بن‌بست سیاسی شکسته خواهد شد؟

بن‌بست سیاسی شکسته خواهد شد؟

طرح سپیدار برای پایان تنش‌های سیاسی به ارگ سپرده شده است. هنوز واقعا روشن نیست که آیا این طرح گره از بن‌بست سیاسی خواهد گشود یا خیر؛ اما دو طرف خوش‌بین به‌نظر می‌رسند. عبدالله عبدالله، رهبر تیم ثبات و همگرایی یک روز پس از رسانه‌ای‌شدن طرح سپیدار گفت با ارگ روی اصول به توافق رسیده است. ارگ هم از پیشرفت‌های چشم‌گیری در مذاکرات خبر داده است. براساس برخی گزارش‌ها قرار است تا دو روز دیگر توافق نهایی شود. این اولین‌ باری است که دو طرف صحبت از پیشرفت می‌کند. در گذشته هر باری که میان ارگ و سپیدار طرح آشتی‌جویانه رد و بدل‌شد، بسیار زود در سایه اختلاف‌ها رنگ ‌باخت و همه طرف‌ها سر جای اول خود برگشتند. بنابراین، نفس این پیشرفت تا جایی امیدوارکننده است. وضعیت آشفته افغانستان ایجاب دوام اختلاف سیاسی بیشتر بر سر قدرت را نمی‌کند.

چارچوب توافق سیاسی هرچه باشد مهم این است که راه‌گشا باشد. بن‌بست‌های زیادی در افغانستان است که نیاز به رسیدگی فوری دارد. بحث آغاز مذاکرات بین‌الافغانی و بحران کرونا به‌عنوان دو مسأله ملی و مهم برای افغانستان تحث شعاع تنش‌های سیاسی قرار گرفته است. نیروهای سیاسی افغانستان در مدتی که سرگرم تنش‌های سیاسی هستند، فرصت‌های زیادی را از دست داده‌اند. روند صلح به‌عنوان یک فرصت بی‌نظیر برای پایان منازعه دوامدار در کشور در خطر از دست‌رفتن قرار گرفته است. حتا امریکا دیگر خوش‌بینی گذشته را ندارد و نگران دست‌آوردهای روند صلح است. این نگرانی را مقام‌های امریکایی بارها مطرح کرده‌اند. از طرف دیگر، بحران کرونا به‌دلیل ضعف مدیریت مبارزه با این پدیده در حال بزرگ‌ترشدن است. آمار مبتلایان به ویروس کرونا تقریبا تا مرز دوونیم هزار رسیده و گزارش‌های نگران‌کننده‌ از گسترش این‌بیماری در کشور وجود دارد. سیگار هشدار داده که افغانستان با فاجعه‌ی بهداشتی ناشی از ویروس کرونا مواجه است. بنابراین، تأخیر در بیرون‌رفت از وضعیت جاری سیاسی می‌تواند فرصت صلح را ضایع و فاجعه بحران کرونا را بزرگ‌تر کند.

به‌رغم خوش‌بینی‌های ارگ و سپیدار از دست‌یافتن به اصول توافق و پیشرفت‌های چشم‌گیر، این نگرانی وجود دارد که مذاکرات دو تیم بیش‌ازحد طولانی و فرسایشی شود. زیرا بعید به‌نظر می‌رسد ارگ طرح سپیدار را کاملا قبول کند. جزئیات طرح منسوب به سپیدار دربردارنده‌ی خواسته‌هایی است که در مقام عمل، صلاحیت غنی را به‌عنوان رییس‌جمهور محدود می‌کند. لغو ریاست اجرائیه کانون اصلی تبلیغات آقای غنی در کارزارهای انتخاباتی‌اش بود. او به هوادارانش می‌گفت که به تیم او رای دهند تا دست‌وپای رییس‌جمهور باز شود. بعید به‌نظر می‌رسد دوباره آقای غنی خود را در دام سازوکاری قرار دهد که ساحه صلاحیت‌های بی‌قیدوشرط او را محدود کند. در سوی دیگر، بعید به‌نظر می‌رسد ثبات و همگرایی بدون صلاحیت لازم اجرایی کوتاه بیاید. زیرا تیم داکتر عبدالله از پنج سال حکومت وحدت ملی عبرت گرفته‌ و می‌داند که با داشتن نقش تشریفاتی دیر یا زود به حاشیه می‌روند. تا حالا که عبدالله از خواست ایجاد سمت «صدراعظم اجرایی» به «صدارت اجرایی با محوریت صلح» کوتاه آمده، از سوی هم‌تیمی‌ها و هوادارانش به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. بنابراین، شکاف میان خواسته‌های دو طرف عمیق‌تر از آن است که به‌نظر می‌رسد.

اما روی دیگر سکه این است که ارگ و سپیدار سرانجام این تقابل را باید پایان دهد. برخورد مسئولانه با وضعیت جاری و درک اوضاع شکننده افغانستان کنارآمدن را راحت‌تر می‌کند. از این‌رو، مردم افغانستان منتظرند که خوش‌بینی‌ها راهش را به شکسته‌شدن بن‌بست سیاسی باز کند. نباید توافق در دام یک روند فرسایشی دیگر گرفتار شود. در سطح جهانی نیز کسی از وضعیت موجود حمایت نمی‌کند. پس تنها راه این است که نیروهای سیاسی کشور به توافق برسند.  

دیدگاه‌های شما

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *