طالبان به‌‌رغم دعوت از کارمندان برخی ادارات دولتی به کار، اکنون آنان را به بهانه‌های مختلف برکنار می‌کنند. به‌تازگی طالبان کارمندان زن ریاست عمومی ترافیک را طی یک مکتوب از تمام بخش‌های این ریاست به احتیاط غیرفعال ریاست ترافیک معرفی کرده‌اند.
احتیاط غیرفعال اصطلاحی است که برای افرادی درحال انتظار برای دریافت کار اطلاق می‌شود و در صورتی که افراد متذکره در مدت سه ماه برای کار به اداره‌ی تازه معرفی نشود، بدون معاش و به‌گونه‌ی اجباری اخراج یا منفک تلقی می‌شود.
در مکتوبی که به روزنامه اطلاعات روز نیز رسیده، آمده است: «معین امنیتی وزارت داخله از ریاست ترافیک خواسته که تمامی کارکنان زن که در تشکیل موجود ریاست عمومی ترافیک است، به احتیاط غیرفعال ریاست عمومی پیژنتون معرفی کند و به‌جای آنان فراد مسلکی و باایمان طبق رهنمود قانون استخدام کند.»
منابع به روزنامه اطلاعات روز می‌گویند که روند استخدام افراد به‌جای این زنان جریان دارد، اما معاون ریاست ترافیک با رد موضوع، به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که این مکتوب تا کنون قطعی نیست. تمیم عصمتی، معاون ریاست عمومی ترافیک کابل می‌گوید که کارمندان زن از ریاست ترافیک هنوز منفک نشده‌اند و روی ادامه کار و پرداخت معاش سه‌ماهه آنان صحبت‌ها ادامه دارد.
حساسیت با حضور زن
در حکومت پیشین، حدود چهارهزار نظامی زن در بخش‌های مختلف انجام وظیفه می‌کردند که ریاست عمومی ترافیک کابل را نیز شامل می‌شود. در این ریاست نزدیک به صد زن که عمدتا زنان «بی‌سرپرست» و آموزش‌دیده‌ی نظامی‌اند طی روند سهیم‌سازی زنان در حکومت به کار گماشته شدند.
با فروپاشی حکومت پیشین در تاریخ ۲۴ اسد سال جاری، شماری از این زنان نظامی راه فرار از افغانستان را برای نجات زندگی‌شان در پیش گرفتند. شماری دیگر مانند عایشه به وعده و تعهد طالبان باور کردند و در افغانستان ماندند تا در کنار مردمش باشند.
عایشه ۲۵ ساله یکی از صد زن نظامی‌پوش است. او با وجود مخالفت خانواده‌اش پنج سال پیش برای رسیدن به آرزوی دیرینه‌اش، به صف پولیس ملی افغانستان پیوست و با شمار زیادی از دختران و زنان که در ساختار پولیس افغانستان انجام وظیفه می‌کردند، همراه شد و با دشواری‌های فراوان که بخشی از تجربه هر زن به‌ویژه از زنان نظامی در افغانستان است، در مسیر رسیدن به هدف و آرمان‌های خود گام نهاد.
عایشه با فراگیری مهارت‌های لازم در ریاست عمومی ترافیک کابل در بخشی که تخصص و علاقه داشت، مقرر شد. علاقه‌ای که حتا مانع فرار او از افغانستان شد و او را واداشت حتا تحت تسلط طالبان نیز آن را رها نکند. او با پافشاری به محیط کارش برگشت تا با انجام وظیفه‌اش به مردم، به‌ویژه به هزاران زن و دختر افغان، امید خلق کند.
اما دیری نپایید که این روزنه‌ی امید نیز برایش تاریک شده است. او به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید: «ترس و تهدید در برابر ما همیشه وجود داشت. ما این را از اول می‌دانستیم که این وظیفه خطرآفرین است. با وجود این وظیفه‌ام را انتخاب کرده‌ام و دوست دارم.»
عایشه در جریان ناامنی‌های سال‌های اخیر در نتیجه‌ی یک انفجار شوهرش را از دست داد. اتفاقی که مسئولیت او را سنگین‌تر کرد و او را مجبور کرد که برای دو دخترش در عین زمان مادر و پدر باشد و بدون حامی آنان را در در کابل ناامن و در دنیای بی‌رحم بزرگ کند. یگانه منبع درآمد عایشه که با آن مخارج زندگی‌اش را فراهم می‌کرد، کارش در ریاست عمومی ترافیک بود و به آن امید داشت، اما اکنون این روزنه برای او مسدود شده است.
بی‌ایمان
عایشه به یاد می‌آورد کهدو روز پس از فروپاشی حکومت پیشین، طالبان در ۲۷ اسد اعلام کردند که فرمان عفو عمومی را برای تمامی کارمندان دولتی صادر کرده است.
طالبان از کارمندان دولتی خواستند که فعالیت‌شان را از سر بگیرند. انعام‌الله سمنگانی، معاون سخن‌گوی طالبان در اظهارات تلویزیونی در مورد زنان نیز گفت که نمی‌خواهند زنان قربانی شوند.
عایشه و شمار زیادی از کارمندان زن به این حرف سران و سخن‌گویان طالبان باور کرده بودند و به ادامه‌ی کارشان امیدوار بودند، اما اکنون به گفته‌ی او، معادله تغییر کرده است و طالبان نه‌تنها به تعهدشان عمل نکرده‌اند، بلکه آنان را به بهانه‌های مختلف منفک و یا هم معطل می‌کنند.
طالبان به‌تازگی عایشه و نزدیک به ۶۰ تن از همکارانش را که از چندین ماه به این سو معاش دریافت نکرده‌اند و برای تأمین نیازهای اولیه‌‌‌شان با مشکل مواجهند، از ریاست عمومی ترافیک منفک کرده‌اند.
عایشه می‌گوید: «پنج ماه است کرایه خانه را نپرداخته‌ام و دخترم از مکتب بازمانده است، اما این‌ها (مسئولان ریاست ترافیک حکومت سرپرست طالبان) ما را منفک کرده‌اند و به‌جای ما افراد دیگر را تعیین بست می‌کنند و به ما می‌گویند که با حضور زنان حساسیت داریم.»
عایشه تا پیش از سقوط کابل به‌دست طالبان با دو فرزندش زندگی خوبی داشت. او شبانه در رشته استوماتولوژی در یک دانشگاه خصوصی نیز درس می‌خواند، اکنون اما از دانشگاه بازمانده و با فقر شدید دست به گریبان است.
او می‌گوید که دستش از تأمین هزینه‌های ابتدای زندگی کوتاه است و حتا برای تأمین یک وعده غذا برای فرزندانش با مشکل مواجه است، اما با این وجود طالبان منبع عاید را از او گرفته‌اند.
چرا زنان منفک شده‌اند؟
سلما ۲۵ ساله یکی دیگر از کارمندان ریاست ترافیک است. او در ساال ۱۳۹۷ بنابر دعوت دولت و با علاقه‌ای که داشت به نظام پیوست و روند آموزش نظامی را در ترکیه به پایان رساند. با ختم تعلیمات مسلکی به افغانستان برگشت و از سوی وزارت امور داخله در بخش مدیریت جوازسیر مدیریت ترافیک کابل گماشته شد.
اکنون ریاست عمومی ترافیک طالبان در شهر کابل به او و سایر همکارانش گفته است که آنان مسلکی نیستند و ریاست عمومی ترافیک به آنان نیاز ندارند و بعد از ۲۵ قوس سال روان به گونه رسمی منفک خواهند شد.
سلما می‌گوید طالبان به بهانه‌های مختلف زنان را از کار از تحصیل محروم می‌کنند بدون این‌که توجه کنند که آنان سرپرستان خانواده‌های‌شان هستند.
رخسار یکی دیگر از کارمندان ریاست عمومی ترافیک است. او سابقه ۱۵ سال کار در ریاست عمومی ترافیک کابل را در کارنامه دارد و تا پیش از فروپاشی حکومت به‌دست طالبان، رخسار و فرزندانش چشم‌انداز روشن به زندگی داشتند، اما اکنون می‌گوید که آینده‌ای ندارند.
رخسار مادر پنج فرزند است و بعد از آن‌که شوهرش را در یک رویداد انتحاری در کابل از دست داد، به تنهایی از فرزندانش سرپرستی می‌کند. او با از دست‌دادن وظیفه‌اش اکنون در وضعی قرار گرفته است که برای تهیه‌ی یک وعده غذا برای فرزندان با مشکل مواجه است.
رخسار به اطلاعات روز می‌گوید: «هفت ماه معاش نگرفتم و در آینده نیز امیدی نیست. زیرا آنان (طالبان) مرا منفک کرده و از طرفی دیگر وسیله‌ای برای فروش هم نمانده است تا حتا برای بچه‌ها چیزی برای خوردن تهیه کنم…»
با فروپاشی حکومت پیشین، نیروهای امنیتی افغانستان نیز به‌شمول مردان و زنان نه‌تنها کارشان را از دست دادند، بلکه عده‌ای از آن‌ها از ترس افتادن به‌دست طالبان، راه فرار از کشور را در پیش گرفتند. شماری دیگر که امکان فرار و پناه‌گرفتن در جایی دیگر را نداشتند، در افغانستان ماندند. آنانی که توشه‌ای دارند با مخفی شدن برای زنده ماندن تلاش می‌کنند، اما آنانی که ندارند مانند رخسار و همکارانش بلاتکلیف مانده‌اند.
زهره مادر چهار فرزند یکی دیگر از ده‌ها کارمند ریاست عمومی ترافیک است. او با توصیف روزهای دشوار زندگی در کابل، می‌گوید: «ما اکنون هیچ فرصت و امکانی نداریم که آن‌را زندگی کردن بنامیم، فقط تلاش می‌کنیم زنده بمانیم. چگونه هر شب و روز را با ترس و تهدید و گرسنگی نفس کشیدن را، می‌توان زندگی کردن نامید؟»
به باور زهره،، در تفکر طالبان جایی برای کارکردن زنان وجود ندارد، چه برسد به این که زن در حیطه امور اداری نظامی و امنیتی فعالیت کند. او می‌گوید: «جامعه جهانی میلیون‌ها دالر روی تقویت حضور زنان در صفوف امنیتی افغانستان و سهیم‌سازی آنان در نظام سرمایه‌گذاری کرد، ولی حالا که نظام مورد حمایت آنان فروپاشیده زندگی تک تک ما روی لبه تیغ است.»
به گفته‌ی منابع، روند استخدام افراد به‌جای این زنان جریان دارد و بعد از تاریخ ۲۵ قوس زنان به‌طور کلی از ریاست عمومی ترافیک کابل منفک محسوب می‌شوند.
مسئولان ریاست عمومی ترافیک کابل اما با رد منفکی زنان از این اداره، می‌گویند که کارمندان زن از این اداره منفک نه، بلکه تا فرمان ثانی معطل شده‌اند.
تمیم عصمتی، معاون ریاست عمومی ترافیک می‌گوید: «این مکتوب تا هنوز قطعی نیست و تا امر ثانی معین ارشد (معین وزارت داخله) معطل شده است و معاش سه ماه‌شان تا ماه عقرب حواله می‌شود و بعد از آن‌که این کارمندان این‌جا می‌مانند یا کدام اداره دیگر ایجاد می‌شود، هنوز مشخص نیست و صحبت‌ها روی آن ادامه دارد.»
این درحالی است که چندی پیش ریاست عمومی ترافیک روند صدور جوازسیر به زنان را نیز ممنوع کرد. با این حال، کارمندان زن در ریاست ترافیک از چند روز به این سو و در هوای سرد کابل برای تجدید نظر در اداره‌های مختلف دادخواهی می‌کنند.
آنان امیدوارند که طالبان به درخواست و مشکلات آنان توجه کنند و بگذارند که آنان مانند بسیاری از کارمندان حکومت پیشین، به کارشان برگردند.
طی بیست سال گذشته به حمایت جامعه جهانی زنان افغان توانستند که در اداره‌های مختلف جذب کار شوند و حضور آنان به ۲۴ درصد رسید، اما با فروپاشی حکومت پیشین به‌دست طالبان سهم و مشارکت زنان در عرصه‌های مختلف به یکبارگی به پایین‌ترین حد ممکن در بیست سال گذشته تقلیل یافته است.
با گذشت چهار ماه از سقوط حکومت و وعده طالبان مبنی بر ساختن کارشیوه موثر برای جذب دوباره زنان، هنوز نه‌تنها از بازگشت دوباره زنان به وظایف‌شان خبری نیست؛ بلکه همان شمار اندک نیز از اداره‌های مختلف منفک می‌شوند.
یادآوری: تمامی اسم‌های زنان در این گزارش برای حفظ محرمیت مستعار است.