شماری از کارمندان صحی در ولایت‌های کابل، زابل و فاریاب که با مؤسسه‌ای به‌نام «سنایی» کار می‌کنند، می‌گویند که سه ماه شده معاش نگرفته‌اند و در شرایط بدی قرار دارند. به گفته‌ی آنان با وجود درخواست‌های مکرر، هنوز این مؤسسه معاش ماه‌های دلو و حوت سال گذشته و ماه حمل امسال را نپرداخته است.
مسئولان مؤسسهی سنایی اما دلیل تأخیر معاشات کارمندانش را به وزارت صحت نسبت می‌دهد. به گفته‌ی آنان چون دو ماه می‌شود که مؤسسه از وزارت صحت پول دریافت نکرده، نتوانسته معاش دوماهه‌ی کارمندانش را بپردازد.
وزارت صحت می‌گوید که پول مورد نیاز مؤسسه از سوی این وزارت منظور شده و روند انتقال آن در وزارت مالیه جریان دارد.
«پول نان خود را نداریم»
شماری از کارمندان این مؤسسه با فرستادن سلسله ای‌میل‌هایی به مسئولان وزارت صحت که در آن روزنامه اطلاعات روز نیز Cc گرفته شده، از بدترشدن روزگارشان در پی پرداخت‌نشدن معاش‌شان شکایت کرده‌اند.
یکی از آنان نوشته است: «جناب محتر به داد ما برسید. اگرنه تمام فامیل ما از گرسنگی خواهد مرد. به خداوند یکتا قسم می‌خورم که تا حال 10 هزار و 700 افغانی را در طول این مدت از قرض مواد خوراکه خریده‌ام که دکاندار هم روز یک دفعه زنگ می‌زند و این مواد هم رو به خلاصی است. به خداوند و قرآن عظیم‌الشان قسم می‌دهم‌تان که همراه ما همکاری و معاشات ما را پرداخت کنید. دلو، حوت و حمل سه ماه شد که معاش نگرفته‌ایم. کمی از دل ما بیایید.»
پاسخ مؤسسه سنایی
مؤسسهی سنایی می‌گوید چون از سوی وزارت صحت پول دریافت نکرده است، بنابراین نتوانسته معاش کامندانش را سر وقت بدهد.
داکتر شفیق‌الله شفق، مسئول پروژه صحت‌مندی مؤسسه سنایی به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که مؤسسه دو ماه قبل گزارش فعالیت‌هایش را به وزارت صحت عامه فرستاده بود و پول نیز باید پس از ارزیابی آنان تا حالا به این مؤسسه می‌رسید، اما به علت درگیری وزارت با پاندمی کرونا نتوانست پول مورد نیاز را به این مؤسسه بفرستد.
با این حساب به گفته‌ی آقای شفیق، وزارت مالیه باید حدود 15 روز قبل پول مورد نیاز مؤسسه سنایی را به حساب این مؤسسه واریز می‌کرد که تا حالا این کار انجام نشده است: «نزدیک به چهار ماه است که پول دریافت نکرده‌ایم.»
از سویی آقای شفیق می‌گوید که فقط دو ماه معاش کارمندان باقی مانده است نه بیش‌تر از آن: «معاش کارمندان تا آخر ماه دلو پرداخت شده است و تنها ماه‌های حوت و حمل باقی مانده است.»
با این حال او تأکید می‌کند به محض این‌که پول برسد، در روز دوم معاشات کارمندان به حساب‌شان واریز خواهد شد.
در سلسله ای‌میل‌هایی که به روزنامه اطلاعات روز رسیده، یک کارمند دیگر این مؤسسه گفته درحالی‌که مؤسسه پول دارد معاش آنان را نمی‌پردازد.
«من کارمند مؤسسه انکشافی سنایی هستم. درحالی‌که خودم یک داکترم در خانه خود حتا یک کیلو گاز ندارم و با مشکلات مالی دچارم، وقتی که به مؤسسه مراجعه می‌کنیم، به ما توجه نمی‌کنند و خودشان معاش خود را می‌گیرند.»
داکتر شفیق‌الله شفیق، مسئول پروژه صحت‌مندی مؤسسه سنایی اما می‌گوید که مؤسسه نیز در حال حاضر با مشکلات مالی جدی روبه‌رو است. به گفته‌ی او مشکل تنها معاش کارمندان نیست، بلکه این مؤسسه از پول دارو و دیگر تجهیزات نیز قرضدار است: «ما نمی‌توانیم بودجه‌ای که در حساب ما واریز می‌شود بیش از 20 روز نگهداریم، بلکه براساس قرارداد مکلف هستیم که آن را ظرف 20 روز برای مقاصدی که آمده (به‌شمول معاش کارمندان) مصرف کنیم. اگر این کار را نکنیم از سوی وزارت صحت عامه جریمه می‌شویم. از همین رو ما هیچ گاه نمی‌توانیم پول را نگهداریم.»
وزیر: قرارداد مؤسسه سنایی را فسخ می‌کنم
فیروزالدین فیرزو، وزیر صحت عامه در پاسخ به سلسله ای‌میل‌های کارکنان شاکی نوشته است: «انشالله که معاشات‌تان را به هر شکلی که شود پرداخت می‌شود. جهت اطمینان تان قرارداد مؤسسه را فسخ می‌کنم!»
مؤسسه سنایی در ولایت‌های فاریاب، زابل و ولسوالی‌های کابل تحت «برنامه‌ی صحت‌مندی» خدمات صحی عرضه می‌کند.
وزارت صحت عامه اما می‌گوید که طبق قرارداد، پول این مؤسسه باید در پایان ماه ثور پرداخت شود. در ضمن این وزارت تأکید می‌کند که مؤسسات مکلف است هر ماه معاش کارمندانش را بپردازد، اگر نه امتیاز منفی می‌گیرد و روی قرارداد بعدی‌اش تأثیر می‌گذارد.
همایون لودین، هماهنگ‌کننده‌ی برنامه‌ی صحت‌مندی وزارت صحت عامه به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید با آن‌که مجموع پول باید در آخر ماه ثور پرداخت شود، اما برای این‌که مؤسسه سنایی بتواند نیازمندی‌های عاجل مثل پرداخت معاش کارمندانش را مرفوع کند، وزارت بودجه موسوم به «Lump Sum» را که برای تهیه تدارکات مؤسسات فرستاده می‌شود پرداخت می‌کند: «طبق قرارداد ما به مؤسسه SDO باید به تاریخ 30 ثور پول بدهیم، اما ما این پول را تا 10 ثور به حساب‌شان واریز می‌کنیم.» به گفته‌ی آقای لودین، وزارت مالیه منظوری بودجه «Lump Sum» این مؤسسه را به بانک جهانی فرستاده است: «به احتمال زیاد تا پایان این هفته پول از بانک جهانی به وزارت مالیه و از آن طریق به حساب مؤسسه واریز خواهد شد.»
بخش دیگر از پول مؤسسه که می‌ماند و بخش اصلی هم است، پس از ارزیابی و بررسی کارکرد مؤسسه در عرضه خدمات پرداخت می‌شود که به گفته‌ی آقای لودین، مؤسسه سنایی تا کنون گزارش ربعوارش را به وزارت نفرستاده است.
«برنامه‌ی صحت‌مندی» چه برنامه‌ای است؟
وزارت صحت عامه دو سال قبل با راه‌اندازی «برنامه صحت‌مندی»، خدمات صحی در تمام ولایات را به مؤسسات خصوصی سپرد. این مؤسسات از دارو تا معاش کارکنان صحی را تأمین می‌کنند. بانک جهانی تمویل‌کننده‌ی این برنامه است.
طبق برنامه صحت‌مندی وزارت صحت، مؤسسات خصوصی که قراردادهای عرضه‌ی خدمات صحی در کشور را گرفته برای دریافت بودجه مکلف‌اند که هر سه ماه گزارش کارکرد خود را به وزارت صحت بفرستند.
همچنان براساس این برنامه، قراداد کارکنان صحی طوری تنظیم شده است که کارمندان 80 درصد معاش خود را هر ماه دریافت می‌کنند و 20 درصد آن به حساب «متحوله» واریز می‌شود که بعد از شش ماه و پس از ارزیابی کارمند پرداخت می‌شود.
معاش متحوله پس از آن پرداخت می‌شود که هیأتی از بانک جهانی و مؤسسهی مربوطه «جناح ثالث» کارکرد کارمند صحی را ارزیابی و بررسی کند. پس از بررسی مشخص می‌شود که کارمند کارش را درست و طبق برنامه انجام داده است یا خیر. این معاش به کارکرد کارمند بستگی دارد، به هر میزانی که کارمند درست کار کرده باشد، به همان میزان از 20 درصد معاش متحوله‌اش مستحق می‌شود. اگر کارمند کارش را صددرصد درست انجام داده باشد، مستحق تمام 20 درصد معاش متحوله می‌شود و اگر فعالیتش طبق برنامه نبود و نقص و عیب داشت، از 20 درصد معاش متحوله‌اش کم می‌شود.
+++
«کمپین همدلی: کرایه خانه قانونا نصف شود» در روزهای دشواری که همه درگیر ویروس کرونا یا COVID-19 هستیم، برای گسترش همدلی، همکاری و همدردی میان مردم و به‌ویژه میان مالک و مستأجر راه‌اندازی شده است. در این کمپین از مالکان خانه‌های مسکونی می‌خواهیم که با همدلی و همیاری، از ماه حمل تا پایان وضعیت کنونی، کرایه ماهوار را کم کنند. حامیان این کمپین درحالی‌که می‌دانند شماری از مالکان پیش از این اقدامات انسانی و درخور ستایش انجام داده‌اند، تأکید می‌کنند که کرایه‌های ماهوار خانه‌ها حداقل نصف شود. برای امضای این دادخواست به این آدرس رفته پس از امضا آن‌را با دوستان خود شریک سازید: