محمد محقق، مشاور ارشد رییسجمهور در امور سیاسی و امنیتی میگوید که اگر چهرههای سیاسی، دولت افغانستان و گروه طالبان باهم به توافق برسند، دیگر «هیچ خانوادهای در افغانستان داغدار» نمیشود.
آقای محقق که امروز (پنجشنبه، ۲۴ سرطان) در «سمپوزیم ملی صلح پایدار» در شهر کابل صحبت میکرد، گفت که افغانستان خانهی مشترک همهی اقوام است و اگر تمامی طرفها به توافق برسند و صلح کنند، کشور «روی ثبات، پیشرفت و ترقی را میبیند».
او اما تأکید کرد که اگر طرفها به توافقی برای تأمین صلح دست نیابند، افغانستان با یک جنگ داخلی روبهرو خواهد شد. مشاور ارشد رییسجمهور در امور سیاسی و امنیتی اما خاطرنشان کرد که از ادامهی جنگ هیچ یکی از طرفها سودی نمیبرند.
همچنین او از تمامی طرفها خواست که بر «طبل جنگ نکوبند» و برای تأمین صلح کار کنند.
محمد محقق از طالبان هم خواست که با تأکید بر ادامهی جنگشان نمیتوانند بر افغانستان تسلط پیدا کنند. او اما گفت که اگر تسلط هم پیدا کنند، جامعهی جهانی و مردم افغانستان این گروه را بهرسمیت نمیشناسند.
با این حال، آقای محقق تأکید کرد: «ما (افغانستان) در یک مرحلهی حساس قرار داریم. عید قربان پیشرو است که فرصت چند روزه خواهد برای آتشبس، اما بعد از آن یا به صلح میرویم و یا هم به جنگ بسیار نامتعارف.»
همزمان با او، اسدالله سعادتی، معاون دوم شورای عالی مصالحهی ملی گفت که در مسیر رسیدن به صلح، هنوز دولت افغانستان روی مواردی از جمله حق حاکمیت، بیان ارادهی قانون و تعریف شهروند با طالبان اختلافات دارد.
آقای سعادتی افزود که در نظام دموکراتیک حق حاکمیت از آن مردم است، اما طالبان هنوز این حق را بهرسمیت نشناختهاند. او همچنین در مورد اختلافات در مورد قانون گفت که طالبان هنوز معتقدند که قانون «بیان ارادهی شخص حاکم است»، نه مردم. به گفتهی او، این موضوع، وضع و تصویب قانون از طریق نمایندگان مشروع و منتخب مردم را زیر سوال میبرد.
معاون دوم شورای عالی مصالحهی ملی در مورد تعریف «شهروند» هم گفت که این مفهوم هنوز از اندیشهی حوزهی طالبانی غایب است و این گروه به حقوق شهروندی نیز معتقد نیست.
افزون بر اینها، او تأکید کرد که ریشهی قومی منازعه در افغانستان، رسیدن به صلح را هم دشوار کرده است. اسدالله سعادتی گفت: «متأسفانه هر گاه حکام و سیاستمداران کشور در دوراهی انتخاب بین توسعهی سیاسی و حاکمیت قومی سیاسی رسیدهاند، راه دوم را ترجیح دادهاند و بدین سان بهجای پذیرش قواعد دموکراتیک به تبعیض و بیعدالتی، خشونت و سرکوب و حذف و نادیدهانگاری متوسل شدهاند.»
با این حال، محمداکرم خپلواک، معاون شورای عالی مصالحهی ملی و نمایندهی ویژهی رییسجمهور در امور سیاسی در این نشست گفت که گروه طالبان اخیرا در مورد خواستههای شان وضاحت داده است.
او جزئیاتی بیشتر ارایه نکرد، اما فزود که روند صلح افغانستان از مرحلهی شرح و شناسایی «علت»، «موانع» و «فرصتها» گذشته و اکنون در مرحلهی تصمیمگرفتن قرار دارد.
به گفتهی آقای خپلواک، اکنون باید طرفها تصمیم بگیرند که ثبات را در کشور تأمین میکنند و یا هم به جنگ بر میگردند.
این درحالی است که قرار است یک هیأت به رهبری عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحهی ملی برای گفتوگو با طالبان به قطر برود. آقای محقق نیز تأیید کرد که قرار بود این هیات گسترده باشد، اما اکنون تصمیم گرفته شده که محدودتر شود.
او گفت که در این نشست افزون بر هیأتهای جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان، نمایندههای شماری از کشورها نیز شرکت کنند.
عبدالله عبدالله دو روز پیش در یک نشست خبری اعلام کرد که این نشست در یک سطح دیگر غیر از سطح هیأتهای کنونی دو طرف برگزار میشود.
پیشتر یک منبع در شورای عالی مصالحهی ملی به روزنامه اطلاعات روز گفته بود که در ترکیب هیأت جمهوری اسلامی افغانستان، حامد کرزی، رییسجمهور پیشین کشور و نمایندگان اقوام مختلف کشور نیز شاملند.
در همین حال، شماری از رسانهها به نقل از منابعشان گزارش کردهاند که عبدالله قرار است روز جمعه هفتهی جاری برای دیدار مستقیم با طالبان به دوحه برود.