درکنار جنگ، ناامنی و درگیریها، رویدادهای ترافیکی در ولایت دایکندی بیشترین آسیب جانی را به مردم این ولایت وارد میکند. آمارهای رسمی مسئولان محلی دایکندی نشان میدهد که در هشت سال گذشته حدود یکهزار نفر (249 کشته و 920 زخمی) در اثر رویدادهای ترافیکی در 632 رویداد جداگانه کشته و زخمی شدهاند. بیشترین این رویدادها که تلفات زیادی هم داشته، در چهارسال اخیر رخ داده است. تنها در سال 1395 خورشیدی، 153 رویداد رخ داده است که در آن 47 نفر کشته و 120 نفر زخمی شدهاند.
در مدت شش ماه نخست سال جاری، 8 رویداد ترافیکی رخ داده است که در آن 20 نفر کشته و 36 نفر دیگر زخمی شدهاند. رحمتالله ابراهیمی، مدیر ترافیک ولایت دایکندی در هنگام ارایهی این آمار گفت که ممکن است در مناطق کوهستانی و دورافتادهی دایکندی رویدادهای بزرگ و متوسطی دیگری هم رخ داده باشد که به آنان گزارش نشده است.
در جریان یک هفتهی گذشته، دو رویداد ترافیکی رخ داده است. در رویداد روز سهشنبه (5 سنبله) در منطقه «قوله قدیر» مرکز دایکندی، چهار نفر کشته و چهار نفر زخمی شدند. دو روز پس از آن، در رویداد روز پنجشنبه (7 سنبله) در منطقه «وطمه»ی ولسوالی خدیر، پنج نفر کشته و 20 نفر دیگر زخمی شدند.
دایکندی در پستوی فراموشی
دلیل عمدهی این میزان رویدادهای ترافیکی در ولایت دایکندی دو چیز است: خرابی جادهها و بیاحتیاطی رانندهها. مسئولان محلی، مدیریت ترافیک این ولایت و شماری از نمایندگان مردم در شورای ملی و شورای ولایتی با ابراز نگرانی از این موضوع، حکومت مرکزی را نسبت به ساختوساز جادهها به بیتوجهی متهم میکنند. مسئولان محلی میگویند که با کمبود بودجهی انکشافی در ساختوساز جادهها روبهرویند و با «دست خالی» هیچ کاری از دست آنان ساخته نیست. سکینه احسانی، سخنگوی والی دایکندی میگوید که خرابی جادهها و راههای که به مناطق کوهستانی و قریهها منتهی میشود از مشکلاتی است که همواره از سوی مردم و مسئولان از آن شکایت شده است، اما بدون بودجه نمیتوانند کاری کنند.
شماری از اعضای پارلمان و شورای ولایتی دایکندی میگویند که در سال مالی جاری و بودجه وسط سال هیچ بودجهی انکشافی برای ساختوساز جادهها تخصیص داده نشده است. حاجی غیرت جواهری، عضو شورای ولایتی دایکندی به اطلاعات روز میگوید که به جز یکی-دو پروژه که از سالها به اینسو کار آن جریان دارد، دیگر پروژهی جدیدی در این ولایت وجود ندارد: «در تمام دایکندی تنها 10 کیلومتر سرک پخته در مرکز وجود دارد. تنها یکی-دو پروژه است که هر سال دستآویز تبلیغات دولت است و کارش هم درست پیش نمیرود.»
ریحانه آزاد، عضو شورای ملی به اطلاعات روز میگوید که این رویدادها در مناطق کوهستانی و دورافتاده رخ میدهد که بنابر کمبود بودجه در سطح ولایت دایکندی نمیتواند در ساختوساز و ترمیم جادههای آن مناطق رسیدگی شود. او میگوید گرچند ساختوساز جادهها در اطراف مرکز و برخی از جادههای عمومی جریان دارد، اما در راهها مناطق کوهستانی تا هنوز هیچ توجهی نشده است: «تا هنوز جادههای قیرریزیشده و پخته هیچ وجود ندارد. سرکها حتا ترمیم با بیل و کلنگ نمیشود چه برسد به اینکه پروژهی کلان اختصاص داده شود.»
رانندگان بیاحتیاط با سرنشینهای بیش از حد
رفتار غیرمعیاری رانندگان و بیاحتیاطی آنان در انتقال مسافران با موترهای نوع «فلانکوچ» از عاملهای مهم دیگر این میزان رویداد گفته شده است. خانم احسانی میگوید: «در حادثهی اخیر ولسوالی خدیر موتر فلانکوچ 25 نفر سرنشین داشته است. حال آنکه ظرفیت این تعداد را ندارد. حتا گزارش شده که این موتر بریکش خراب بوده و بدون توجه به آن در مسیرش در حرکت بوده است.»
مدیر ترافیک ولایت دایکندی میگوید که برای جلوگیری از فعالیت غیرقانونی رانندگان در سطح شهر برنامه دارند، اما در مناطق کوهستانی که موترها بیشتر از مسیرهای فرعی میگذرند، نمیتوانند رسیدگی کنند. او نیز بیاحتیاطی رانندگان را یکی از عاملهای مهم رویدادها میدانند.
دایکندی در سال ۱۳۸۳ و پیش از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، به فرمان حامد کرزی، رییسجمهور سابق از ولایت ارزگان جدا و بهعنوان 34مین ولایت افغانستان ایجاد شد. به همین دلیل هنوز جزء ولایتهای محروم افغانستان است. بازسازی و انکشاف در این ولایت بسیار اندک بوده است.