا ماه اکتبر 2020 شمار سربازان امریکایی در افغانستان به صفر برسد.
طرف دیگر ماجرا این است طالبان باید با تروریزم جهانی قطع رابطه کنند و از خون‌ریزی در افغانستان دست بردارند. اما برای این کار هیچ اطمینان و میکانیزم روشنی وجود ندارد. پیش از خروج نیروهای خارجی لازم است روی ریزکاری‌های تعهد طالبان در مبارزه با تروریزم کار شود. قطع رابطه طالبان با تروریزم جهانی به تنهایی کافی نیست، گروه طالبان تعهد الزام‌آور برای مبازره با تروریزم بدهد. نگرانی از تعهدشکنی طالبان زیاد است. اعتماد به طالبان بدون یک سازوکار اطمینان‌بخش، تنها نگرانی مردم و سیاست‌مداران افغانستان نیست، سیاست‌مداران امریکایی نیز نسبت به طالبان شک دارند. هفته‌ی پیش، لیندزی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه امریکایی با اظهار نگرانی از توافق پیش‌رو صلح با طالبان گفت: «هر نوع موافقت‌نامه صلح که توانایی‌های ضد تروریستی امریکا را در افغانستان را نفی کند، یک توافق صلح نیست؛ بلکه، راه را برای حمله دیگری به خاک امریکا یا منافع امریکا در سراسر جهان هموار می‌سازد.» در داخل افغانستان نیز هنوز پرسش اصلی این است که طالبان پس از صلح علیه گروه‌های تروریستی مبارزه خواهد کرد و یا تنها قطع رابطه، طالبان با هزاران جنگ‌جوی خود چه خواهند کرد؟ مرور تحولات داخلی طالبان نشان می‌دهد که این گروه هرگز نتوانسته یک‌دست و یک‌صدا باشد. دست‌کم این مشکل پس از مرگ ملاعمر، رهبر پشین طالبان به‌وضوح قابل دید است. داعش در افغانستان اولین گام خود را بر روی پاهای طالبان برداشت. بیش‌تر نیروهای داعش در افغانستان را اعضای پیشین تحریک طالبان شکل می‌دهند. بسیاری از فرماندهان کلیدی داعش در افغانستان روزگاری عضویت فرماندهی جنگ در صفوف طالبان را بر عهده داشته‌اند. به‌عنوان مثال، عبدالرزاق مهدی از فرماندهان ناراضی طالبان که تا سرحد معاونت امیر داعش هم رسید. رفتن پیکارجویان طالب در صف داعش بسیار جدی است و حتا به‌عنوان یک معضل برای رهبران طالب نیز است. مضاف بر این، داعش تنها یک گروه نظامی نیست، فراتر از آن یک گروه فکری-ایدیولوژیکی است که تعریف بسیار نزدیک از شیوه‌ی حکومت‌داری اسلامی با طالبان دارد. این نزدیکی فکری، زمینه‌ی همکاری نظامی پیکارجویان طالب با داعش و سایر گروه‌های تندرو را رقم می‌زند. هرچند طالبان و داعش در افغانستان گاهی بر روی هم خنجر کشیده، اما این شاخ‌وشانه‌کشیدن‌ها بیش‌تر بر سر قلمرو قدرت بوده، نه چیز دیگر. به‌عبارت دیگر، اختلاف طالبان و داعش بر سر تاکتیک است، نه بر سر استراتژی؛ یکی امارت اسلامی می‌خواهد و یکی خلافت اسلامی؛ هردو یکی است. پس این نگرانی که درقدم اول طالبان درتعهدخود و درمبارزه با تروریزم پای‌بند نمانند و در گام دوم رهبران طالبان توان مدیریت جنگ‌جویان و نظامیان خود را نداشته باشند، جدی است.
از این‌رو، خروج مسئولانه‌ی امریکا از افغانستان بسیار حیاتی است. معنای خروج مسئولانه این است که پیش از این‌که بحث خروج سربازان امریکایی باشد، باید حرف اصلی بر سر تعهد طالبان باشد. بسیار روشن است که اگر طالبان موفق شود بدون ضمانت‌های لازم سربازان امریکایی را از افغانستان خارج کند، دوباره افغاستان در کام بحران فرو خواهد رفت.
نظر ما این است و پیش از این نیز گفته‌ایم که تعهد طالبان در مبارزه با تروریزم و پای‌بندی به توافقات باید مقدم بر هرچیزی باشد. رهبران سیاسی طالبان باید تعهد کنند که سربازان‌شان در خدمت گروه تروریستی دیگر درنمی‌آیند. اگر توافق با طالبان به‌معنای پایان ناامنی در افغانستان نباشد، صلح با این گروه هزینه‌ی بیش‌تر و مضاعف است. از این‌رو، باید برایند مذاکرات، خروج مسئولانه نیروهای امریکایی از افغانستان و تعهد روشن طالبان برای ختم جنگ در چارچوب یک میکانیزم روشن و دقیق باشد.