اداره‌ی حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) اعلام کرد که در نُه ماه اول سال جاری میلادی (2019) روزانه به‌طور اوسط نُه کودک در جریان منازعات مسلحانه بین نیروهای طرفدار دولت و مخالفان مسلح دولت، در افغانستان کشته و یا معیوب شده‌اند.
براساس گزارش یونیسف که زیر عنوان «حفظ امید در افغانستان؛ محافظت از اطفال در مهلک‌ترین درگیری جهان» منتشر شده، این رقم در مقایسه به مدت زمان مشابه در سال گذشته‌ی میلادی، 11 درصد افزایش یافته است.
ابوبکر کامپو، رییس دفتر نمایندگی یونیسف در افغانستان امروز (سه‌شنبه، 26 قوس) هنگام ارایه‌ی این گزارش در کابل گفت که وضعیت کودکان در افغانستان نگران‌کننده است و همه‌روزه در جریان درگیری و منازعات مسلحانه کشته و معیوب می‌شوند.
آقای کامپو تأکید کرد که «متأسفانه» این وضعیت در 40 سال گذشته تأثیر «مخرب» روی کودکان گذاشته و «بازیگران اصلی» نیز در انجام وظایف‌شان برای محافظت از کودکان ناکام مانده‌اند.
به گفته‌ی او، از سال 2007 میلادی به این طرف، این اولین گزارش یونیسف از وضعیت کودکان در افغانستان است که در آن افزون بر تأثیرات مستقیم خشونت‌ها، تأثیرات مختلط حوادث طبیعی، فقر و عدم انکشاف نیز بررسی شده است.
در این گزارش آمده است که بین سال‌های 2009 و 2018 میلادی، حدود شش‌هزار و 500 کودک در جریان منازعات مسلحانه کشته و در حدود 15 هزار کودک دیگر زخمی شده‌اند. این وضعیت در سال 2018 میلادی، افغانستان را به «مرگ‌بارترین» منطقه‌ی جنگی در جهان مبدل کرد.
این در حالی است که بیشترین تلفات به غیرنظامیان از جمله کودکان در جریان درگیری میان نیروهای امنیتی و مخالفان مسلح، حملات هوایی، حملات انتحاری، انفجارهای ماین و… وارد می‌شود.
در همین حال، نصرت رحیمی، سخن‌گوی وزارت داخله در واکنش به گزارش یونیسف گفته است که عامل 97 درصد تلفات غیرنظامیان به‌ویژه کودکان، گروه طالبان است. آقای رحیمی در یک پیام ویدیویی گفته است که انفجار ماین‌های کنار جاده‌ای و حملات انتحاری از سوی افراد وابسته به طالبان همواره از غیرنظامیان و کودکان قربانی گرفته است.
هرچند گروه طالبان تا کنون به این گزارش یونیسف واکنش نشان نداده، اما پیش از این به کرات حملات هوایی نیروهای افغان و خارجی را عامل تلفات غیرنظامیان خوانده است.
کودک همسری و استخدام در جنگ
در بخشی از گزارش همچنان آمده است که در سراسر افغانستان دست‌کم یک دختر از جمع سه دختر در سن 18 سالگی ازدواج کرده است. براساس این گزارش، کودکان پسر نیز از سوءاستفاده در امان نیستند و توسط گروه‌ها و نیروهای مسلح استخدام می‌شوند.
در تاریخ نوزدهم قوس، هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز گفته بود که کودکان در افغانستان در معرض استخدام و استفاده‌ی طرف‌های درگیر در جنگ و خشونت جنسی قرار می‌گیرند.
در گزارش یونیسف نیز گفته شده است: «شکل دیگر بهره‌کشی عبارت از «بچه‌بازی» است که پسران جوان را به‌عنوان رقاصه یا انجام فعالیت‌های جنسی به کار می‌گمارند.» در حدود 30 درصد کودکان نیز مصروف «کار کودکان» هستند.
در این گزارش، به پیشرفت‌هایی در جریان سال‌های اخیر از جمله کاهش میزان مرگ‌ومیر کودکان زیر پنج سال و تصویب قانون حمایت از کودکان در افغانستان نیز اشاره شده است.
در همین حال، ابوبکر کامپو، رییس دفتر نمایندگی یونیسف در افغانستان میگوید که برای این اداره در سطح جهان کودک تعریف مشخص دارد. آقای کامپو افزود افرادی که پایین‌تر از 18 سال سن داشته باشند، نزد آنان کودک محسوب می‌شوند و آنان از قانون حمایت از کودکان افغانستان حمایت می‌کنند.
فقر
ابوبکر کامپو امروز گفت که کودکان به واکسین، آموزش، امید، آب پاک، خوشحالی و رفاه و هر حقوق بشری دیگر نیاز دارند، در گزارش یونیسف آمده است که گذشته از مرگ و زخمی‌های ناشی از درگیری، خشونت در سال‌های اخیر امیدها و چشم‌اندازهای یک نسل از کودکان افغانستان را تضعیف کرده است. کامپو میگوید که در سال‌های اخیر این امیدها از کودکان افغان گرفته شده و حقوق‌شان نقض شده است.
در گزارش یونیسف آمده است که چالش‌های اساسی از جمله فقر، بیجاشدن، رسم و رواج منفی و دسترسی محدود به خدمات ضروری، بیشتر یا عمیق‌تر شده است. براساس این گزارش، در حدود 55 درصد مردم افغانستان تا سال 2016 میلادی زیر خط فقر زندگی می‌کردند.
کامپو نیز گفت که در حال حاضر بیش از نیمی از مردم افغانستان زیر خط فقر زندگی می‌کنند در حالی که به گفته‌ی او، در سال 2008 میلادی تنها 35 درصد مردم افغانستان زیر خط فقر زندگی می‌کردند.
در اواخر ماه مارچ سال جاری میلادی، اداره‌ی ملی احصاییه و معلومات کشور نیز اعلام کرده بود که بیش از نیمی از نفوس مردم افغانستان یا 51.7 درصد آن در چند بُعد فقیراند و عوامل متعدد در فقیری این افراد دخیل است.
صحت
در گزارش یونیسف آمده است که میزان مرگ و میر در بین کودکان زیر پنج سال از سال 2008 میلادی بدینسو در حدود یک‌سوم کاهش یافته است. همچنان گفته شده است که در حال حاضر 96 درصد کشور عاری از فلج اطفال است. در گزارش تأکید شده است که در حال حاضر 51 درصد کودکان افغانستان در برابر امراض قابل پیش‌گیری، معافیت دارند.
افغانستان به‌عنوان یکی از سه کشوری است که هنوز هم ویروس فلج کودکان در آن به ثبت می‌رسد. یونیسف گفته است که برای ریشه‌کن کردن این بیماری مهم است که در سطح جهان با آن مبارزه شود. در گزارش این اداره آمده است که برنامه‌ی فلج کودکان با یک چالش اساسی روبه‌رو است.
به نقل از این گزارش، گروه طالبان در سال 2018 میلادی فعالیت‌های واکسیناسیون فلج اطفال را در مناطق تحت حاکمیت‌شان ممنوع کرد که در نتیجه بیش از 750 هزار کودک در سه ولایت جنوبی افغانستان واکسین نشدند.
در گزارش از این سه ولایت به‌طور مشخص یاد نشده است، اما ولایت‌های ارزگان، هلمند و قندهار سه ولایت جنوبی کشوراند که در سال‌های گذشته و جاری میلادی بیشترین واقعات مثبت پولیو در آنها به ثبت رسیده است. سال گذشته 21 واقعه مثبت پولیو در سراسر کشور به ثبت رسیده بود، اما این آمار در سال جاری میلادی تا کنون به 24 واقعه رسیده است.
در بخشی از گزارش یونیسف همچنان آمده است که سوءتغذیه‌ی حاد در حدود 600 هزار کودک زیر پنج سال را در افغانستان متأثر ساخته است. براساس این گزارش، یونیسف در سال 2018 میلادی بیش از 277 هزار کودک مبتلا به سوءتغذیه‌ی حاد را با «غذای صحی آماده برای استفاده» تداوی کرده است. این اداره تأکید کرده است که حفظ‌کردن همین سطح خدمات همچنان یک چالش خواهد بود.
اداره‌ی حمایت از کودکان سازمان ملل متحد علاوه کرده است که برای تداوی حدود 300 هزار کودک زیر پنج سال دیگر با استفاده از «غذای صحی آماده برای استفاده» نیاز به گسترش این برنامه دارد.
محرومیت از آموزش
اداره‌ی حمایت از کودکان سازمان ملل متحد گفته است که بیش از 47 درصد کودکان واجد شرایط مکتب‌های ابتدایی در مناطق روستایی و در حدود یک‌پنجم در مناطق شهری به مکتب نمی‌روند. افزون بر این، 257 هزار کودک دیگر «احتمالا» بدون به پایان‌رساندن دوره‌ی ابتدایی، مکتب را ترک می‌کنند.
براساس آماری که اداره‌ی یونیسف ارایه کرده است، شمار مجموعی کودکانی که در سال 2018 میلادی به مکتب نمی‌رفتند، 3.7 میلیون کودک (2.2 میلیون دختر هفت تا 17 ساله و 1.5 میلیون پسر) بوده‌اند. این آخرین آماری است که وزارت معارف کشور نیز آن‌را تأیید کرده است.
در گزارش به آمار سازمان بین‌المللی کار نیز استناد شده و آمده است که در سال 2017 میلادی 42 درصد از جوانان افغانستان بیکار بوده و در مؤسسات تحصیلی و آموزشی شامل نبوده‌اند. گزارش افزوده است که همه‌ساله در حدود 400 هزار جوان افغان وارد بازار کار می‌شوند، اما بیشترشان مهارت‌های شغلی لازم برای یافتن شغل و معیشت را ندارند.
آینده‌ی نامعلوم
ابوبکر کامپو، رییس دفتر نمایندگی یونیسف در افغانستان گفت که ادامه‌ی جنگ، درگیری، منازعه و خشونت‌ها سبب شده است که وضعیت کودکان در این کشور تغییر نکند. آقای کامپو در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر این که «وضعیت کودکان در پنج سال آینده چگونه خواهد بود؟»، افزود که با وضعیت کنونی او نمی‌تواند آنچه را که در آینده اتفاق می‌افتد، پیش‌بینی کند.
کامپو تأکید کرد در صورتی که وضعیت کنونی تغییر نکند و منازعات مسلحانه نیز ادامه یابد، وضعیت کودکان تغییر نخواهد کرد و «شاهد وضعیت بدتری خواهیم بود».
او به گفت‌وگوهای صلح میان ایالات متحده‌ی امریکا و گروه طالبان در قطر اشاره کرد و گفت که امیدوار است این مذاکرات نتیجه‌ای در پی داشته باشد. به گفته‌ی او، وضعیت کودکان افغانستان در پنج سال آینده در صورتی بهتر خواهد شد که گفت‌وگوهای صلح مثمر و نتیجه‌بخش باشد. کامپو علاوه کرد که کلید اصلی برای زندگی بهتر در افغانستان، گفت‌وگوهای واقعی صلح است که در نتیجه‌ی آن خشونت‌ها کاهش یابد.
رییس دفتر نمایندگی یونیسف در افغانستان از طرف‌های درگیر منازعات در این کشور (نیروهای طرفدار دولت و مخالفان مسلح دولت) خواست که «جرأت» به خرچ داده و یک‌دیگر را تحمل کنند. آقای کامپو از طرف‌های درگیر همچنان خواست که سلاح را کنار گذاشته و برای یافتن نقاط مشترک به‌خاطر پایان‌دادن به منازعه و بهترشدن وضعیت کودکان، به میز مذاکره حاضر شوند.
ابوبکر کامپو از دولت افغانستان خواست که برای رسیدگی به وضعیت کودکان «تخصیصات بودجوی» را اولویت‌بندی کند. آقای کامپو از تمویل‌کنندگان اداره‌ی حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) نیز خواست که به نیازمندی‌های مالی این اداره برای رسیدگی به وضعیت کودکان در افغانستان پاسخ بدهند.
او در ادامه تأکید کرد که حصول اطمینان از مصونیت کودکان افغانستان مسئولیت همه است و نیاز به کار مشترک دارد. کامپو اضافه کرد که در کنار دولت افغانستان، نهادهای حامی حقوق کودکان و نهادهای خارجی؛ اعضای جامعه و والدین کودکان نیز برای مصونیت کودکان در این کشور مسئولیت دارند.