«جنگجویان طالبان شبهنگام وارد محله میشوند. در کوچهها و راهها عابران را ایستاد و مورد بازرسی بدنی قرار میدهند. گاهی تعدادی از این افراد را لتوکوب میکنند. گاهی از کوچهها بر پاسگاههای نیروهای امنیتی و کاروانهای گشتزنی این نیروها، حمله میکنند که به درگیری مسلحانه میانجامد.»
این بخشی از گفتههای علیاحمد حمیدی است. او به همراه شش عضو خانوادهاش در شهرک «البیرونی» در حومهی غربی شهر غزنی زندگی میکند. آقای حمیدی میگوید که ساکنان این شهرک همهشب با غروب آفتاب شاهد رژهی نظامی جنگجویان طالبان هستند.
علاوه بر شهرک البیرونی، حومههای دیگر این شهر نیز ناامن و شاهد درگیریهای گهناگاه جنگجویان طالبان و نیروهای دولتی است. امان که همراه با خانوادهاش در ساحهی «قرباغی» در جنوبشرق شهر غزنی زندگی میکند، میگوید: «درگیریها با زندگی عادی ساکنان غزنی عجین شده است. در جریان روز نیروهای دولتی مانور میدهند، از روی شب طالبان.»
امان میافزاید که هماکنون بهجز داخل شهر غزنی دیگر در حومههای اطراف آن جنگجویان طالبان بهصورت گسترده فعالیت دارند. آنان در جریان شب حتا بر قسمتهایی از راههای فرعی منتهی به شهر ایستهای بازرسی افراز کرده و از موترهای مسافربری و باربری در این ایستها اخاذی میکنند.
عزیزه میثم، عضو شورای ولایتی غزنی در گفتوگو با اطلاعات روز درگیریها در حومههای شهر غزنی را تأیید کرده، میافزاید که جنگجویان این گروه علاوه بر حومههای شهر در داخل شهر نیز فعالیت دارند.
به گفتهی او، این جنگجویان در قسمتهایی از این شهر گهگاهی از صاحبان شرکتهای آبرسانی و برقرسانی، تانکتیلها، فارمهای زراعتی، کشتارگاهها و… «عشر» میگیرند. مسئولان حکومتی نیز این مورد را رد نمیکنند، ولی میگویند که طالبان به ندرت موفق به اخذ عشر میشوند.
افزایش حملات طالبان و ترور مسئولان دولتی
جنگجویان طالبان در آخرین مورد سهشنبهی شب هفتهی گذشته (26 قوس) از چندین استقامت بر پاسگاههای نیروهای امنیتی و دفاعی در ساحهی شهباز بر بزرگراه کابل – قندهار تهاجم سهمگینی کردند. حملهی طالبان اما پس از چند ساعت درگیری، به عقب زده شد. براساس گفتههای عارف نوری، سخنگوی والی غزنی، در جریان درگیریها، 11 جنگجوی طالبان کشته و حدود 60 جنگجوی دیگر زخمی شدهاند.
همچنان یک سرباز پولیس نیز در نتیجهی این حملهی طالبان کشته شده است و دو نیروی دیگر پولس بهشمول میرویس کریمی، فرماندهی تولی بزرگراه غزنی – زابل زخمی شدند.
امان و علیاحمد حمیدی در صحبتهای جداگانه با روزنامه اطلاعات روز تأکید میکنند که ساکنان غزنی بهصورت معمول همهروزه شاهد این چنین درگیریها هستند: «اگر یک هفته را در نظر گیریم، معمولا سه شب آن را ساکنان غزنی در درگیری طالبان و نیروهای امنیتی سپری میکنند.» حمیدی نیز میافزاید که در این اواخر حملات طالبان در حومههای شهر غزنی افزایش نگرانکننده یافته است.
عزیزه میثم نیز میگوید که بهرغم تلاشها برای سرکوب و جلوگیری از فعالیت جنگجویان طالبان در غزنی، این گروه اما حملاتشان را تشدید کردهاند: «گشتزنیهای دشمن (طالبان) در این اواخر در شهر شدت پیدا کرده و حملاتشان بر پاسگاههای نیروهای امنیتی و دفاعی نیز افزایش یافته است. این گروه بدون در نظرگیری تلفات غیرنظامیان این حملاتشان را انجام میدهند.»
سخنگوی والی غزنی اما بدترشدن وضعیت امنیتی را در شهر غزنی رد میکند: «بدترشدن وضعیت امنیتی را ما مطلقا رد میکنیم. ولی برعکس تشویشات مردم در قبال امنیت شهر غزنی هم بیجا نیست؛ چون درکشان از وضعیت سبب سوءتفاهم شده است.» او توضیح میدهد که جنگجویان طالبان همزمان با سردشدن هوا و پایان فصل جنگ در غزنی، این گروه قصد داشته بودند که بر بخشهایی از شهر غزنی حمله کنند، اما نیروهای دفاعی و امنیتی با افراز پاسگاههای کمربندی مانع این حمله میشوند. به همین خاطر جنگجویان طالبان بهصورت پراکنده بر پاسگاههای امنیتی هرازگاهی حمله میکنند.
سخنگوی والی غزنی میافزاید که تمامی آمادگیها برای رفع حملات تروریستی در غزنی گرفته شده است: «در حال حاضر یک قطعهی منتظرهی مجهز متشکل از بخشهای دفاعی، امنیتی و کشفی بهمنظور رفع حملات تروریستی در غزنی ایجاد شده است. این قطعات به محض وقوع درگیریها و شناسایی ساحات خطر در مدت 10 الی 15 دقیقه به ساحه اعزام میشوند.»
در این اواخر علاوه بر افزایش حملات جنگجویان طالبان، شکایتها از رویدادهای ترور توسط افراد مسلح در غزنی نیز افزایش یافته است. براساس آمار حکومت محلی غزنی، در جریان 9 ماه گذشتهی سال جاری خورشیدی (1398)، دستکم 12 رویداد ترور در غزنی رخ داده است. اکثریت قربانیان این رویدادها کارمندان دولتی بودهاند.
اولین قربانی کارمندان دولتی در این سلسله ترورها شاهپور بختیار، آمر مرکز تعلیمی فرماندهی پولیس غزنی بود. او در تاریخ 25 حمل در پیشروی دروازهی خانهاش در شهرک البیرونی کشته شد. پس از آن در تاریخ 5 سرطان قادرشاه، فرماندهی پولیس ولسوالی خوگیانی ولایت غزنی در شهرک البیرونی کشته شد. گرچند منابع محلی همزمان با کشتهشدن این فرمانده پولیس اعلام کرد که او در نتیجهی انفجار ماین کنار جادهای کشته شد، اما اکنون منابعی امنیتی میگویند که او نیز ترور شده است.
در تاریخ 7 عقرب، مجتبا حنفی، مدیر اجراییهی ریاست دادستانی استیناف غزنی در ساحهی «قریهی خواجه» این شهر در نتیجهی تیراندازی افراد مسلح ناشناس کشته شد. 20 روز پس از آن (27 عقرب) محمدحسن حلیمی، دادستان ابتداییهی ولسوالی ناوهی غزنی در ساحهی «نوآباد» شهر غزنی کشته شد. پس از آن افراد مسلح ناشناس نصرالله سیاسی، سرپرست آمریت شهدا و معلولان غزنی را در تایخ 19 قوس در ساحهی «پلان سوم» به قتل رساند.
همچنان در دو رویداد دیگر در ساحهی «بزازی» و «کلاه سبز» شهر غزنی نیز یک سرباز پولیس کشته و دو سرباز دیگر زخمی شدند. اما متباقی قربانیان این 12 رویداد ترور در شهر غزنی، متنفذان، سرمایهداران و دکانداران بودهاند.
با این حال، سخنگوی والی غزنی میگوید که عاملان بیشتر این رویدادها بازداشت و یا کشته شدهاند. به گفتهی عارف نوری، در جریان 9 ماه گذشته دستکم 47 نفر در پیوند به ترور کارمندان دولتی و ساکنان غزنی بازداشت و دو نفر نیز کشته شدهاند: «این افراد کسانیاند که یا بعد و یا قبل از انجام حمله بازداشت و کشته شدهاند.»
در همین حال، عزیزه میثم میگوید که تعداد رویدادهای ترور بیشتر از رقم ارایهشده میباشد. به باور او، این ترورها توسط افراد نفوذی طالبان و دیگر گروههای تروریستی در شهر غزنی صورت میگیرد. به گفتهی او، تا زمانی که از فعالیت این نفوذیها جلوگیری نشود، ترورها همچنان ادامه خواهد داشت.
وضعیت امنیتی در ولسوالیهای غزنی
سخنگوی والی غزنی میگوید که از ۱۸ ولسوالی در غزنی صرفا سه ولسوالی جاغوری، مالستان و ناهور در آن امن میباشد. به گفتهی او، دو ولسوالی ناوه و اجرستان این ولایت به گونهی کامل از تسلط دولت خارج است.
ولسوالیهای خوگیانی، رشیدان، واغظ و زنهخان از ولسوالیهایی است که بهدلیل تهدیدات گروههای مخالف مسلح دولت، مراکزشان به نقاط دیگری در این ولسوالیها و یا هم شهر غزنی انتقال داده شده است. به گفتهی مسئولان در این تعداد ولسوالیها صرفا نیروهای امنیتی در قسمتهایی از آنها حضور دارند. همچنان ولسوالیهای اندر، دهیک، گیرو، خواجهعمری و جغتو زیر تهدید بلند امنیتی قرار دارد. در سایر ولسوالیهای این ولایت وضعیت امنیتی تعریف چندانی ندارد.
گفتنی است که کنترل ولسوالیهای دهیک، خواجهعمری و جغتو در جریان شش ماه گذشته بهدست نیروهای دولتی افتاده است. با این حال اما مسئولان ارتش در زون جنوبشرق کشور میگوید که عملیات بازپسگیری ولسوالیها ناوه و اجرستان نیز بهزودی آغاز خواهد شد. همچنان براساس گفتههای ایملخان مومند، سخنگوی قول اردوی 203 تندر، این عملیات هماکنون در بخشهای از ولسوالیهایی که زیر تهدید بلند امنیتی میباشد، جریان دارد.
گروه طالبان در ماه اسد سال گذشتهی خورشیدی (۱۳۹۷) با حمله از سه جهت در شهر غزنی، قسمتهایی از این شهر را برای مدتی در کنترل خود گرفته بود.