حدود یک هفته پس از ثبت اولین واقعه‌ی مثبت ویروس کرونا در ولایت غربی هرات، وزارت صحت عامه افغانستان اعلام کرده است که به‌دلیل اخراج اجباری افغان‌ها از ایران، در مورد شیوع این ویروس از طریق مهاجران اخراج‌شده به افغانستان نگران است.
فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه افغانستان که برای بررسی وضعیت مهاجران اخراج‌شده از ایران به نقطهی صفری پل ابریشم در ولایت نیمروز، ولایت هم‌مرز با ایران، رفته، گفته است که از اخراج اجباری افغان‌ها به شکل دسته‌جمعی از ایران نگران است.
در خبرنامه‌ی وزارت صحت عامه آمده است که اخیرا هزاران افغان که بدون مدرک قانونی در کشور ایران زندگی می‌کردند، از سوی آن کشور بهگونهی اجباری اخراج شده و از طریق مرزهای زمینی وارد افغانستان شده‌اند.
آقای فیروز به مسئولان محلی دستور داده است تا «به‌صورت دقیق تمام افغان‌های را که از ایران وارد کشور می‌شوند، سکریننگ (غربال) نمایند تا افراد مبتلا به ویروس بهتر شناسایی گردند.» وزارت صحت عامه همچنان گفته است: «برای مدیریت هرچه بهتر شناسایی مبتلایان به ویروس، یک محل مشخص سکریننگ برای افغان‌های که به‌شکل کتلوی از سوی ایران بهگونهی اجباری اخراج می‌شوند، در مرز تعیین گردید.»
وزیر صحت عامه افغانستان با شماری از مهاجران افغان که از ایران اخراج شده‌اند، ملاقات کرده و از آنان خواسته است که برای پیشگیری از ویروس کرونا به رهنمودهای صحی توجه کنند. او حدود یک هفته پس از ثبت اولین واقعه‌ی مثبت ویروس کرونا در غرب افغانستان به ولایت نیمروز در همسایگی ولایت هرات رفته است.
پس از شیوع ویروس کرونا در چین و ایران، در پنجم حوت امسال وزیر صحت عامه افغانستان در یک نشست خبری در کابل اعلام کرد که اولین واقعه‌ی مثبت ویروس کرونا در ولایت هرات ثبت شده است. او گفت که فرد مبتلا به ویروس کرونا یک مرد ۳۵ ساله است که به شهر قُم ایران سفر کرده بود و هنگام بازگشت از ایران، علایم ویروس کرونا (تب و نفس‌تنگی» نزد او دیده شده است.
به دنبال شیوع ویروس کرونا یا Covid-19 به افغانستان، شورای امنیت ملی کشور تمام رفت‌وآمدهای هوایی و زمینی به ایران را بست. یک روز بعد دوباره مرز باز شد. اکنون وزارت صحت عامه از اخراج هزاران افغان از ایران خبر داده و میگوید اخراج دسته‌جمعی مهاجران افغان جلوگیری از شیوع ویروس کرونا به افغانستان را دشوارتر می‌سازد.
واقعات مشکوک
وزارت صحت عامه افغانستان تا کنون از ثبت ده‌ها واقعه‌ی مشکوک در چندین ولایت خبر داده است. به جز یک مورد واقعه‌ی مثبت که در ولایت هرات ثبت شده است، تا کنون نتیجه‌ی آزمایش موارد مشکوک دیگر منفی بوده است. براساس معلومات وزارت صحت عامه، تا کنون 49 مورد مشکوک به ویروس کرونا در ولایت‌های هرات، غور، هلمند، کابل، بغلان و لوگر ثبت و آزمایش شده است که تنها نتیجه یک نفر مثبت و 48 نفر دیگر منفی بوده است.
وحیدالله مایار، سخن‌گوی وزارت صحت عامه افغانستان میگوید که واقعات مشکوک به دلیلی زیاد شده است که این وزارت قبلا اعلام کرده بود کسانی که در سه چهار هفته اخیر از ایران برگشته و اعراض و علایمی چون سردردی، تب و سرفه داشته باشند، به نزدیک‌ترین مرکز تشخیص ویروس کرونا مراجعه کنند.
او روز شنبه به اطلاعات روز گفت که ویروس کرونا تا کنون در بیش از پنجا کشور شیوع یافته است و وزارت صحت عامه برای جلوگیری از گسترش آن به همکاری جدی مردم نیاز دارد تا هرقدر زودتر بتواند واقعات مشکوک را تشخیص دهد و از مبتلا شدن دیگران به این ویروس جلوگیری کند.
افراد مشکوک به مبتلا بودن به ویروس کرونا چگونه آزمایش می‌شوند؟
مسئولان صحی در مرزهای غربی افغانستان با ایران تا کنون کسانی را که وارد کشور می‌شوند، معاینه می‌کنند. تیم‌های صحی در میدان‌های هوایی نیز مستقر شده‌اند تا مسافران پروازهای چین و ایران را هنگام ورود به کشور معاینه کنند. مسئولان صحی پس از شناسایی افراد مشکوک، ترشحات بینی و حلق را نمونه‌برداری کرده و آن را داخل «چیپ» مخصوص می‌گذارند. نمونه‌های برداشته‌شده توسط وسایل حمل‌ونقل خاص به کابل منتقل می‌شود.
وحیدالله مایار در این مورد میگوید که انتقال آن مصئون است: «هیچ نوع مشکل تخنیکی بروز نمی‌کند. بعضی از نمونه‌های که گرفته می‌شود، به هالند نیز فرستاده می‌شود. دقت این آزمایش بسیار زیاد است. این تست را برای تعدادی از کشورها، سازمان صحی جهان کمک کرده است.»
سازمان صحی جهان پس از شیوع ویروس کرونا در جهان، وسایل طبی لازم را برای انجام آزمایش و تشخیص ویروس کرونا به افغانستان و شماری از کشورهای دیگر کمک کرده است. این وسایل در لابراتوار مرکزی وزارت صحت عامه در کابل فعال است. لابراتوارهای مرکزی این وزارت علاوه بر ویروس کرونا، ده نوع ویروس دیگر را نیز می‌تواند شناسایی کند. از همین رو نمونه‌های آزمایش از ولایات به کابل انتقال داده می‌شود.
آقای مایار گفت: «قیمت این تست‌‌ها نزدیک به 100 دالر است. همین تست‌هایی است که در کشورهای دیگر مثل پاکستان هم استفاده می‌شود که به کمک سازمان صحی جهان برای افغانستان فراهم شده است.»
آقای مایار روز یکشنبه (11 حوت) نیز با نشر خبرنامه‌ای گفته است که «از هر مریض دو نمونه اخذ می‌گردد که یکی آن در کابل و نمونه دوم در Reference Lab کشور هالند فرستاده می‌شود. تا حال تمام نتایج هر دو لابراتوار با هم یکسان بوده است.»
وزارت صحت عامه افغانستان میگوید در حدود 702 بستر در سراسر کشور برای افراد مبتلا به ویروس کرونا اختصاص داده شده است. این بسترها در ولایات مختلف برای افراد مبتلا به ویروس کرونا اختصاص داده است.
در 29 دلو این وزارت اعلام کرد که 30 بستر مجهز را در ولایت بلخ برای کنترل ویروس کرونا ایجاد کرده است. در 21 دلو وزیر صحت عامه به هرات رفت و گفت که در بخش ویژه کنترل ویروس کرونا 30 بستر مجهز ایجاد شده است. در 15 دلو هم این وزارت از ایجاد بخش ویژه کنترل ویروس کرونا در شفاخانه افغان-جاپان با ظرفیت 100 بستر در کابل خبر داد.
در تازه‌ترین مورد، وزیر صحت عامه در سفری به ولایت نیمروز گفته است: «افغان‌های که از کشور ایران اخراج می‌گردند در میان آنان معتادان مواد مخدر نیز شامل اند و بیشتر آنان سرپناه ندارند و در جاده‌ها شب و روز شان را سپری می‌کنند که شیوع ویروس از طریق آنان در میان مردم بیشتر است و ما یک پناهگاه را که دارای 500 بستر است، برای آنان در این ولایت ایجاد نمودیم.»
حکومت افغانستان برای مقابله با ویروس کرونا 15 میلیون دالر اختصاص داده است. رییس جمهور اشرف غنی در شام روز سه‌شنبه (6 حوت) در یک نشست فوق‌العاده به وزارت مالیه همچنان دستور داده است تا ۱۰ میلیون دالر پول ریزرفی را نیز به وزارت صحت عامه اختصاص بدهد.
ویروس کرونا در ماه سپتامبر سال 2019 نخست در چین شیوع یافت. پس از آن به کشورهای دیگر از جمله ایران گسترش یافت. به دنبال آن شمار زیادی از موارد مبتلا به ویروس کرونا از ایران به کشورهای دیگر از جمله افغانستان سرایت کرد. تا کنون 87 هزار و 593 نفر به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند. از این میان 42 هزار و 614 نفر تا کنون بهبود یافته و 2 هزار و 993 نفر دیگر از اثر این ویروس جان باخته‌اند. چین و ایران در جایگاه اول و دوم قرار دارند.