به دنبال اعتراض‌ها به سیاست تصفیه قومی و تعیینات سمتی طالبان در اداره‌های مختلف دولتی، این گروه با شیوه‌ی جدید، به‌جای استفاده از کلمه‌ی منفکی از اصطلاح «انتظار به معاش» کار گرفته‌اند. کارمندان در حال انتظار به معاش می‌گویند که طالبان برای خاموش‌کردن اعتراض‌های مردمی این روش را روی دست گرفته‌اند تا در موقع اعتراض، به مردم پاسخی مبنی به عدم برکناری یا منفکی داشته باشند.
پیش از این در حالی تمامی کارمندان زن از ریاست عمومی ترافیک تحت عنوان انتظار به معاش از وظایف‌شان برکنار شده بودند که معاون این ریاست منفکی آنان را رد کرد و گفت که در حال انتظار به معاش هستند.
به همین ترتیب طالبان در اداره‌ی ملی احصائیه و معلومات، قوه‌ی قضاییه و ریاست جمعیت هلال‌احمر افغانی نیز دست به تصفیه‌ی قومی زده و تعیینات سمتی انجام داده بودند.
حالت انتظار به معاش یا منفکی اجباری
اسنادی که به روزنامه اطلاعات روز رسیده است، نشان می‌دهد که طالبان در ریاست عمومی نفت و گاز کابل تمامی کارمندان اقوام غیرپشتون را از بست یک تا هفتم در حالت انتظار به معاش قرار داده‌اند.
انتظار به معاش، وضعیتی است که یک اداره با دلایل موجه چون عدم توانایی و تخصص به‌جای کارمندان گذشته‌اش، افراد جدید را مقرر می‌کنند. اما برای جبران و به‌منظور کمک به کارمندان، برای مدت معین که براساس تجربه کاری آنان سنجیده می‌شود، معاش بدون کار پرداخت می‌کنند. در این صورت کارمندان مؤظف‌اند که همه‌روزه به اداراه‌ها مراجعه کرده، بدون اجازه‌ی حق کار، حاضری‌شان را امضا کنند.
کارمندان ریاست عمومی مواد نفتی می‌گویند که اکنون اما این سیاست حمایتی از کارمندان نیز عملی نمی‌شوند. تیمور عمران، ۳۰ ساله یکی از ده‌ها کارمند دولت در زمان حکومت اشرف غنی است. او تا پیش از سقوط حکومت به‌دست طالبان قصد داشت از پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد خود دفاع کند و به‌عنوان فرد متخصص در وظیفه‌اش نیز پیشرفت داشته باشد، اما فروپاشی حکومت تمام برنامه‌های او را به‌هم ریخته است.
او به‌دلیل بسته بودن دانشگاه نتوانست که از پایان‌نامه‌اش دفاع کند. افزون به این، او در کارش نیز پیشرفت نداشته، بلکه کارش را از دست داده است.
عمران می‌گوید: «بدون ارایه دلیل من و شمار زیادی از همکارانم را که دارای تحصیلات عالی هستیم و سال‌ها در اداره‌های مختلف براساس تخصص‌مان کار کرده‌ایم، اکنون در حالت انتظار به معاش معرفی کردند، اما واقعیت این است که به‌گونه‌ی اجباری از وظیفه به‌دلیل قوم منفک کردهاند.»
عمران خودش را از قوم ازبیک معرفی می‌کند. او اضافه می‌کند که از ریاست عمومی مواد نفتی در کابل تمام کارمندان بست یک تا هفتم این ریاست را به‌دلیل «تعلقات قومی و پشتون‌نبودن» منفک کردهاند: «در ریاست مواد نفتی سه نفر به‌دلیل پشتون بودن‌شان منفک نشده‌اند، اما متباقی اقوام در حالت انتظار به معاش معرفی شده‌اند، اما واقعیت این است که به‌صورت اجباری و دسته‌جمعی منفک کردهاند.»
عمران تصریح می‌کند که اکنون مسئولان تازه‌تقرریافته‌ی ریاست مواد نفتی، به کارمندان انتظار به معاش، اجازه‌ی امضا کردن حاضری را نمی‌دهند: «خوب وقتی امضا نکردی یعنی اجباری منفکی.»
یعقوب راز یکی دیگر از کارمندان ریاست مواد نفتی ولایت کابل است. او ۳۴ سال سن دارد و دارای تحصیلات عالی است. او یازده سال تجربه‌ی کاری مرتبط به وظیفه‌اش دارد و هفت سال پیش کارش را در ریاست مواد نفتی آغاز کرد: «تا همین ماه عقرب سال جاری در ریاست کار می‌کردم، اما اکنون منفک کردهاند.»
راز که خودش را متعلق به قوم تاجیک معرفی می‌کند، دلیل برکناری‌اش را قو‌م‌گرایی سران طالبان می‌داند: «برای ما از دلیل منفکی‌مان نگفته‌اند، اما از آنجایی که تمام شرایط برای احراز بست را دارم، تنها مسأله تعلق به قوم و فساد باقی می‌ماند.»
تعلقات قومی برگ برنده
اسناد نیز نشان می‌دهد که به جای این کارمندان، طالبان خلاف مقررات و بدون طی مراحل اداری، افرادی جدید را براساس تعلقات قومی و سیاسی‌شان در ریاست مواد نفتی تعیین بست و مقرر کردهاند.
یعقوب راز می‌گوید که افراد تازه مقررشده، همه متعلق به قوم پشتون اند که بدون داشتن شایستگی به دستور سران طالبان تقرر یافته‌اند: «تمامی کارمندان جدید مولوی اند و از قوم پشتون.»
به‌گفته‌ی راز، تمامی افراد تازه مقررشده، نه تنها خلاف قانون و طرزالعمل‌های کاری ریاست مواد نفتی مقرر شده‌اند، بلکه اسناد تحصیلی نیز ندارند و ارایه نکردهاند. او تصریح می‌کند که کارمندان تازه مقررشده با سیستم کاری در ریاست مواد نفتی بیگانه اند.
تیمور عمران نیز با تأیید این موضوع، اضافه می‌کند که کارمندان جدید اختیار بالایی را در دست گرفته‌اند و اقدامات فراقانونی انجام می‌دهند: «تمامی کارمندان مولوی اند. ما هرگز آنان را تا پیش از تقررشان ندیده بودیم و نه نام‌شان را شنیده بودیم. آنان به‌خاطر پشتون بودن‌شان و ملاحظات سیاسی مقرر شده‌اند و صلاحیت‌های زیادی دارند و از آن سوءاستفاده می‌کنند.»
ترفیع
عزت برومند ۳۰ ساله، خودش را از قوم پشه‌ای معرفی می‌کند. او یکی دیگر از افراد منفک‌شده است. او نیز تا یک ماه پیش در ریاست مواد نفتی کار می‌کرد و تجربه‌ی کاری هفت ساله دارد.
این کارمندان ریاست مواد نفتی همچنان اضافه می‌کنند که سران طالبان تمامی کارمندان غیرپشتون را برای انتظار به معاش منفک و سه کارمند پشتون این ریاست را ترفیع داده‌اند: «سه نفر از رییسان ریاست مواد نفتی را که متعلق به قوم پشتون‌اند، نه‌تنها مانند دیگر کارمندان منفک نکردهاند، بلکه ترفیع داده‌اند.»
اسنادی که در اختیار روزنامه اطلاعات روز قرار دارد، ابقای سه کارمند و منفکی باقی کارمندان را تأیید می‌کند، اما در مورد ترفیع سه کارمند ابقاشده چیزی گفته نشده است.
افزایش معاش
کارمندان ریاست مواد نفتی همچنین مدعی اند که در این ریاست کارشیوه‌ی جدید پرداخت معاش و امتیازهای حکومت سرپرست طالبان تطبیق نمی‌شود و به گونه‌ی گسترده فساد انجام می‌شود.
کارمندان منفک‌شده می‌گویند که طالبان به چشم مردم خاک می‌زنند و به گونه‌ی گسترده فساد می‌کنند. یعقوب راز می‌گوید: «طالبان به بهانه‌ی فساد، کارمندان دولتی پیشین را منفک و تنزیل رتبه می‌دهند؛ اما هیچ‌گاه اسناد ارایه نکردهاند، زیرا اسناد ندارند.»
تیمور عمران با تأیید این گفته‌ها، می‌گوید: «حرفی که به مردم می‌گویند متفاوت از کاری است که برای خودشان انجام می‌دهند. براساس کدام اسناد مردم را فریب می‌دهند و کارمندان حکومت پیشین را مفسد می‌گویند؟ آنان خود مفسد اند. این‌که افراد را بدون درنظرداشت تحصیل و تخصص مقرر می‌کنند و معاش فوق‌العاده می‌دهند، فساد است.»
به‌گفته‌ی عمران، طالبان با عزل کارمندان غیرپشتون ریاست مواد نفتی، معاش کارمندان جدید را به‌صورت قابل ملاحظه‌ای افزایش داده‌اند.
طبق معلومات ارایه‌شده از سوی منابع، طالبان معاش کارکنان بست چهارم ریاست مواد نفتی را به ۱۴ هزار افغانی، معاش کارمندان بست سوم را به ۵۵ هزار افغانی، معاش کارمندان بست دوم را به یک صدهزار افغانی و معاش کارمندان بست یک را به یکصدو پنجاه هزار افغانی در ماه افزایش داده‌اند. منابع تأکید می‌کنند که طالبان در گفتار و عمل‌شان صادق نیستند و در ریاست مواد نفتی سیستم معاشات پیشنهادشده‌ی رییس‌الوزرا تطبیق نمی‌شود.
این درحالی است که ۷۲ نفر از کارمندان در انتظار معاش از وضعیت بد معیشتی‌شان شاکی‌اند.
یعقوب راز وضعیت معیشتی خانواده‌ی پنج نفری‌اش را به‌دلیل بیکاری «بسیار خراب» تعریف کرد. پیش از این روزنامه اطلاعات روز به کارشیوه‌ی جدید پرداخت معاش و امتیازهای حکومت سرپرست طالبان دست یافته بود.
براساس مکتوب ریاست اسناد و ارتباط طالبان، معیار پرداخت معاش و امتیازهای حکومت سرپرست طالبان توسط ریاست عمومی دفتر رییس‌الوزرای طالبان در ۲۵ ورق مشخص شده است. در این کارشیوه معاش کارمندان دولتی کاهش یافته بود. طبق جدول بلندترین معاش امتیازی ۱۵۰ هزار افغانی است و این امتیاز از طرف هیأت عامل بانک به افراد مورد نیاز برای پیش‌برد کار پرداخت خواهد شد.
یادآوری: به درخواست منابع اسم افراد در این گزارش مستعار انتخاب شده‌اند و به همین ترتیب به‌دلیل مسایل ایمنی، از مشخص‌شدن موقف آنان نیز خودداری شده است.