دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در اعلامیه‌ای به مناسبت هشتم مارچ یا روز جهانی همسبتگی زنان، وضعیت زنان و دختران در افغانستان را نگران‌کننده خوانده و گفته است که حقوق آنها و دست‌رسی‌شان به فرصت‌ها به‌طور فزاینده‌ای به چالش کشیده شده است.
در اعلامیه‌ی یوناما که امروز (سه شنبه، ۱۷ حوت) منتشر شده، آمده است که سازمان ملل در کنار زنان و دختران افغانستان که با «شجاعت و استقامت» با عواقب بحران‌های متعدد همراه با نابرابری جنسیتی شدید و تبعیض روبه‌رو هستند، ایستاده است.
این نهاد گفته است که زنان در افغانستان برعلاوه خشک‌سالی و اقتصاد در حال فروپاشی، شدیدا از میراث درگیری متأثر شده‌اند.
در اعلامیه‌ی یوناما به نقل از دیبرا لاینز، نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل در افغانستان آمده است: «چیزی که ما امروز در افغانستان شاهد آن هستیم یک بحران فاجعه‌بار است. همه در کشور از بحران کنونی متأثر گردیده‌اند، اما وضعیت زنان و دختران به‌ویژه نگران‌کننده است؛ زیرا حقوق آنان و دست‌رسی‌شان به فرصت‌ها به‌طور فزاینده‌ای به چالش کشیده شده است.»
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در کابل تأکید کرده است که مشارکت کامل و برابر زنان و دختران افغانستان در تمام عرصه‌های زندگی اجتماعی برای آینده‌ی این کشور، حیاتی است. این دفتر اضافه کرده است که محروم‌ساختن زنان از حقوق آزادی گشت‌و‌گذار، کار، مشارکت در زندگی اجتماعی و تعلیم و تربیه، انکشاف بزرگ اقتصادی را محدود می‌کند.
دیبرا لاینز گفته است که برای ترویج فرصت‌های برابر برای زنان و دختران در همه عرصه‌های زندگی‌شان، کارهای بیشتری باید صورت بگیرد.
یوناما گفته است که سازمان ملل متحد در افغانستان به حفاظت و ترویج حقوق زنان و دختران در این کشور متعهد است. این دفتر علاوه کرده است که هیچ صلح دوامدار، بهبودی یا ثبات بدون سهم‌گیری فعال زنان و مشارکت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آنان ممکن نیست.
این در حالی است که پس از روی‌کارآمدن طالبان زنان و دختران با محدویت‌های گسترده مواجه شده‌اند. این گروه زنان را از کار در بیشتر ادارات دولتی منع کرده‌اند. همچنین طالبان در جریان سال تعلیمی ۱۴۰۰ به دختران بالاتر از صنف ششم اجازه‌ی رفتن به مکتب را ندادند.
همین‌طور، طالبان اعتراضات مسالمت‌آمیز زنان را به شدت سرکوب کردند. در چندین مورد، چندین زن معترض از سوی طالبان بازداشت و زندانی شدند. وزارت داخله‌ی طالبان یک ویدیویی اعترافی از زنان معترض نشر کرد، اما برخی دیگر از زنان و نیز شماری از شهروندان این اعتراف را «اجباری» دانسته‌اند.