در پی اعتراض شماری از خبرنگاران اعزامشده برای پوشش خبری مذاکرات صلح بینالافغانی به شهر دوحه، پایتخت قطر مبنی بر «ممانعت حکومت» در امر اطلاعرسانی از جریان این مذاکرات،کمیتهی مصئونیت خبرنگاران افغان میگوید که دسترسی به اطلاعات از حقوق اساسی شهروندان است و حکومت باید به این امر متعهد باشد.
صدیقالله توحیدی، مسئول دادخواهی این کمیته امروز (چهارشنبه، ۲۶ سنبله) در یک نشست خبری در کابل گفت که حکومت افغانستان نباید مانع اطلاعرسانی خبرنگاران در روند صلح شود و باالعکس باید براساس قوانین نافده، زمینهی دسترسی به اطلاعات را بدون تبعیض به شهروندان فراهم کند. او تأکید میکند که این روند با سرنوشت جمعی مردم افغانستان گره خورده است و تمامی شهروندان براساس مفاد مادههای ۳۴ و ۵۰ قانون اساسی و همچنان قوانین رسانههای همگانی و قانون دسترسی به اطلاعات حق دارند که از چگونگی مذاکرات واقف شوند.
در مادههای این قوانین کشور تذکر یافته است که «اتباع افغانستان حق دسترسی به اطلاعات از ادارات دولتی را در حدود احکام قانون دارا میباشد». همچنان در این قوانین کشور آمده که آزادی بیان از تعرض مصئون است و حق دسترسی به اطلاعات نیز به جز صدمه به حقوق دیگران و امنیت عامه، حدودی ندارد.
در همین حال، مسئول دادخواهی کمیتهی مصئونیت خبرنگاران تأکید میکند که خبرنگاران و رسانهها در مورد آگاهی و اطلاعدهی از روند مذاکرات صلح بینالافغانی به شهروندان، نقش بهسزایی دارد.
خبرنگاران: حکومت با ایجاد موانع، ما را از کار اطلاعرسانی در دوحه باز داشت
تعدادی از خبرنگارانی که برای پوشش خبری مذاکرات صلح بینالافغانی به دوحه رفته بودند، میگویند که حکومت افغانستان با ایجاد موانع فراراهشان، آنان را از ماندن در این شهر و کار اطلاعرسانی و خبرنگاری در پیوند به مذاکرات صلح بینالافغانی، باز داشته است.
حامد کوهستانی، یکی از این خبرنگاران میگوید که حکومت افغانستان بهویژه وزارت امور خارجه و سفارت افغانستان در قطر، زمینهی حضور خبرنگاران را در جریان مذاکرات صلح بینالافغانی در شهر دوحه فراهم نکرده است. علاوه بر آن، این سفارت یک شرطنامهی «بسیار شدید» برای حضور خبرنگاران در دوحه وضع کرده است.
همچنان به ادعای او، سفارت افغانستان در قطر به خبرنگاران اعزامشده برای پوشش خبری مذاکرات صلح بینالافغانی هشدار داده است در صورتی که آنان این کشور را ترک نکنند، سفارت پاسپورتهایشان را میدهد و در صورت بروز هر مشکلی، خود آنان مسئول میباشد. آقای کوهستانی از چالشهای هشدار داده شده توسط این سفارت، احتمال مبتلاشدن خبرنگاران به کرونا و سپس قرنطینهشدنشان، بیرونکردن آنان از اقامتگاههایشان و سایر چالش «محتمل» یاد میکند: «به همین دلیل، ما با آنکه آماده بودیم تا با مصارف شخصی خود در جریان مذاکرات در قطر حضور داشته باشیم، اما بهدلیل عهدهدارنشدن مسئولیت رسمی سفارت و حکومت افغانستان، مجبور شدیم بر گردیم.»
او تأکید میکند آن تعداد خبرنگارانی که نیز در دوحه برای پوشش مذاکرات صلح، ماندهاند، شرایط «تاریکتر از شب» را پذیرفتهاند.
حامد کوهستانی میگوید که آن تعداد خبرنگارانی که نیز در دوحه برای پوشش مذاکرات صلح، ماندهاند، شرایط «تاریکتر از شب» را پذیرفتهاند/ عکس از ajsc
بهزاد رسولی، دیگر خبرنگار اعزامشده برای پوشش خبری مذاکرات بینالافغانی که دوباره به افغانستان برگشته است، نیز میگوید که هماکنون شرایط اطلاعرسانی برای آن عده از خبرنگارانی که در دوحه ماندهاند، طاقتفرسا و دشوار شده است. به ادعای او، مذاکرات گروه تماس دو هیأت پشت درهای بسته صورت گرفته و دولت افغانستان با نقض تعهدات قانونی خود، از اطلاعدهی به خبرنگاران خودداری میکند.
با این حال، این خبرنگاران میگویند که باید حکومت افغانستان به قوانین نافذهی افغانستان متعهد باشد و زمینهی سفر و حضور خبرنگاران را در کشورهای میزبان مذاکرات صلح بینالافغانی فراهم کنند.
کمیتهی مصئونیت خبرنگاران افغان نیز از حکومت میخواهد که با رعایت اصل «علنیبودن مذاکرات صلح»، باید چرخ آزاد اطلاعرسانی را محدود نکند. مسئول دادخواهی این کمیته تأکید میکند: «حکومت با درنظرداشت اصل تساوی، مانع حضور خبرنگاران در نشستهای مرتبط به صلح نشود و زمینهی سفر دوبارهی خبرنگاران را به قطر مساعد کند.»
صدیقالله توحیدی همچنان میافزاید که حکومت باید سهولتهای لازم را در امر خدمات ویزا، بودوباش و آزادی اطلاعرسانی برای خبرنگاران فراهم کند: «سفارتهای افغانستان حافظ منافع شهروندان کشور در بیرون است. سفارتها نمیتوانند اداعا کنند که مسئولیت ندارند، بلکه سفارتها مؤظف به رسیدگی به مشکلات شهروندان در بیرون از کشور اند.»
از سویی هم، کمیتهی مصئونیت خبرنگاران افغان از شورای عالی مصالحهی ملی و وزارت دولت در امور صلح میخواهد تا روی راهکار مشخصی برای فراهمآوری تسهیلات لازم در امر اطلاعرسانی برای خبرنگاران در روند صلح در تفاهم با خبرنگارن و نهادهای حامی رسانهها کار کنند.
این مذاکرات روز شنبه هفتهی جاری رسما در دوحه گشایش یافت. از آن زمان تاکنون، گروههای تماس دولت افغانستان و گروه طالبان دو بار نشست برگزار کرده و روی اصول رفتاری در جریان مذاکرات توافق کردهاند.