مقامهای ارشد دفاعی و امنیتی کشور به گروه طالبان هشدار میدهند که اگر طالبان به مذاکرات صلح حاضر نشوند و همچنان به جنگ ادامه دهند، نیروهای افغان برای جنگ با این گروه آمادگی گرفتهاند. حمدالله محب، مشاور امنیت ملی کشور، مسعود اندرابی، وزیر داخله، شاهمحمود میاخیل، معاون وزارت دفاع ملی، عبدالصبور قانع، معین ارشد وزارت داخله و شمیم خان کتوازی، رییس اداره ارگانهای محلی، روز شنبه، ۱۸ دلو در یک نشست خبری از آمادگی نیروهای امنیتی برای جنگ خبر دادند.
حمدالله محب، مشاور شورای امنیت ملی کشور تأکید کرد که اولویت حکومت صلح است، اما طالبان برای مذاکرات صلح بهانهتراشی میکنند: «هیأت ما به دوحه نشسته و ما نمیخواهیم که میز مذاکره را ترک کنیم. گروه طالبان بهانهجویی میکند و نمیخواهند که صلح شود.»
او هشدار میدهد که نیروهای دولتی آماده جنگ با طالبان را دارند: «اگر طالبان صلح نخواهند، ما مجبور به دفاع از کشور هستیم.»
پیشتر شیرمحمدعباس استانکزی، عضو هیأت مذاکرهکننده طالبان در دوحه گفته بود که هیأت مذاکرهکننده حکومت افغانستان صلاحیت لازم برای پیشبرد مذاکرات صلح را ندارد و رییسجمهور غنی مانع در روند صلح است.
اما حمدالله محب، مشاور امنیت ملی کشور میگوید که رییسجمهور مانع روند صلح نیست، بلکه گروه طالبان مانع اصلی صلح هستند: «رییسجمهور فعلا مانع صلح نیست و هیأت در دوحه است و زندانیان رها کردیم. کسی که مانع صلح است، طالب است که نه مذاکره میکند و نه صلح میخواهد و هر روز به کشتار افغانستان و مسلمانان دست میاندازد.»
اشرف غنی، رییسجمهوری کشور و لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده امریکا در مورد روند صلح جمعه شب، ۱۷ دلو گفتوگو کردهاند.
در اعلامیهی ارگ ریاستجمهوری آمده است که رییسجمهور غنی و وزیر دفاع امریکا در یک تماس تلفنی افزایش خشونتها و ترورهای هدفمند را محکوم کردهاند. در اعلامیه آمده است که وزیر دفاع امریکا از قربانیهای نیروهای افغان ستایش کرده و تأکید کرده است که حکومت جدید امریکا از صلح پایدار به نفع افغانها و آتشبس دایمی حمایت میکند.
بهار خونین؟
مقامهای ارشد وزارتهای دفاع و داخله از افزایش هماهنگی میان قوتهای افغان طی سه ماه زمستان خبر میدهند. هشدار مقامهای ارشد امنیتی به طالبان در صورت دوام جنگ، سرکوب خونین است. مسعود اندرابی، وزیر داخله کشور میگوید گروه طالبان قادر به تصرف مرکز هیچ یک از ولایتها نیستند و حتا این گروه به کمبود شدید نیرو مواجهند: «اول به شما اطمینان میدهم که طالبان ظرفیت سقوط هیچ شهر را ندارند. طالبان در قندهار جنگ را شروع کردهاند و متقبل تلفات سنگین شدهاند.»
او مدعی است که گروه طالبان پس از کمبود نیروی جنگی، مجبور شده است که از فراه و دیگر ولایتها نیرو بطلبد. به گفتهی او، رهبری طالبان در دوحه درباره وضعیت جنگی نیروی جنگیشان اطلاعی ندارند و بیجهت باعث کشتن جنگجویانشان در جنگ میشود.
وزیر داخله کشور میگوید که در فصل زمستان آمادگی لازم گرفته شده که اگر طالبان صلح نکنند، سرکوب میشوند: «یکی از بحثهای ما آمادگی لوجیستکی بود که در سه ماه [زمستان] روی دست گرفته بودیم. اگر طالب جنگ را انتخاب میکند، ما آمادگی برای دفاع و سرکوبشان را داریم و تنها راه برای طالبان صلح است.»
شاهمحمود میاخیل، معاون وزارت دفاع ملی طالبان را متهم میکند که در محاسبهشان مبنی بر افزایش جنگ اشتباه کردهاند و این به نفعشان نیست. او میگوید که طالبان در ولایتهای قندهار، هلمند، ارزگان و قندوز به اهداف جنگیشان نرسیدهاند: «طالبان فکر میکنند که با افزایش جنگ امتیاز بیشتری میگیرند. ملامتی به طالبان این است که جنگ را کم نکردهاند و میز مذاکره را ترک کردهاند.»
او نیز تأکید دارد که قوتهای افغان آمادگی لازم برای جنگیدن با طالبان را دارند.
پیشبینی میشود که با نتیجهنرسیدن مذاکرات صلح حکومت با طالبان، جنگ خونین در بهار شکل بگیرد. این اظهارات مقامهای ارشد امنیتی و دفاعی از آمادگیهایشان برای جنگ تمامعیار پرده برمیدارد. اما مسئولان درجهیک امنیتی به این باورند که در این بهار خونین، خون طالبان بیشتر فرش زمین خواهد شد.
این روزها نیز زمین افغانستان خونین است. جنگ در بیشتر از ۲۰ ولایت افغانستان جریان دارد. همچنان کابل روزانه دستکم شاهد چند انفجار است. در تازهترین مورد، در حمله افراد طالبان به ولسوالی خانآباد ولایت قندوز ۱۸ سرباز محلی تحت حمایت امنیت ملی افغانستان کشته و دو نفر دیگر زخمی شدهاند.
ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو، روز پنجشنبه، ۱۶ دلو از افزایش خشونتها از سوی گروه طالبان ابراز نگرانی کرده بود. او از این گروه خواست که به تعهداتشان در توافقنامه صلح با واشنگتن عمل کنند و بسطح خشونتها را کاهش بدهند.
موافقتنامه صلح میان امریکا و گروه طالبان در اواخر ماه فبروری سال ۲۰۲۰ میلادی به امضا رسید. طالبان تعهد کرده بودند که افزون بر قطع رابطه با شبکههای تروریستی، سطح خشونتها را کاهش دهند و برای آغاز مذاکرات آماده شوند.
حکومت ایالات متحده امریکا به رهبری جو بایدن، در حال بررسی موافقتنامه صلح با طالبان است که آیا این گروه به تعهداتشان مبنی بر کاهش خشونتها و قطع رابطه با شبکه القاعده عمل کردهاند یا خیر.
مذاکراتی در بنبست
نزدیک به دو هفته است که مذاکرات بینالافغانی در دوحهی قطر متوقف است. هیأت حکومت در دوحه حضور دارد و هیأت سیاسی طالبان به کشورهای ایران، روسیه و بهتازگی به ترکمنستان سفر کرده است.
اما مشاور شورای امنیت ملی کشور میگوید که هیچ کشور در سطح منطقه از امارت طالبان حمایت نمیکند: «کشورهای منطقه حتما از آینده افغانستان نگران هستند و به طالبان جواب قاطع دادهاند. هیچ کس حاضر نیست که نظام طالبان را قبول کند.»
روز جمعه، ۱۷ دلو، عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی کشور، گروه طالبان را به بهانهتراشی در مذاکرات صلح متهم کرد. او گفته بود که گروه طالبان با بهانهتراشیهای ناموجه و دلایل و انگیزههای نامعقول باعث تأخیر در آغاز مذاکرات شده است.
در اعلامیهی شورای عالی مصالحه ملی به نقل از آقای عبدالله آمده بود که طالبان بهجای بحث و مذاکره روی قضایای اصلی، پایان جنگ، خشونت و مسلمانکُشی و کاهش درد و آلام مردم، مشغول سفرها و بحثهای حاشیهای است و جنگجویان این گروه همچنان به جنگ و خشونت علیه مردم افغانستان ادامه میدهند.
مقامهای افغان از گروه طالبان میخواهد که بهجای سفر به کشورهای منطقه به میز مذاکره با حکومت حاضر شوند و در راستای کاهش خشونتها و یا آتشبس تلاش کنند، اما تاکنون گروه طالبان به این درخواستها اعتنایی نکردهاند.
«طالبان سقوط نظام میخواهند»
حمدالله محب، مشاور امنیت ملی کشور میگوید که خواست اصلی طالبان سقوط نظام جمهوریت است و تا هنگامیکه به این خواستشان نرسند، دست از جنگ برنمیدارند: «امیدواری ما به صلح دایمی است. هر کس که به این فکر است که میتواند نظام افغانستان را سقوط بدهد، این بسیار واضح است و ما هیچ وقت اجازه این را برایشان نمیدهیم.»
به گفتهی آقای محب، بیثباتی دایمی افغانستان یکی از خواستههای دیگر گروه طالبان است.
مقامهای ارشد امنیتی و دفاعی کشور نیز اطمینان میدهند که نیروهای دولتی از سقوط نظام جلوگیری میکنند و باید طالبان به میز مذاکره با حکومت بازگردند. گروه طالبان مخالف نظام جمهوریتاند و بر برقراری حکومت اسلامی مبتنی بر دیدگاهشان تأکید دارند.
هماکنون نیروهای دولتی افغان در حالت «دفاع فعال» قرار دارند، اما مقامهای ارشد امنیتی و دفاعی میگویند که این حالت بهخاطر آزمودن فرصت صلح است.