دولت افغانستان برای حمایت از بازماندگان قربانیان جنگ و خشونت، قانونی را زیر عنوان «حقوق و امتیازات بازماندگان شهدا و مفقودین» در سال ۱۳۸۹ تصویب کرده است. براساس این قانون بازماندگان افرادی که بر اثر اعمال تروریستی و ضددولتی، انفجارها و شلیک گلوله نیروهای امنیتی از بین می‌روند، مستحق دریافت پنج نوع حقوق و امتیاز می‌شوند. هرچند در این قانون به گونه‌ی واضح، جنسیت قربانیان به‌عنوان شرط مستحق‌شدن از این حقوق و امتیازات ذکر نشده اما براساس یک مکتوب وزارت امور شهدا و معلولان که روزنامه اطلاعات روز به آن دست یافته، زنانی که شغل رسمی نداشته باشند از این حقوق استثنا قرار داده شده‌اند.
در ۱۹ دلو ۱۳۹۹، وزارت امور شهدا و معلولین در پاسخ به درخواست خانواده‌ی قربانیان حمله ۲۳ ثور شفاخانه‌ی صد بستر دشت برچی گفته است که «در قانون شهدا و معلولین برای طبقه اناث که وظیفه رسمی نداشته باشند، حقوق اجرا نمی‌گردد». اما در قانون حقوق و امتیازات بازماندگان شهدا و معلولین چنین استثنایی وجود ندارد. در ماده‌ی دوم این قانون آمده است بازماندگان افرادی که بر اثر اعمال تروریستی و ضددولتی، شلیک سلاح سبک و سنگین، انفجار ماین، مسمومیت و شلیک نیروهای دولتی کشته شده باشند، مستحق حقوق و امتیازات ذکرشده در این قانون شناخته می‌شوند.
وزارت شهدا و معلولین اما می‌گوید که براساس قانون، افرادی مستحق این حقوق و امتیازات می‌شوند که قبل از مفقودشدن یا مرگ مسؤلیت تامین «نفقه» بازماندگان شان را داشته‌اند. ضیاالحق فضلی سخن‌گوی وزارت امور شهدا و معلولین به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید براساس قوانین مدنی افغانستان، مسؤلیت تامین معیشت خانواده عموما به دوش مرد است. اما در قانون حقوق و امتیازات بازماندگان شهدا و مفقودین مساله‌ی جنسیت قربانیان به‌عنوان شرط مستحق‌شدن از مزایای این قانون، ذکر نشده و به‌طور عمومی گفته شده در صورتی که قربانی یا مفقود قبل از کشته شدن یا مفقودیت «متکفل معیشت» بازماندگان خود بوده باشد، بازماندگانش از حقوق و امتیازات این قانون بهره‌مند می‌شوند.
این موضع وزارت امور شهدا و معلولین، نوعی از تبعیض جنسیتی در برابر زنان و خلاف حقوق مساویانه شهروندی است. بسیاری از زنانی که بر اثر اعمال تروریستی و انفجارها از بین می‌روند، ممکن است کارمند رسمی اداره‌های دولتی یا خصوصی نباشند اما از طریق کسب و کارهای شخصی، معیشت و خرج و مخارج خانواده‌‌شان را تامین می‌کنند؛ مثل ضمیره حسینی ۳۲ ساله که در حمله ۲۳ ثور مهاجمان در زایشگاه پزشکان بدون مرز در دشت برچی کشته شد. او یک کارگاه خیاطی کوچک داشت و مخارج خانواده‌ی ۷ نفری خود را از همین طریق تامین می‌کرد. همسرش قربان حسینی، هشت سال قبل وقتی در ایران بنایی و چاه‌کنی می‌کرد، در چاه افتاد و مهره کمرش شکست. پس از این حادثه او تونایی راه‌رفتن را نداشت و ویلچرنشین بود و همسرش ضمیره مسؤلیت تامین معیشت خانواده را به عهده داشت. شبیه ضمیره زنان دیگری هم بوده‌اند که شغل رسمی نداشته اما عهده‌دار تامین نفقه خانواده‌ی شان بوده‌اند که بعد از کشته‌شدن شان، بازماندگان آن‌ها از مزایای قانون حقوق و امتیازات شهدا و مفقودین محروم شده‌اند.
به اضافه این، زنانی هم بوده‌اند که قبل از کشته‌شدن‌شان شغل رسمی داشته‌اند اما مستحق دریافت حقوق و امتیاز شناخته نشده‌اند. یکی از این زنان مریم نورزاد است که در حمله‌ی مهاجمان به زایشگاه پزشکان بدون مرز در دشت برچی کشته شد. او یکی از ۲۴ قربانی این حمله بود که به‌عنوان قابله کار می‌کرد. محرم علی نبی‌زاده، همسر مریم نورزاد می‌گوید که وقتی برای درخواست حقوق و امتیازات او به وزارت امور و شهدا و معلولین مراجعه کرده، به او گفته‌اند که حقوق معادل بازنشستگی همسرش را سازمان پزشکان بدون مرز می‌پردازد و او شامل حقوق و امتیاز دیگری نمی‌شود. آقای نبی‌زاده به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید: «وقتی من از یک حقوق‌دان پرسیدم گفت که همسر تو جدا از حقوق بازنشستگی که بدوش داکتران بدون مرز است، مستحق امتیازات دیگر که براساس قانون برای بازماندگان شهدا اهدا می‌گردد، می‌شود ولی به تو دروغ گفته‌اند.»
ضیاالحق فضلی سخن‌گوی وزارت امور شهدا و معلولین می گوید که این وزارت طرح تعدیل قانون حقوق و امتیازات بازماندگان شهدا و مفقودین را به وزارت عدلیه پیشکش کرده که براساس آن تمام «شهدا و مفقودین» مستحق دریافت حقوق می‌شوند.
آقای فضلی به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید: «در طرح تعدیل این قانون که وزارت امور شهدا و معلولین به وزارت عدلیه فرستاده، در آن واضح نوشته شده هر شهید چه مرد و چه زن باشد، متکفل معیشت باشد یا نباشد، ورثه‌ی آن مستحق حقوق می‌شود. در طرح تعدیل قانون که به وزارت عدلیه پیشنهاد کردیم این موضوع حل شده است.»
قانون حقوق و امتیازات بازماندگان شهدا و مفقودین، برای حمایت از بازماندگان «شهدا و مفقودین» پنج نوع حقوق را در نظر گرفته است. کمک مالی، پرداخت حقوق معادل بازنشستگی، خدمات آموزشی و تحصیلی، توزیع زمین و پرداخت هزینه‌ی سفر حج.
مقدار کمک مالی برای بازماندگان افرادی که کارمند اداره‌ی دولتی (نظامی و غیرنظامی) یا بخش خصوصی بوده باشند، معادل مزد ده ماهه براساس آخرین مزد ماهوارشان است. برای بازماندگان افرادی که بدون رتبه یا مزد ثابت و بدون مزد بوده باشند، معادل مزد ۵ ماهه‌ی شان براساس مزد مامور بست ۸ خدمات ملکی است.
حقوق بازنشستگی افراد نظامی، غیرنظامی و کارمندان اداره‌های نیمه‌دولتی و خصوصی، ۳۵ درصد است و براساس آخرین مزد ماهوارشان محاسبه می‌شود. اما حقوق بازنشستگی افراد بدون رتبه، بدون مزد معین و بدون مزد، ۳۰ درصد است و براساس مزد کارمند بست ۸ خدمات ملکی محاسبه می‌شود.
براساس این قانون، دولت ۵ درصد از بورس‌های تحصیلی خارجی را برای بازماندگان واجد شرایط «شهدا» اختصاص می‌دهد.
همچنین طبق این قانون، دولت متعهد شده است زمین و آپارتمان با تخفیف ۲۰ و ۵۰ درصدی برای بازماندگان بی‌سرپناه اختصاص می‌دهد. آخرین امتیازی که دولت برای بازماندگان قربانیان رویدادهای تروریستی در نظر گرفته، سهمیه ۵ درصدی سفر حج است که هزینه‌ی آن از سوی دولت، کشورها یا موسسه‌های اسلامی پرداخته می‌شود.