یافتههای یک تحقیق در افغانستان نشان میدهد که میزان افرادی که به حرکت کشور در مسیر درست باورمندند، از 32.8 درصد در سال گذشتهی میلادی (2018) به 36.1 درصد در سال 2019 افزایش یافته است. با این حال اما 58.2 درصد دیگر شهروندان به این باورند که کشور در مسیر نادرست پیش میرود.
در گزارشی که دیروز (سهشنبه، 12 قوس) از سوی بنیاد آسیا به نشر رسید، آمده است که از جمع 36.1 درصد افرادی که خوشبین به آیندهی کشورند، 55.7 درصد آنان دلیل خوشبینیشان را بهبود امنیت عنوان کردهاند. همچنان 48.6 درصد دیگر آنان بازسازی، ساختوساز و زیربناها را دلیل این خوشبینی دانستهاند. بهبود حکومتداری، وضعیت حقوق زنان و وضعیت اقتصادی در این ارزیابی از دیگر دلایل باورمندی شهروندان نسبت به حرکت کشور به سمت درست خوانده شده است.
همچنان از جمع 58.2 درصد کسانی که فکر میکنند کشور در مسیر نادرست پیش میرود، 74.7 درصد این افراد دلایل آن را افزایش ناامنیها دانستهاند. متباقی دلایل بدبینیشان را نسبت به حرکت کشور در مسیر نادرست، وضعیت بد حکومتداری، نبود زیربناها و خدمات، مداخلهی خارجیها و بیعدالتی عنوان کردهاند.
این ارزیابی بنیاد آسیا براساس مصاحبه با 17 هزار و 812 نفر که بالاتر از 18 سال سن دارند، در 34 ولایت کشور تهیه شده است. این مصاحبهها که در تاریخ 20 سرطان تا 16 اسد تهیه شده است، با یکهزار و 882 نفر بهصورت توافقی و با 15 هزار و 930 به صورت تصادفی انجام شده است. از میان اشتراککنندگان 75.1 درصد آنان را روستایی و 24.9 درصد آن شهریاند.
بنیاد آسیا از 15 سال پیش (2004 میلادی) به این طرف همهساله در افغانستان نظرسنجی نشر کرده است. در ارزیابی امسال این نهاد شاخصهای چون امنیت، رشد اقتصادی و اشتغال، توسعه و عرضهی خدمات، حکومتداری، مشارکت سیاسی، روحیهی ملی، دسترسی به اطلاعات و رسانهها، وضعیت زنان در جامعه، مسألهی مهاجرت، صلح و انتخابات بررسی شده است.
گفتوگوهای صلح؛ 88.5 درصد افغانها از تلاشهای صلح حمایت میکنند
براساس ارزیابیهای بیناد آسیا 88.5 درصد مصاحبهشوندگان گفتهاند که از تلاشها برای صلح افغانستان «بهصورت کامل و یا هم تا اندازهای» حمایت میکنند. 9.7 درصد دیگر آنان با تلاشها در مورد صلح مخالفت کردهاند. در حدود نیمی از این افراد دلایل مخالفتشان را با تلاشهای صلح ارایه نتوانسته و متباقی هم به نحوی گفتهاند که وضعیت جنگ در افغانستان بدتر میشود و گروه طالبان و حکومت پاکستان صلح را در افغانستان نمیخواهند.
از سویی هم، ارزیابی بنیاد آسیا نشان میدهد که 65 درصد شهروندان کشور از مصالحه میان حکومت افغانستان و گروه طالبان حمایت میکنند. براساس زون نیز اکثریت افرادی که خواستار این مصالحهاند، مربوط به زون جنوبغرب کشور میشود. اما مصاحبهشوندگان مناطق مرکزی در این ارزیابی گفتهاند که در کمترین میزان به امکانپذیری این مصالحه باور دارند.
در این ارزیابی همچنان از اشتراککنندگان پرسیده شده است که چه چیزی به نظر آنان در روند صلح باید حفظ شود، 54.7 درصد آنان اما در پاسخ حفظ قانون اساسی فعلی را در این روند مهم خواندهاند. حفظ یک حکومت قوی مرکزی، آزادی بیان و آزادی مطبوعات در روند مصالحه از دیگر پاسخهای آنان میباشد.
از مصاحبهشوندگان در مورد میزان آگاهیشان از روند صلح نیز پرسیده شده که بیشتر از سه بر چهار مردم (77.4 درصد) گفتهاند که آنان از مراحل این روند آگاهی دارند. همین طور 48.6 درصد اشتراککنندگان گفتهاند که در گفتوگوهای صلح از آنان نمایندگی شده است و حدود یکچهارم این افراد از فراهمسازی کمک، کار و مسکن برای عناصر ضدحکومتی متمایل به ادغامشدن در جامعه، ابراز موافقت کردهاند.
«طالبان عامل بیشتر ناامنیها است»
از مجموع نزدیک شرکتکنندهها در این ارزیابی، 36.4 درصد آنان گفتهاند که امنیت محلاتشان توسط گروههای ضدحکومتی برهم میخورد. 68.9 درصد این ناامنیها به گروه طالبان نسبت داده شده است. براساس ارزیابی بنیاد آسیا، طالبان در صدر عاملان ایجاد ناامنیها در شهرها و روستاها قرار گرفته است.
این نهاد گفته که تهدیدات ناشی از فعالیت جنگجویان گروه داعش در کشور با کاهش 12 درصد نسبت به سال گذشتهی میلادی، به 12.4 درصد رسیده است. اما فعالیت سارقان و جنایتکاران بهعنوان یک تهدید در کشور از 24.9 درصد در سال گذشته به 37.6 درصد در سال جاری افزایش یافته است.
از سویی هم، در این ارزیابی که از اشتراککنندگان در مورد تأمینکنندگان امنیت محلیشان پرسیده شده، 58.4 درصد آنان گفته که امنیت محلاتشان توسط پولیس ملی تأمین میشود. این ارقام نشاندهندهی 11 درصد در نسبت به رقم 68.9 درصد در سال گذشتهی میلادی میباشد. در ارزیابی بنیاد آسیا همچنان فیصدی افرادی که با نقش نیروهای ارتش در بهبود وضعیت امنیتی ابراز موافقت کردهاند، 53.4 درصد خوانده شده است.

همچنان تعداد افرادی که قربانی خشونت و یا کدام عمل جرمی شدهاند از 18.6 درصدر در سال گذشته به 17.7 درصد در جریان سال جاری کاهش یافته است. نوعیت معمول این خشونتها حملات فیزیکی از سوی اشتراککنندگان در ارزیابی بنیاد آسیا خوانده شده است.
براساس گزارش این نهاد میزان ترس از مصئونیت شخصی نیز در جریان سال جاری سه درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
رشد اقتصادی و اشتغال
ارزیابی نشان میدهد که شهروندان کشور همچنان نگران وضعیت اقتصادی خانوادههایشان هستند. 54.9 درصد پاسخدهندگان گفتهاند که وضعیت اشتغال برای خانوادههایشان خراب شده است. همچنان 23.9 درصد مصاحبهشوندگان گفتهاند که درآمد ماهانهی خانوادههایشان کمتر از پنج هزار افغانی و 65.8 درصد دیگر گفتهاند که درآمدشان بین پنج تا 20 هزار افغانی میباشد.
همین طور بیشتر از سهچهارم مصاحبهشوندگان گفتهاند که مشکلات اقتصادی در کشور بزرگترین مشکل در برابر جوانان است. در گزارش ارزیابیهای بنیاد آسیا نیز بیکاری از مهمترین نگرانی زنان در کشور خوانده شده است.
از سویی هم، در این ارزیابی رقم رسمی میزان بیکاری در کشور ارایه نشده، بلکه تنها از مصاحبهشوندگان پرسیده شده که آیا شغلی دارند که درآمد داشته باشند. از میان این افراد 45.9 درصد به نحوی در فعالیتهای اقتصادی دخیل بودهاند. این رقم در سال گذشته 46.3 درصد بود.
توسعهی و عرضهی خدمات
20.2 درصد شرکتکنندگان گفتهاند که وضعیت برقرسانی نسبت به سال گذشته بهتر شده است. در مورد تغذیه و دسترسی به خدمات صحی نیز در این گزارش به نقل از گفتههای 18.4 درصد مصاحبهشوندگان آمده است که برنامهی غذاییشان بهبود یافته است، درحالیکه در سال 2007 میلادی حدود 31.6 درصد افغانها از این برنامه راضی بودند.
براساس این ارزیابی، 23.2 درصد پاسخدهندگان گفتهاند که کیفیت خدمات آموزشی در مکاتب بهبود یافته، درحالیکه 53.5 درصد آنان فکر میکنند تغییری نیامده است. 22.7 درصد اما گفته است که کیفیت خدمات آموزشی بدتر شده است. همین طور در گزارش بیناد آسیا تأکید شده است که دختران دسترسی کمتری به خدمات آموزشی نسبت به پسران دارند. براساس این ارزیابی یکچهارم افرادی که دخترانشان به مکتب نمیروند، گفتهاند دختران نیازی به آموزش ندارند.
حکومتداری؛ 65 درصد پاسخدهندگان: حکومت وحدت ملی کارش را خوب انجام داده است
65.7 درصد مصاحبهشوندگان گفتهاند که حکومت وحدت ملی در پنج سال گذشته کارش را خوب انجام داده است. درحالیکه در سال گذشتهی میلادی این رقم به 59.6 درصد میرسد. این ارزیابی همچنان در مورد موفقبودن حکومت در بهبود شرایط زندگی مردم، نشان میدهد که 69.3 درصد شهروندان کشور، حکومت را موفق خوانده است.
در مورد اعتماد شهروندان بر نمایندگان مجلس، 76.3 درصد مصاحبهشوندگان گفتهاند که آنان بر نهاد مقننه اعتماد دارند. همین طور اعتماد بالای نهادهای عامه، بهجز کمیسیون مستقل انتخابات بر دیگرها نهادها نسبت به سالهای گذشته افزایش یافته است.
در بخش فساد نیز 81.5 درصد مصاحبهشوندگان از فساد بهعنوان یک مشکل عمده و کلی یاد کردهاند. همین طور حدود 67.9 درصد شهروندان کشور نیز از فساد بهعنوان یک مشکل عمده در زندگی روزمرهیشان یاد کردهاند.
براساس این ارزیابی، 29.9 مصاحبهشوندگان گفتهاند که از خدمات موجود برای حل منازعه در کشور، ناراضاند.
مشارکت سیاسی
65.1 درصد شهروندان کشور با روشهای دموکراسی ابراز رضایت کردهاند که این رقم یک افزایش سه درصدی را نسبت به سال گذشتهی میلادی نشان میدهد. همین طور میزان افرادی که فکر میکنند روی تصامیم حکومت محلی در ولایتها و ولسوالیها تأثیرگذارند از 52.9 درصد در سال گذشته به 54.2 درسال جاری افزایش یافته است.
از سویی هم 57.4 درصد پاسخدهندگان گفتهاند که با رهبران دینی باید در سیاست مشورت شود که نسبت به سال گذشته این رقم، سه درصد کاهش یافته است.

مهاجرت
تمایل به مهاجرت در سال جاری از 36.8 درصد در سال گذشته به 37.9 درصد افزایش یافته که ناامنی داخلی معمولیترین دلیل آن خوانده شده است. همچنان براساس ارزیابی بیناد آسیا، بودن یکی از اعضای خانواده نیز در خارج از کشور روی تمایل به مهاجرت تأثیرگذار میباشد.
75.1 درصد مصاحبهشوندگان در مورد این که حکومت برای ماندن آنان چه باید بکنند، گفتهاند که وضعیت امنیتی را بهبود بخشند.
دسترسی به اطلاعات و رسانهها؛ دریافت اطلاعات از تلویزیون روبهافزایش است
براساس ارزیابی بیناد آسیا 69.5 درصد شهروندان کشور از طریق شبکههای تلویزیونی اخبار و معلومات روزمره را بهدست آوردهاند که یک افزایش 11.2 درصدی نسبت به سال 2013 میلادی نشان میدهد. همچنان 57.3 درصد کل مصاحبهشوندگان گفتهاند که معلومات و اخبار را از طریق رادیو میشنوند. 14.4 درصد این مصاحبهشوندگان نیز گفتهاند که از انترنت بهعنوان منبع اخبار و اطلاعاتشان استفاده میکنند.
زنان در جامعه؛ برقع هنوز مناسبترین پوشش برای زنان است
براساس این ارزیابی، 32.1 درصد مصاحبهشوندگان گفتهاند که برقع مناسبترین پوشش در فضای عمومی میباشد. همچنان مصاحبهشوندگان پس از برقع، نقاب، چادر و حجاب چسپ را بهترین پوشش در اماکن عمومی دانستهاند. حجاب آزاد و بدون روسری کمترین طرفدار را در افغانستان دارد که در میان مصاحبهشوندگان در این ارزیابی، 0.7 درصد آنان حجاب آزاد را پسندیدهاند.
همینطور براساس این ارزیابی، دسترسی زنان به خدمات عدلی نیز کاهش یافته است: «از میان پاسخدهندگانی که دعوا داشته، 25.2 درصد آنان گفته جهت حل دعواشان به ریاست حقوقی مراجعه کرد که نظر به 27 درصد در سال گذشته، افزایش یافته است.»
از سویی هم، در گزارش ارزیابی بنیاد آسیا گفته شده است که اکثریت مصاحبهشدگان نقشهای فرضی بزرگ و مهم را برای زنان مناسب ندانستهاند. همین طور در بخش فرصتهای آموزش برابر برای زنان، 86.6 درصد مصاحبهشوندگان گفتهاند که باید این فرصتها برابر باشد.
همچنان براساس این گزارش، میزان موافقان کار زنان در بیرون از خانه به بلندترین سطح خودش در افغانستان رسیده است که 76 درصد پاسخدهندگان کار زنان در بیرون از خانه را تأیید کردند. درحالیکه این رقم در سال گذشتهی میلادی، به 70.3 درصد میرسید.