بهدنبال اعلام ادارهی ملی احصائیه و معلومات مبنی بر درج ۵۴ قوم جدید در سیستم شناسنامهی الکترونیک، سرور دانش، معاون دوم ریاستجمهوری کشور میگوید که تصمیم عجولانه حکومت را مورد پرسش قرار میدهد و سبب نفاق در میان مردم میشود.
آقای دانش امروز (شنبه، ۲۳ حوت) در اعلامیهای گفته است آن چه که از سوی ادارهی ملی احصائیه و معلومات بهعنوان فهرست اقوام برای درج در شناسنامهی الکترونیک نشر شده، فاقد جنبهی مسلکی و علمی است.
او افزوده: «درست است که افغانستان کشور کثیرالقومی است و این تنوع از زیباییهای فرهنگی و اجتماعی کشور ما است و هر قومی هم حق دارد که با هویت خود به رسمیت شناخته شود، اما این هم درست نیست که شاخهها و طوایف متعدد یک قوم و تبار، بهعنوان اقوام مستقل و متعدد معرفی شوند.»
معاون دوم ریاستجمهوری تأکید کرده است که شناخت هویتهای قومی یک کار مسلکی، علمی، تاریخی و فرهنگی لازم دارد و نباید با شتابزدگی در این مورد تصمیم گرفته شود.
در همین حال، او از ادارهی ملی و احصائیه خواسته است که تصمیم خود در مورد درج ۵۴ قوم جدید در شناسنامهی الکترونیک را مورد بازنگری قرار دهد.
این اداره امروز در اعلامیهای گفته است که این تصمیم را براساس درخواست بزرگان برخی از اقوام و بادرنظرداشت تفسیر بند سوم مادهی چهارم قانون اساسی گرفته است. در اعلامیه گفته شده است که آنان از طریق مراجع مختلف رسمی، خواهان درج اقوامشان که در قانون اساسی بهگونهی صریع تذکر به عمل نیامده، در شناسنامهی الکترونیک شده بودند.
در مادهی چهارم قانون اساسی کشور از ۱۴ قوم بهگونهی صریح نام برده شده است. در این مادهی قانون تأکید شده است: «ملت افغانستان متشکل از اقوام پشتون، تاجیک، هزاره، اوزبیک، ترکمن، بلوچ، پــــشهای، نـورستانی، ایماق، عرب، قرغیز، قزلباش، گوجر، بـراهـــوی و سایـر اقـوام میباشد.»
اما ادارهی ملی احصائیه و معلومات گفته است که با توجه به قرار قضایی شورای عالی دادگاه عالی در مورد این مادهی قانون اساسی، نامهای ۵۴ قوم جدید را در شناسنامهی الکترونیک درج کرده است.
براساس اعلامیهی این اداره، این قرار قضایی در ماه سنبلهی سال ۱۳۹۶ صادر شده است.
تصمیم ادارهی ملی احصائیه و معلومات در مورد درج اقوام جدید در چند روز گذشته واکنشهای گستردهای را به همراه داشته است. منتقدان این تصمیم گفتهاند که این اداره در تلاش است که قبیلهای در درون یک قوم را به عنوان قوم مستقل درج شناسنامه کند.
روند توزیع شناسنامهی الکترونیک در ۱۳ ثور سال ۱۳۹۷ خورشیدی آغاز شد. این روند از همان زمان بهدلیل ملیت مردم افغانستان جنجالی بود. این روند بهرغم تفاوت دیدگاهها در این مورد، هماکنون با درج «افغان» بهعنوان ملیت تمامی شهروندان و در کنار آن درج اسم قوم روی شناسنامهها ادامه دارد.