شورای امنیت سازمان ملل متحد در گزارش تازهی خود گفته که طالبان چنددستهاند و این امر سازش با حکومت افغانستان را دشوار میکند. در این گزارش آمده که بیشتر مفاد توافق امریکا و طالبان برای آوردن صلح در عمل با چالش مواجه شده است.
این گزارش شورای امنیت ملل متحد که از اوضاع افغانستان منتشر شده بخش عمدهی آن به روند صلح افغانستان، اوضاع فعلی طالبان و نگاه آنان به آینده افغانستان و حضور گروه داعش اختصاص یافته است.
ایالات متحدهی امریکا و طالبان سرانجام در دهم حوت سال 1398 در دوحهی قطر «موافقتنامه آوردن صلح در افغانستان» را امضا کردند. این موافقتنامه، به امریکا اجازه میدهدکه نیروهایش را از افغانستان خارج کند و در عوض طالبان نمیگذارد که از خاک افغانستان علیه امریکا و متحدانش استفاده شود و همچنین امریکا، تحریمهایش را بر افراد بلندپایه طالبان برطرف میکند. رهایی زندانیان طالب از بند حکومت افغانستان و سپس آغاز گفتوگوهای بینالافغانی از موارد دیگری است که امریکا و طالبان روی آن توافق کردهاند.
شورای امنیت سازمان ملل در این گزارش خود گفته که نشانههای اولیه حاکی از این است که تمام این اقدامات اگر نه، که اکثر آن به چالش روبهرو شده است.
قرار بود مذاکرات بینالافغانی در بیستم ماه حوت پارسال پس از رهایی پنج هزار زندانی طالبان آغاز شود، این کار اما تا کنون انجام نشده است. بلکه برعکس پس از توافق صلح طالبان با امریکا حملات طالبان بر نیروهای امنیتی افغان شدت یافته است.
شورای امنیت سازمان ملل در این گزارش خود گفته بررسیها نشان میدهد که هنوز فرماندهان و جنگجویان تندرو طالبان معتقدند که میتوانند با فشار نظامی و خشونت اهدافشان را به دست بیاورند.
در گزارش سازمان ملل همچنان گفته شده که جنگجویان طالبان برای آغاز عملیات بهاری آمادگی کامل دارند.
در این گزارش همچنان آمده که در توافقنامه امریکا با طالبان در مورد سود و درآمد طالبان از مواد مخدر چیزی گفته نشده که میتواند برای حکومت آینده یک چالش جدی باشد: «سطح مشکلات در این عرصه همچنان بالا است و با رونقگرفتن تولید و قاچاق مواد مخدر پیچیدهتر از پیش شده است.»
این روزها تب جنگ در کشور فرونشسته است. طالبان روزهای عید را آتشبس اعلام کرد و این آتشبس بهصورت غیررسمی کماکان ادامه دارد. این حرکت طالبان خوشبینیهایی را برای شروع مذاکرات مستقیم حکومت افغانستان با طالبان به میان آورده است. اخیرا عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی گفته که بیش از هر زمان دیگری به زمان مذاکرات مستقیم دولت افغانستان و طالبان نزدیک شده است.
روابط طالبان با القاعده
شورای امنیت سازمان ملل در این گزارش خود گفته که رهبری ارشد القاعده، صدها جنگجوی این شبکه از شبهقاره هند و همچنان جنگجویان مربوط به دیگر گروههای تروریستی خارجی با طالبان همپیمانند و در افغانستان حضور دارند. در گزارش آمده است که تعداد قابل توجهی از جنگجویان القاعده در زمان تهیه این گزارش، در افغانستان کشته شدند. بر بنیاد این گزارش طالبان –بهخصوص شبکهی حقانی– و القاعده روابط نزدیک دارند: «این نزدیکی از دوستی، تلاشهای تاریخی مشترک، همدردی عقیدتی و خویشاوندی میان اعضای این گروهها ناشی میشود.»
براساس این گزارش، طالبان در جریان مذاکرات با ایالات متحده امریکا، مرتب با القاعده مشورت میکرده و به این شبکه اطمینان داده که روابط تاریخی با القاعده محترم شمرده شده و محفوظ است. به این ترتیب القاعده به توافق میان امریکا و طالبان واکنش مثبت نشان داده و آن را پیروزی برای طالبان و ستیزهجویان جهانی عنوان کرده است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد در این گزارش خود گفت که تعهد و تضمین طالبان مبنی بر اینکه با تروریسم جهانی در افغانستان مبارزه میکند و نمیگذارد که القاعده از خاک افغانستان امریکا و دیگر متحدانش را تهدید کند، همچنان یک چالش است.
طالبان اما این گزارش شورای امنیت سازمان ملل را رد کرده و گفته که این گروه به توافقنامه امضاشده با ایالات متحده امریکا که از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد هم تأیید شده، متعهد است. طالبان همچنان گفته که این گروه متحد است و هیچگونه انشعاب و چنددستگی در بینشان وجود ندارد.
داعش در افغانستان
شورای امنیت سازمان ملل در این گزارش خود در مورد حضور داعش در افغانستان نیز گفته که این گروه بهشدت سرکوب شده و بر آورد میشود که فعلا شمار مجموعی جنگجویان این گروه به حدود 2200 نفر در افغانستان برسد.
در این گزارش همچنین آمده که طالبان و نیروهای دولتی افغان در ریشهکنی این گروه از ولایت شرقی ننگرهار که مرکز این گروه بود و سپس سرکوب جنگجویان متواری این گروه در ولایت کنر، نقش بهسزایی داشتهاند.
با آن هم براساس این گزارش، جنگجویان باقیماندهی داعش ظرفیت بالقوه انجام حملات را در کشور بهشمول کابل دارند: «شماری از حملات که این گروه به عهده گرفتهاند در کل یا قسما با همکاری شبکهی حقانی انجام شده است.»
در گزارش سازمان ملل، داعش بهعنوان یک تهدید و خطر جدی پس از گفتوگوهای صلح عنوان شده و گفته شده است که این گروه ممکن متکی به قدرت خود، خود را تنها گروه تروریستی مخالف جا بزند و به این ترتیب نیرو و حامی جذب کند.
براساس این گزارش، شمار تروریستان خارجی که در جستوجوی معیشت و رسیدن به اهداف خود در افغانستان هستند، از جمله حدود 6500 پاکستانی یک چالش عمده هستند و مستلزم نظارت دقیق است.
براساس توافق ایالات متحدهی امریکا با طالبان، علاوه بر این که طالبان نمیگذارد القاعده از خاک افغانستان علیه امریکا و متحدانش استفاده کند، باید با داعش نیز مبارزه کند.