مسئولان در کمیسیون سمع شکایات مجلس سنای کشور می‌گویند که شکایت‌هایی به این کمیسیون رسیده که حکومت افغانستان به‌صورت غیرقانونی به فروش زمین‌های رادیوتلویزیون ملی اقدام کرده است. به گفته‌ی این مسئولان، این اقدام رهبران حکومت خیانت ملی است. به باور آنان، فروش زمین رادیوتلویزیون ملی و دیگر مکان‌های تاریخی خلاف قوانین نافذه‌ی کشور بوده و همچنان به معنی «فروش ارزش‌های ملی» تلقی می‌شود.
زلمی زابلی، رییس کمیسیون سمع شکایات مجلس سنا دیروز (سه‌شنبه، 30 میزان) در یک نشست خبری در کابل گفت که رییس‌جمهور و وزارت‌های خارجه، مالیه و شهرسازی و اراضی دو ساحه‌ی مشخص از زمین اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی را به‌صورت «غیرقانونی» به سفارت بریتانیا در کابل و بانک انکشاف آسیایی فروخته است. آقای زابلی تأکید کرد که «خوشبختانه» قرارداد فروش زمین به بانک انکشاف آسیایی هنوز امضا نشده است.
آقای زابلی رهبران حکومت وحدت ملی را به خیانت ملی متهم کرده، گفت که آن‌ها خاک وطن را که ملکیت تمام مردم افغانستان است، به خارجی‌های می‌فروشند. به گفته‌ی او، براساس قوانین نافذه‌ی کشور، هیچ کسی صلاحیت فروش حتی یک توته از خاک کشور به خارجی‌ها را ندارد. زابلی افزود براساس قانون، تنها در صورتی زمین در اختیار خارجی‌ها قرار داده می‌شود که هدف آنان تأسیس سفارت‌خانه باشد.
رییس کمیسیون سمع شکایات مجلس سنا می‌گوید که زمین رادیوتلویزیون ملی به سفارت بریتانیا به‌صورت غیرعادلانه و به قیمت بسیار پایین به فروش رسیده است. آقای زابلی گفت که هر جریب زمین در بدل یک پوند به سفارت بریتانیا فروخته شده است.
در همین حال انجنیر غلام جیلانی، مسئول نظارت از پروژه‌های اداره‌ی رادیو تلویزیون ملی افغانستان اظهارات متفاوتی در این مورد ارایه می‌کند. آقای جیلانی به روزنامه اطلاعات روز گفت که هر متر مربع زمین در بدل یک دالر به‌صورت «مقاوله» به بانک انکشاف آسیایی (ADB) و هر متر مربع زمین در بدل یک پوند به‌صورت «مقاوله» به سفارت بریتانیا در کابل واگذار شده است.
جیلانی گفت که واگذاری این زمین‌ها بدون موافقت اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی افغانستان صورت گرفته است. به گفته‌ی او، اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی نه‌تنها که با این کار موافق نبوده، بلکه «احتجاج» نیز کرده است. جیلانی گفت که هیأت رادیوتلویزیون ملی باید در قیمت‌گذاری‌ها حضور می‌داشت، اما نه تنها که حضور نداشته، بلکه هیچ کسی قراردادی را در این مورد امضا نیز نکرده است.
در همین حال حشمت‌الله ناصری، سخن‌گوی وزارت شهرسازی و اراضی می‌گوید که این مسأله نیازی به توافق و عدم توافق اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی ندارد. آقای ناصری به روزنامه اطلاعات روز گفت که مسأله‌ی انتقال زمین به سفارت بریتانیا و بانک انکشاف آسیایی رسما طی پیشنهادی از سوی این وزارت به جلسه‌ی کابینه مطرح و از سوی کابینه فیصله شده است. به گفته‌ی او، وزارت شهرسازی و اراضی ملزم به تطبیق این فیصله میباشد.
ناصری افزود که قیمت زمین «هم به آن شکلی که واقعا تعیین شود، تا هنوز تعیین نشده است». او خاطرنشان کرد: «تنها چیزی که در کابینه مطرح شده است، انتقال زمین بوده است.»
از سویی هم مسئول نظارت از پروژه‌های اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی افغانستان می‌گوید که قرارداد «مقاوله» جایداد زمین بانک انکشاف آسیایی را دریافت کرده، اما تا کنون امضا نکرده است. او گفت که براساس این قرارداد، زمین‌ها قرار است به مدت 50 سال در اختیار سفارت بریتانیا و بانک انکشاف آسیایی باشد و پس از آن این زمین‌ها دوباره به اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی افغانستان تعلق خواهد گرفت.
سخن‌گوی وزارت شهرسازی و اراضی اما می‌گوید که انتقال زمین به سفارت بریتانیا در بدل زمینی صورت گرفته است که این سفارت در هرات داشته و آن‌را به دولت افغانستان واگذار کرده است.
این در حالی است که براساس معلومات اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی افغانستان، 6 جریب و 2 بسوه و 20 متر مربع زمین این اداره به سفارت بریتانیا و 25 هزار و 800 متر مربع زمین دیگر این اداره به بانک انکشاف آسیایی واگذار شده است.
گفتتی است که واگذاری زمین به سفارت بریتانیا براساس حکم شماره ۴۱۴ مورخ ۲/۳/۱۳۹۷ ریاست‌جمهوری صورت گرفته است.
انتقال زمین به سفارت کانادا
از سویی هم زلمی زابلی، رییس کمیسیون سمع شکایات مجلس سنا در این نشست خبری گفت که مقداری از زمین اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی افغانستان حدود ده سال پیش در زمان حکومت حامد کرزی در بدل 11 میلیون دالر در اختیار سفارت کانادا در کابل قرار گرفته است. هرچند آقای زابلی مشخص نکرد که چه مقدار زمین در اختیار سفارت کانادا قرار گرفته است، اما انجنیر غلام جیلانی، مسئول نظارت از پروژه‌های رادیوتلویزیون ملی می‌گوید که مقدار این زمین 8 جریب بوده است.
در همین حال زلمی زابلی می‌گوید که تا کنون 11 میلیون دالر از سوی سفارت کانادا به تلویزیون ملی تحویل داده نشده است، اما انجنیر جیلانی می‌گوید که اداره‌ی رادیوتلویزیون ملی از سفارت کانادا پول دریافت کرده است. آقای جیلانی گفت که این پول سال‌ها پیش دریافت شده، اما معلومات کافی در مورد مبلغ آن در اختیار ندارد.
آقای زابلی از رهبری حکومت خواست که یک ساحه‌ی مشخص را تعیین کند و به سفارت‌خانه‌ها براساس قوانین نافذه‌ی کشور زمین بدهد. زابلی گفت که فروش زمین به‌صورت غیرقانونی به مردم افغانستان ظلم است. او در عین حال گفت در صورتی که حکومت از این کارهایش دست برندارد، آن‌ها دست به اعتراضات و حرکت‌های مدنی خواهند زد و از سفارت‌خانه‌ها نیز خواهند خواست که از معامله‌های پنهانی با حکومت «فاسد» افغانستان دست بردارند.
زابلی افزود: «به تمام سفارت‌خانه‌ها صدا می‌کنیم که از معامله‌های پنهانی دست بردارند و زمین رادیوتلویزیون ملی قابل فروش نیست و این ملکیت از مردم افغانستان است و رییس‌جمهور و وزیر خارجه این صلاحیت را ندارد.»
فروش زمین به سکتور خصوصی
کمیسیون سمع شکایات مجلس سنا پیش از این نیز از از فروش صدها جریب زمین دولتی در کابل از سوی حکومت به نهادهای خصوصی خبر داده بود.
ولی‌شاه نایب‌زاده، از اعضای مجلس سنای کشور در تاریخ بیست‌ودوم میزان به روزنامه اطلاعات روز گفته بود که زمین مربوط به ریاست تصدی سیلوی مرکزی به «دانشگاه خصوصی کاردان» فروخته شده و زمین‌های مربوط به دانشگاه کابل و وزارت زراعت به «دانشگاه امریکایی افغانستان» در مقابل امتیازاتی به اجاره داده شده است.
آقای نایب‌زاده همچنان گفته بود که زمین‌های مربوط به ریاست تصدی سیلوی مرکزی و دانشگاه کابل و وزارت زراعت، آبیاری و مالداری به‌صورت غیرقانونی در اختیار سکتور خصوصی واگذار شده است. این عضو مجلس تأکید کرده بود که موضوع اجاره و تصرف این زمین‌های دولتی از سوی این مجلس برای بررسی بیش‌تر به دادستانی کل فرستاده شده است.
زلمی زابلی، رییس کمیسیون سمع شکایات مجلس سنا نیز امروز با تکرار این موضوع گفت که زمین مربوط به ریاست تصدی سیلوی مرکزی به‌صورت مخفیانه به «دانشگاه خصوصی کاردان» فروخته شده است.
وزارت شهرسازی و اراضی کشور اما در تاریخ بیست‌وپنجم میزان در واکنش به این اظهارات مطرح‌شده از سوی اعضای مجلس سنا گفته بود که این زمین‌ها به‌صورت قانونی به اجاره داده شده است.
براساس معلومات این وزارت، این زمین‌ها مربوط به بخشی از صد جریب زمین «عقب سیلوی مرکزی» در ناحیه‌ی پنجم و ۱۹۴ جریب زمین از ملکیت‌های دانشگاه کابل و وزارت زراعت، آبیاری و مالداری در ناحیه‌ی ششم شهرداری کابل می‌شود.
وزارت شهرسازی و اراضی در مورد زمین مربوط به سیلوی مرکزی گفته بود که این زمین به‌خاطر عدم استفاده در ۳۰ سال گذشته، براساس قانون تنظیم امور زمین‌داری و طرزالعمل اجاره‌دهی از طریق قرارداد مشارکت عامه و خصوصی به دانشگاه خصوصی کاردان به اجاره‌ی طویل‌المدت داده شده است.
به نقل از اعلامیه‌ی این وزارت، دانشگاه کاردان به کمک بانک جهانی بر بخشی از صد جریب زمین سیلوی مرکزی «مبلغ ۳۵ میلیون دالر امریکایی را سرمایه‌گذاری می‌کند و در ختم قرارداد تمامی تأسیسات و اموال غیرمنقول بدون هیچ نوع تأدیه مصارف و یا جبران خساره به دولت انتقال می‌یابد».
وزارت شهرسازی و اراضی همچنان در مورد تصرف زمین‌های دولتی متعلق به دانشگاه کابل و وزارت زراعت، آبیاری و مالداری نیز گفته بود که این زمین‌ها طبق حکم حامدکرزی، رییس‌جمهوری پیشین کشور در دوره‌ی دولت انتقالی افغانستان در سال ۱۳۸۲ به‌صورت رایگان به مدت ۹۹ سال در اختیار دانشگاه امریکایی افغانستان قرار داده شده است.