وزارت احیا و انکشاف دهات می‌گوید که از شروع برنامه‌ی میثاق شهروندی تا کنون، بیش از دو هزار پروژه‌ی کوچک و بزرگ در 123 ولسوالی 34 ولایت کشور به بهره‌برداری سپرده شده و حدود 13 میلیون نفر از آن مستفید شده‌اند.
مجیب‌الرحمن کریمی، وزیر احیا و انکشاف دهات دیروز (شنبه، نهم سنبله) در محفل افتتاحیه «کنفرانس ملی شوراهای انکشافی برنامه میثاق شهروندی» گفت که افزون بر بهره‌برداری بیش از 2000 پروژه، 9500 پروژه دیگر به شمول 180 پروژه انکشافی بزرگ در حال اجرا است.
وزیر انکشاف و دهات افزود از جمله شش هزار مکتبی که رییس‌جمهور وعده کرده بودکه در دو سال ساخت آن تکمیل می‌شود، کار ساخت 15 مکتب تکمیل شده است و کار روی دو هزار و 647 مکتب در 17 ولایت جریان دارد.
آقای کریمی همچنین گفت که یک‌هزار و 530 پروژه‌ی حفظ و مراقبت پروژه‌های که تکمیل شده است، در 9 ولایت کشور در حال تطبیق است و از این طریق 4.9 میلیون روز کاری برای روستاییان، به‌خصوص بی‌جاشدگان داخلی و عودت‌کنندگان فراهم شده است.
او همچنین گفت که حدود 7700 بانک غله‌جات به ارزش 2.7 میلیون دالر به کمک مردم در روستاها ایجاد شده است که در مجموع 55 هزار خانواده مستحق از این طریق کمک دریافت کرده‌اند. منظور از بانک غله‌جات زمین‌هایی است که در روستاها ویژه‌ی مستحقین زرع و کشت می‌شوند.
تا کنون 12 هزا و 500 شورای انکشاف محلی در 123 ولسوالی در 34 ولایت کشور ایجاد شده است. بر بنیاد بسته‌ی معلوماتی که وزارت احیا و انکشاف دهات در این کنفرانس ارایه کرد، سهم زنان در این شوراها نزدیک به 50 درصد است. در این بسته‌ی معلوماتی همچنین یادآور شد که در طول یک سال گذشته 167 شورای انکشاف کوچی‌ها نیز ایجاد شده است که برنامه‌های میثاق شهروندی در بین کوچی‌ها را تطبیق می‌کنند.
در همین حال محمدعیسی قدرت، معین برنامه‌های وزارت احیا و انکشاف دهات گفت که تلاش حکومت این است که برنامه‌های انکشافی چه در شهرها و چه در روستاها از طریق همین شورها تطبیق شود. به گفته‌ی آقای قدرت این کار سبب می‌شود که برنامه‌ها نظر به اولویت‌های مردم اجرا شود: «به این معنی است که شما پلان‌های انکشافی را تهیه می‌کنید و دولت براساس پلان‌های شما بودجه اختصاص می‌دهد.»
برنامه‌ی میثاق شهروندی، در کنار روستاها، شماری از شهرهای بزرگ کشور مثل ننگرهار، مزار شریف، قندهار و هرات را نیز تحت پوشش قرار داده است.
در شهرها، پروژه‌هایی چون توسعه و کانکریت‌ریزی سرک‌ها و آب‌روها، ساخت پارک تفریحی، تنظیم و مدریت زباله‌ها، شماره‌گذاری خانه‌ها، برنامه‌های معیشت برای زنان و دسترسی به زیربناهای شهری تطبیق می‌شود.
عبدالباقی پوپل، معین شهرداری‌های اداره ارگان‌های محل می‌گوید از آنجایی‌که اولویت مردم در شهرها کانکریت‌ریزی جاده‌ها است، بیش از 70 درصد پروژه‌ها به کانکریت‌ریزی سرک‌ها و آب‌روها اختصاص داده شده است. او اضافه کرد که بقیه هشت درصد این پروژ‌ها به ساخت پارک تفریحی و هشت درصد دیگر به برق‌رسانی آبرسانی اختصاص داده شده است.
آقای پوپل اضافه کرد که در برنامه‌ی میثاق شهروندی ویژه‌ی شهرها، به ساحات غیرپلانی اولویت داده شده است.
آقای پوپل در ادامه صحبت‌هایش گفت که بررسی‌های آنان نشان می‌دهد که تطبیق این پروژه‌ها سبب شده است که عواید شهرداری‌ها بالا برود: «این برنامه سبب شده است که عواید شهرداری از جاهای که این پروژه‌ها تطبیق شده است 28 درصد افزایش یابد، زیرا اعتماد مردم بالا شهرداری‌ها زیاد شده است مردم صفایی و دکانداران مالیات خود را منظم پرداخت می‌کنند.»
براساس معلوماتی که وزارت احیا و انکشاف دهات ارایه می‌کند، از شروع این برنامه تا کنون، برای 7.9 میلیون نفر آب آشامیدنی صحی و برای 1.6 میلیون جریب زمین زمینه آبیاری فراهم شده است. همچنان این پروژه‌ها شامل تهیه حدود 12400 میگاوات برق، اعمار 1750 کیلومتر سرک، ساخت 700 متر پل و پلچک، ساخت 33 کیلومتر پیاده‌رو، بیش از یک‌هزار کیلومتر آب‌رو، تمدید 74 کیلومتر لین برق و 164 کیلومتر کانال آبرسانی. می‌شود.
برنامه میثاق شهروندی در سال 1395 از سوی وزارت احیا و انکشاف دهات به همکاری وزارت های مالیه، صحت، زراعت، معراف، اداره ارگان های محل راه اندازی شد. این برنامه در 10 سال در سه مرحله تطبیق می‌شود که در حال حاظر مرحله‌ی اول آن که 123 ولسوالی را در 34 ولایت افغانستان تحت پوشش قرار داده، در حال تطبیق است. برای اجرای این برنامه یک میلیارد دالر بودجه در نظر گرفته شده است.
وزیر احیا و انکشاف دهات گفت که تا کنون 253 میلیون دالر صرف تطبیق پروژه‌های انکشافی در روستاها و شهرها شده است.
در همین حال وزارت مالیه می‌گوید که برای تأمین شفافیت، از تطبیق این پروژه‌ها نظارت جدی صورت می‌گیرد. به گفته‌ی عبدالغفور نوابی، رییس برنامه‌ی میثاق شهروندی وزارت مالیه این برنامه در سطح قریه توسط خود مردم، در سطح ولسوالی و ولایت توسط نهادهای جامعه مدنی و رسانه‌ها و در مرکز توسط ریاست‌جمهوری و تمویل‌کنندگان مالی این برنامه نظارت می‌شود: «در مرکز یک بخش نام گروه سوم، از این پروژه‌ها نظارت می کند. گزارش‌های مالی هر ماه به وزارت مالیه می‌آید و سپس وزارت مالیه گزارش آن را در اختیار ریاست‌جمهوری و تمویل‌کنندگان بین‌المللی، قرار می‌دهد.»
سهم زنان در برنامه‌ی میثاق شهروندی
مجیب‌الرحمن کریمی، وزیر احیا و انکشاف دهات می‌گوید که در شوراهای انکشافی در سطح روستا و گذر سهم زنان 50 درصد است. همچنین به گفته او از بودجه که به سطح گذر در نظر گرفته شده است، 10 درصد آن ویژه‌ی اشتغال‌زایی برای زنان است: «خوشبختانه در هر گذر یک پروژه به زنان اختصاص داده شده است و در چهار شهر، 100 پروژه‌ی اشتغال‌زایی برای زنان ایجاد شده است. این پروژه‌ها شامل شیرنی و کلوچه‌پزی و دیگر برنامه‌ها است.»
«تطبیق پروژه‌ها با تهدید امنیتی مواجه نیست»
وزیر احیا و انکشاف دهات می‌گوید که از آن‌جایی که برنامه‌ی میثاق شهروندی یک برنامه‌ی ملی است و افرادی که از آن مستفید می‌شوند مردم عام هستند، اجرای این پروژه‌ها با چالش جدی امنیتی روبرو نبوده است: «تا کنون با چالش امنیتی روبروی نشده‌ایم که سبب توقف کدام پروژه شده باشد.» به گفته‌ی آقای رحیمی انتخاب و تطبیق پروژه‌ها مسئولیت خود مردم است و از همین رو تأمین امنیت پروژه‌ها نیز مسئولیت مردم است.
هدف از برگزاری این کنفرانس چیست؟
«کنفرانس ملی مشورتی شوراهای انکشافی برنامه‌ی ملی میثاق شهروندی» امروز نیز ادامه دارد. هدف از برگزاری این کنفرانس ارزیابی چالش‌ها فراروری تطبیق برنامه میثاق شهروندی و بازنگری فعالیت‌ها و دست‌آوردهای شوراهای انکشافی است. این کنفرانس هردو سال برگزار می‌شود.
خلیل فروغ از شورای انکشافی روستای «قلعه‌ی گاو» ولسوالی پنجاب ولایت بامیان در این کنفرانس اشتراک کرده است تا چالش‌های که فراروی تطبیق برنامه میثاق شهروندی در روستایش وجود دارد را با رهبری این برنامه در میان بگذارد.
اولین پروژه‌ی انکشافی در روستای قلعه‌ی گاو بهار امسال آغاز شده که شامل ساخت شبکه‌ی آب آشامیدنی صحی و کانال‌های آب زراعتی است. برای تطبیق این پروژه‌ها سه‌میلیون افغانی در نظر گرفته شده است.
در روستای خلیل به‌دلیل این کوهستانی است، خانه‌ها در فاصله‌های دور از هم قرار گرفته‌اند و 25 خانواده را در خود جا نداده است. این در حالی است که براساس برنامه‌ی انکشاف روستاها، برای هر 25 خانه یک شیر آب در نظر گرفته شده است. خلیل می‌گوید که این یک چالش جدی در برابر روستای «قلعه‌ی گاو» است و او آمده که این چالش را با رهبری تطبیق برنامه‌ی میثاق شهروندی در میان بگذارد: «این یک چالش بسیار جدی است. ما بارها دادخواهی کرده‌ایم. فردا در این برنامه اگر ما را فرصت داد این مشکل ما را در میان می‌گذاریم.»