بارها اتهام‌های جدی فساد در سطوح رهبری وزارت داخله تا پایین‌ترین سطح مطرح شده است. بلندترین مقام که وزارت داخله را متهم به فساد گسترده کرده، رییس‌جمهور غنی است. آقای غنی گفته بود وزارت داخله قلب فساد است. با این حال، وزارت داخله اعلام کرده است که از حدود ۱۸ ماه به این سو، اصلاحات جدی در ساختار و فسادزدایی در این وزارت اعمال شده است.
این اصلاحات شامل اصلاح ساختاری، بازداشت کارمندان ملکی و نظامی بلندرتبه و پایین‌رتبه که به فساد متهم‌اند و جلوگیری از ضیاع منابع می‌شود.
اصلاحات در ساختار
جنرال محمدداوود حساس، رییس امنیت داخلی وزارت داخله امروز (دوشنبه، ۲۸ میزان) در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت در نتیجه‌ی تلاش‌های معطوف به اصلاح سیستم و فسادزدایی از وزارت داخله که از حدود ۱۸ ماه به این‌سو جریان دارد، اصلاحات جدی به میان آمده است. به گفته‌ی آقای حساس یکی از این اصلاحات، تغییر محتوا و شکل کار «ریاست عمومی استخبارات» گذشته‌ی وزارت داخله بوده است.
در گذشته دو نهاد موازی در تشکیلات وزارت داخله وجود داشت. این دو نهاد عبارت بودند از ریاست استخبارات و ریاست مبارزه علیه تروریسم. آقای حساس می‌گوید موجودیت این دو نهاد در وزارت داخله و یک نهاد دیگر تحت عنوان ریاست عمومی امنیت ملی که در واقع هر سه نهاد تقریبا کار مشابهی را انجام می‌دادند، غیرمنطقی بود: «بخش مبارزه با تروریسم از تشکیل خارج شد و در عوض ریاست جدیدی را تحت عنوان «ریاست امنیت داخلی» ایجاد شد.» به گفته‌ی آقای حساس ریاست جدید روی سه مورد که عبارت‌اند از مبارزه با فساد در صفوف پولیس، جلوگیر از نفوذی‌های «دشمن» و سازمان‌های استخباراتی تمرکز کرده است.
صرفه‌جویی در مصارف
آقای حساس گفت که در نتیجه‌ی تلاش‌های اصلاحی در سال مالی ۱۳۹۹ که هنوز تکمیل نشده، از میان هفت میلیارد افغانی که برای اعاشه اختصاص یافته است، بیش از ۵۰۰ میلیون افغانی صرفه‌جویی شده است. به گفته‌ی آقای حساس این در حالی است که پیش از سال ۱۳۹۷ برای تأمین بخش اعاشوی پولیس، دو نیم میلیارد افغانی کمبود می‌شد.
همچنان به گفته‌ی آقای حساس، انتظار می‌رود که در سال مالی ۱۳۹۹، ۲۲ میلیون لیتر تیل صرفه‌جویی شود: «پیش‌بینی ما طوری است که تا ختم سال مالی جاری این رقم به ۲۸ میلیون لیتر تیل خواهد رسید.»
در بخش مهمات هم به گفته‌ی آقای حساس، در سال ۱۳۹۸ نسبت به ۱۳۹۷، حدود ۲۱ میلیون فیر مهمات مختلف‌النوع صرفه‌جویی شده است: «در سال ۹۹ در ادامه‌ی اصلاحات ۱۰ میلیون فیر دیگر هم صرفه‌جویی شده است. این در حالی است که شدت جنگ در این دو سال نسبت به سال‌های قبل از آن فوق‌العاده زیاد بوده است.این روند در حال تحکیم و تقویت است.»
بازداشت منسوبین پولیس به اتهام فساد و ارتکاب جرایم
آقای حساس همچنان گفت که در سال‌های مالی ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در مجموع دوهزار و ۳۹۳ تن از منسوبین پولیس و یک بخش از کارمندان ملکی وزارت داخله که در تبانی با پولیس مرتکب جرم شده بودند، بازداشت شده‌اند. از این میان یک‌هزار و ۳۳۲ تن به اتهام فساد، ۸۶ تن به اتهام قتل، ۳۲ تن به اتهام سرقت، ۱۵۳ تن به جرم مجروحیت و ۳۱ تن به جرم زنا و لواط بازداشت شده‌اند. آقای حساس گفت که پرونده‌های این متهمان پس از طی مراحل به نهادهای عدلی و قضایی فرستاده شد.
همچنان به گفته‌ی آقای حساس، در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ حکم‌های بازداشت برخی از منسوبین پولیس به اتهام دست‌داشتن در جرایم از سوی دادستانی صادر شده بود که از آن میان ۱۵۱ نفر آنان بازداشت شده‌اند.
همچنان به گفته‌ی او ۶۴۸ منسوب خیالی پولیس هم اخراج شده‌اند.
به همین ترتیب به گفته‌ی آقای حساس اختلاس‌های متعددی تثبیت شد که پرونده‌های‌شان پس از تحقیقات ابتدایی به مراجع عدلی و قضایی راجع شد.
جلوگیری از نفوذ «دشمن» در صفوف پولیس
آقای حساس گفت که در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹، ۵۴ منسوب پولیس به اتهام همکاری با طالبان و سایر گروه‌های تروریستی بازداشت شده‌اند. همچنان به گفته‌ی او ۸۰ نفر دیگر هم به ظن دست‌داشتن با دشمن اما بنا بر نبود شواهد و دلایل کافی، از ساحات فعال به ساحات غیرفعال (جاهای که دسترسی به سلاح و مهمات و دیپو اسناد محرم نباشد) تبدیل شده‌اند. در ادامه او گفت که ۱۰۳ تن دیگر از وظیفه برکنار شده‌اند: «وقتی که آنان مشکوک تثبیت شدند اما در عین حال اسناد کافی برای این‌که آنان را به دستگاه عدلی و قضایی معرفی کنیم، وجود نداشت. بنابراین آنان را از صفوف پولیس منفک کردیم.»
آقای حساس اضافه کرد که برای مبارزه‌ی قاطعانه با فساد شیوه‌ی تفتیش و رسیدگی به قضیه‌های فساد نیز تغییر کرده است. طوری که به گفته‌ی او هیأتی متشکل از نمایندگان ریاست امنیت داخلی، ریاست عمومی تفتیش و ریاست عمومی مبارزه با جرایم تشکیل می‌شود و قضیه‌های فساد منسوبین پولیس را بررسی می‌کنند: «تغییر در شیوه به این ترتیب است: تیم‌ها می‌روند و وقتی کیس فساد را تثبیت می‌کنند، از عاملین جرمی در خود محل بازجویی می‌کنند و در اسرع وقت آنان را با دوسیه‌های‌شان به سارنوالی‌ها می‌فرستند. نتایج بسیار مؤثر داشته است.»
تشکیل بخش ضد جاسوسی
جنرال حساس همچنان گفت که به‌تازگی یک ساختار جدید در وزارت داخله ایجاد شده است که از نفوذ سازمان‌های استخباراتی در صفوف پولیس جلوگیری می‌کند: «سطح تأثیرپذیری‌ها از عوامل جاسوسی سازمان‌های خارجی پایین آمده است. البته این بخش حساس است و نمی‌توانم بیشتر از آن معلومات ارایه کنم.»
جلوگیری از استفاده‌ی سوء از پولیس و وسایط پولیس
رییس امنیت داخلی وزارت داخله گفت که بنا بر حکم صریح وزیر کمیسیون‌هایی برای جمع‌آوری سلاح و مهمات و پرسونل خدمتی پولیس که در حال حاضر خارج از چوکات پولیس فعالیت می‌کنند، تشکیل شده است.
به گفته‌ی آقای حساس، در فاصله یک ماه این کمیسیون‌ها توانسته ۳۰۳ میل سلاح مختلف‌النوع، ۱۶۱ عراده وسایط پولیس و حدود ۳۰۰ تن از منسوبین پولیس را که پیش افراد خارج از تشکیلات پولیس بود جمع‌آوری کنند و به قطعات مربوطه‌‌شان بفرستند: «در جریان این اقدامات طی عملیات‌های جداگانه ۵۰۸ میل سلاح، ۳۵ هزار مهمات، حدود ۳۰۰ حلقه ماین مخلتف‌النوع و وسایطی را که به‌منظور بمب‌گذاری از آنان استفاده می‌شد نیز به‌دست آوردیم.»
همچنان ۱۸ عراده از وسایط پولیس که پنهان شده بود نیز در نتیجه‌ی این عملیات‌ها دوباره به‌دست آمده است.
وزارت داخله در حالی از اصلاحات تازه‌اش پرده برداشته است که امنیت در شهرهای کشور به‌ویژه در کابل بدتر از پیش شده است. در این روزها شهروندان کابل از از شدت جرایم جنایی به ستوه آمده‌اند. باشندگان کشور کم‌کاری، غفلت و تبانی پولیس با مجرمان را یکی از عوامل جدی افزایش جرایم جنایی و ناامنی در شهرها می‌خوانند و خواهان اصلاحات جدی در ساختار و تشکیلات پولیس هستند.