وزارت صحت عامه از ثبت هفتمین واقعه‌ی مثبت ویروس کرونا در ولایت شمالی سمنگان خبر داده است. شخص مبتلا به این ویروس مرد 25 ساله است که در یکی از دانشگاه‌های ولایت گرگان ایران دانشجو است و اخیرا از ایران برگشته است. او هشت روز پیش (سه‌شنبه، 13 حوت) از طریق گذرگاه اسلام‌قلعه در ولایت هرات به کشور برگشته که یک شبانه‌روز را در هرات نیز گذرانده و سپس به محل سکونت کنونی‌اش به شهر ایبک، مرکز سمنگان آمده است.
مسئولان صحی از طریق ساکنان محل از برگشتن این مرد از ایران آگاه می‌شوند و به او توصیه می‌کنند که خودش را به‌مدت 14 روز در خانه قرنطین کند. سه روز پس از این (یک‌شنبه، 18 حوت)، شخص برگشت‌کننده به مسئولان صحی خبر می دهند که دچار تب، سردردی و سرفه‌ی شدید میباشد. کارکنان صحی او را به شفاخانه انتقال می‌دهند و از او معاینه می‌گیرند. به گفته‌ی خلیل مصدیق، رییس صحت عامه‌ی سمنگان، دو شب پیش (دوشنبه، 19 حوت) معاینه‌ی این فرد تشخیص شد که او به کرونا مبتلا شده است.
براساس گفته‌های او، وضعیت صحی این بیمار هم‌اکنون «قناعت‌بخش» است و در بخش تجرید شفاخانه‌ی ولایتی سمنگان تحت تداوی میباشد. همچنان خانواده و بستگان او، نیز از دیروز (سه‌شنبه، 20 حوت) به مدت 14 روز در خانههایشان قرنطین شده‌اند.
وزارت صحت عامه حدود سه هفته‌ی پیش (5 حوت) از تشخیص نخستین مورد مثبت ویروس کرونا در کشور خبر داد. فرد مبتلا یک مرد ۳۵ ساله است که از شهر قُم ایران برگشته بود. دوازده روز پس از آن (17 حوت) سه مورد مثبت دیگر به ویروس کرونا نیز در این ولایت ثبت شد که مبتلایان آن‌ها از ایران برگشته بودند.
وزارت صحت عامه میگوید که به‌شمول هفت مورد مثبت به ویروس کرونا 161 مورد مشکوک به ویروس کرونا در کشور معاینه شده است. از این جمله 152 مورد آن منفی تشخیص شده نتیجه‌ی دو مورد دیگر آن تا کنون مشخص نشده است. این موارد مربوط به ولایت‌های کابل، هرات، قندهار، هلمند، غزنی، لوگر، فراه، غور، بغلان، فاریاب، بدخشان، ننگرها و سمنگان به ثبت رسیده است.
نگرانی‌ها از شیوع کرونا
ویروس کرونا پس از چین، بیش‌ترین قربانی را در کشور ایران در همسایگی غربی افغانستان گرفته است. همچنان وحیدالله مایار، سخن‌گوی وزارت صحت عامه در صحبتی با اطلاعات روز میگوید که تمامی مبتلایان و افراد مشکوک به ویروس کرونا در افغانستان از ایران برگشته‌اند. براساس آمار وزارت صحت عامه که شش روز پیش (پنج‌شنبه، 15 حوت) منتشر شد، حدود 50 هزار مهاجر افغان از زمان شیوع ویروس کرونا در ایران، عودت کرده‌اند.
در همین حال سخن‌گوی وزارت صحت عامه میگوید که روزانه به‌طور اوسط در حدود یک‌هزار و 200 نفر در روز از طریق ولایت نیمروز از ایران به کشور برمی‌گردند. از طریق گذرگاه مرزی اسلام‌قلعه در هرات نیز روزانه حدود دو هزار نفر وارد کشور می‌شوند.
با این حال اما جاوید نادم، رییس مهاجرین و عودت‌کنندگان هرات میگوید که تنها روز دوشنبه، بیش از چهار هزار و 800 نفر از گذرگاه اسلام‌قلعه در هرات وارد کشور شده‌اند. دلیل عمده‌ی افزایش برگشت مهاجران از ایران، شیوع ویروس کرونا در این کشور خوانده شده است.
وزارت صحت عامه میگوید که برگشت این تعداد عودت‌کننده یک خطر بزرگ برای شیوع بیماری کرونا در افغانستان است. با این حال اما فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه چهار روز پیش (شنبه، 17 حوت) در یک نشست خبری در کابل گفت که ویروس کرونا در افغانستان هنوز وارد مرحله گردش در جامعه نشده است. او افزود در صورتی که این روند حفظ شود، وضعیت قابل کنترل خواهد بود.
اما به گفته‌ی او، در صورتی که این ویروس وارد مرحله‌ی گردش اجتماع شود، دیگر قابل کنترل نمی‌باشد. اکنون وحیدالله مایار نیز تأکید می‌کند که ویروس کرونا به‌رغم ثبت هفت مورد مثبت آن در هرات و سمنگان، وارد مرحله‌ی گردش اجتماع نشده است.
علاوه‌براین محمداشرف غنی در تاریخ 14 حوت در یک نشست کابینه، خواستار بسیج ملی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا شد. او همچنان از مسئولان در مرزهای کشور خواست که کنترل مرزی از جمله مرزهای غربی را شدیدتر کند.
یک روز پس از آن، وزیر صحت عامه در یک نشست خبری از شهروندان کشور خواست که برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در جشن نوروز شرکت نکنند و رفت‌وآمد و اجتماع‌شان را نیز محدود کنند: «برای تجلیل از روز نوروز، موضع ما این است که شهروندان رفت‌وآمد و اجتماع خود را محدود کنند. بهتر است که در مراسم نوروز اشتراک نکنند. این اقدام به نفع خانواده‌ها و عامه‌ی مردم است.»
این وزارت همچنان تمامی مراکز آموزشی را از تاریخ 18 حوت برای 15 روز در ولایت‌های هرات، فراه و نیمروز به علت جلوگیری از شیوع بیش‌تر این ویروس تعطیل کرد.
افزون بر مسئولان، شهروندان کشور نیز از افزایش موارد مثبت ویروس کرونا در کشور نگران‌اند. خیرالله، باشنده‌ی شهر ایبک میگوید که شدیدا از شیوع ویروس کرونا در افغانستان و به‌خصوص سمنگان نگران است. او از ساکنان این ولایت می‌خواهد که با کارکنان و مسئولان صحی برای جلوگیری از شیوع این ویروس همکاری کنند: «از روبوسی و دست‌دادن به یکدیگر تا حد امکان خودداری کنیم. از افراد که علایم کرونا در آن مشاهده می‌شود به داکتران و شفاخانه‌ها اطلاع دهیم.»
محمدظاهر یعقوبی، دیگر باشنده‌ی شهر ایبک میگوید که از تثبیت دو مورد مثبت ویروس کرونا در سمنگان به‌شدت نگران است. او می‌افزاید: «در افغانستان و به‌خصوص سمنگان ما در وضعیتی قرار نداریم که اگر ویروس کرونا شیوع یابد، از آن جلوگیری صورت گیرد.» به همین خاطر او از تمامی شهروندان می‌خواهد که مطابق دستورالعمل‌های وزارت صحت عامه رفتار کنند.
دستورالعمل‌های صحی چه میگوید؟
وزارت و ریاست‌های صحت عامه و مراکز صحی در کشور برای جلوگیری از شیوع این بیماری دستورالعمل‌های وقایوی را به نشر رسانده‌اند. در این دستورالعمل‌ها از شهروندان خواسته شده است که برای پیش‌گیری از مبتلا‌شدن به این ویروس پیوسته از ضدعفونیهای الکلدار استفاده کنند؛ دست‌ها به‌صورت مکرر شست‌وشو شود وآشیایی که دایما در حال استفاده است، ضدعفونی شود.
همچنان در این دستورالعمل‌ها تأکید شده است که از دست‌زدن مکرر به بینی، گوش و دهان خودداری شود، در هنگام عطسه و یا سرفه دستمالی بر دهان گرفته شود. در این دستورالعمل‌ها همچنان از شهروندان خواسته شده است که از تماس با افراد مشکوک به ویروس کرونا، گشت‌وگذارهای غیرضروری و از رفتن بدون ماسک به تجمعات خودداری شود.
افزون بر این‌ها وزیر صحت عامه در اطلاعیه‌های ویدیویی خود از مردم خواسته است که تا حد امکان از مصافحه، روبوسی، بغل‌کشی و دست‌دادن به همدیگر خودداری کنند. او تأکید می‌کند که به بهداشت خود بیش‌تر از گذشته توجه کنند. فیروزالدین فیروز همچنان به مردم خاطرنشان می‌کند که از تماس مستقیم با کسانی که در این اواخر از ایران برگشته‌اند، خودداری کنند. او از کسانی که در این اواخر از ایران برمی‌گردند، نیز می‌خواهد که به مدت 24 روز و یا بیش‌تر خود را در خانههایشان قرنطین کنند.
مسئولان صحی همچنان از شهروندان خواسته‌اند که در صورت مشاهده علائم ویروس کرونا در بدن شان به مراکز صحی مراجعه کنند. تب، سرفه، سردردی، نفس‌تنگی، گلودردی و سرگیجی ازعلائم اولیه‌ی مبتلا به ویروس کرونا است.
تدابیر برای جلوگیری از شیوع کرونا
دولت در نخستین اقدام برای اخذ تدابیر ویژه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، در تاریخ شش دلو در یک نشست ویژه به رهبری محمداشرف غنی در تاریخ 6 حوت، ۲۵ میلیون دلار را اختصاص داد. از مجموع این مبلغ، 15 میلیون دالر آن را باید وزارت مالیه در اختیار وزارت صحت قرار بدهد و 10 میلیون دیگر هم به صورت ریزرفی باید به وزارت صحت عامه اختصاص داده شود.
آقای غنی در 17 حوت در مراسم افتتاح پارلمان گفت که اگر شیوع ویروس کرونا سرعت یابد، حکومت بودجه‌ی ملی را برای مقابله با این ویروس تعدیل و دوباره برای تصویب به مجلس نمایندگان می‌فرستد.
برای کنترل و جلوگیری از شیوع ویروس کرونا بخش‌های ویژه‌ای میدان‌های هوایی و زمینی در ولایت‌های کابل، بلخ، قندهار، هرات و نیمروز ایجاد شده است. با این حال اما، تشخیص این ویروس تنها در کابل امکان‌پذیر است و از افراد مشکوک به ویروس کرونا در سایر ولایت‌ها معاینه گرفته می‌شود و برای تشخیص به کابل فرستاده می‌شود. این افراد باید تا زمان تشخیص معاینه در قرنطینه در ولایات نگهداری شود که معمولا این روند 24 ساعت زمان می‌برد.
از سویی هم هزینهی هرکیت تشخیص ویروس کرونا در افغانستان تا یک هزار و 600 دالر امریکایی هزینه دارد که برای تشخیص هر 50 واقعه استفاده می‌شود. گفتنی است که به تازگی امارات متحده‌ی عربی یک هزار کیت را به افغانستان وعده شده بود. دولت افغانستان تا کنون 600 کیت آن را دریافت کرده که ظرفیت تشخیص 30 هزار مورد را دارا است.