جناب دکتر محمداشرف غنی، رییسجمهور!
چنان که مستحضر هستید، بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا سبب نارضایتی و سروصداهای زیادی شده است. با ثبت اولین واقعهی مثبتِ کرونا در کشور و دامنهدارشدن این بیماری، بنابر حکم شما و پیشنهاد وزارت صحت عامه و تحصیلات عالی، تمام اجتماعات بهشمول دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی تعطیل شدند. همچنان فیصله شده بود که تا رفع دورهی قرنطینه و کاهش سرعت شیوع کرونا، تمامی دانشگاهها درسها را بهصورت غیرحضوری یا تدریس از راه دور ادامه دهند. با استناد به فیصله کابینه و هدایت وزارت محترم تحصیلات عالی، تمامی دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی خصوصی برنامه آموزش از راه دور را با استفاده از برنامههای سیستم مدیریت آموزشی (LMS)، گوگل کلاسروم، زوم، کانالهای تلگرامی و توزیع بستههای آموزشی بهصورت حضوری با رعایت تدابیر صحی روی دست گرفتند و تا اکنون بهصورت منظم این روند ادامه دارد. اما اخیرا مسئولان وزارت تحصیلات عالی تأکید کردهاند که در نزد این وزارت، تنها سیستم مدیریت آموزشی وزارت تحصیلات (HELMS) اعتبار دارد و سایر روشها فاقد اعتبار است. این اقدام وزارت در واقع نادیدهگرفتن زحمات و تلاشهایی است که برخی از دانشگاههای خصوصی در طی سالیان گذشته انجام داده و با صرف هزینههای هنگفت، اقدام به طراحی و راهاندازی سیستمهای آموزشی کردهاند که مانند سیستم (HELMS) وزارت تحصیلات عالی و حتا بهتر از آن کارایی دارند. با آن هم وزارت تحصیلات عالی بر تطبیق سیستم خود و خریداری آن توسط دانشگاههای خصوصی پافشاری دارد.
آقای رییسجمهور!
برای حل این مسأله و گرفتن نتیجهی منطقی چند پیشنهاد دارم، امیدوارم که شما بهعنوان کسیکه سالها در محیط اکادمیک تدریس کرده و اکنون در مقام عالیترین مرجع اجرایی و مسئول تطبیق قانون اساسی قرار دارید، زمینه عملیکردن موارد زیر را فراهم کنید:
1. نظر به گزارش وزارت صحت عامه و آنچه که از اوضاع و احوال کلی جامعه برداشت میشود، کرونا کاهش پیدا کرده و بسیاری از اصناف و گروههای اجتماعی دوباره به فعالیتشان آغاز کردهاند. در این میان تنها دروازه مکتبها و دانشگاهها بر روی مردم بستهاند. در مورد شروع درسهای حضوری بارها از سوی اتحادیه دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی خصوصی به مقام وزارت تحصیلات عالی پیشنهاد شده، حتا دانشجویان چندین بار اقدام به تظاهرات کردهاند، اما هنوز پاسخی قاطع از سوی وزارت تحصیلات دریافت نکردهاند. امید است که با هدایت شما در زمینهی شروع دروس حضوری، تصمیم جدیتری گرفته شود.
2. با توجه به اینکه تعطیلات ناشی از شیوع ویروس کرونا سبب مشکلات اقتصادی زیادی شده و دانشگاهها نیز از این امر متضرر شده است. بنابراین خوب است که تمامی دانشگاههای خصوصی حداقل به مدت یکسال از پرداخت مالیات معاف شوند. برداشتن مالیات در این مدت سبب خواهد شد تا دانشگاهها از یک طرف برای دانشجویان تخفیف مناسب قایل شوند و از جانب دیگر به مشکلات و ضررهای که در جریان رخصتیهای ناشی از شیوع کرونا، متوجهشان شده است، رسیدگی کنند. هزینهی خریداری سیستم (HELMS) مسأله دیگری است که باعث نگرانیهای زیادی شده است. امید است که دولت با در نظر گرفتن تخفیف ویژه، از سکتور خصوصی و نهادهای تحصیلات عالی بیشتر حمایت کند.
3. از آغاز سال جاری اکثریت دانشگاههای خصوصی فعالیتشان را آغاز کرده و با استفاده از شیوههای مختلف به دروس شان ادامه دادهاند. حتا برخی از این دانشگاهها اقدام به خریداری سیستم (HELMS) کرده و این سیستم را نیز تطبیق کردهاند. اما باز هم گفته میشود که وزارت تحصیلات نهتنها به این برنامهها اعتبار نمیبخشد؛ بلکه راهاندازی این برنامهها را یک سرگرمی بیش نمیداند. درحالیکه دانشگاهها جهت پیشبرد دروس آنلاین یا غیرحضوری به همان میزان هزینه کرده که در جریان دروس حضوری هزینه میکردند. بنابراین خوب خواهد بود که به درسهای غیرحضوری که در اکثر دانشگاهها تطبیق شده اعتبار داده شود، تا خانواده تحصیلات عالی از سردرگمی و بلاتکلیفی بیرون شود.
انتظار میرود با تعامل مستمر بین نظام اجرایی و قشر دانشگاهی، و بهرهگیری از شیوه مدیریت اثربخش در شرایط کنونی؛ آیندگان تصمیمها و اقدامهای صورتگرفته را تحسین کرده و بیرونآمدن موفق از وضعیت پیشآمده، درسهای ارزشمند و قابل ارایهای برای نسلهای آتی در پی داشته باشد.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
محمدتقی پیمان، استاد دانشگاه