فشار بر مهاجرین افغان فاقد اقامت در ایران افزایش یافته است. چندین ویدیو از بدرفتاری و لتوکوب مهاجرین افغان در ایران در شبکههای اجتماعی به نشر رسیده است. در یکی از این ویدیوها، یک شهروند بلوچ ایرانی، نوجوان افغانستانی را مجبور میسازد که به هموطنانش توهین کند.
این نوجوان افغانی با چشمان اشکبار و گلوی بغضآلود ناگزیر هست که گوش به فرمان این شهروند ایرانی بدهد. این شهروند ایرانی، حتا از این نوجوان میخواهد که پایش را ببوسد، اما نوجوان از نزدش فرار میکند.
در یک ویدیویی دیگر دیده میشود که یک شهروند ایرانی با گرفتن دست مهاجر افغان از شیشه موتر و در دست داشتن یک تیغ بُرنده، این مهاجر را تهدید میکند که به افغانها فحش بدهد.
شماری از شهروندان افغان مقیم ایران چندین عکس به روزنامه اطلاعات روز فرستادهاند که افغانها مورد لتوکوب و حتا شکنجه قرار گرفتهاند. این شهروندان مدعی هستند که رفتار برخی از شهروندان ایران در مقابل مهاجرین افغان تند شده است.
در این عکسها دیده میشود که این مهاجرین چندین ضربه چاقو خورده و برخی آنان به مراکز درمانی مراجعه کردهاند.
چندین ویدیو و عکس به روزنامه اطلاعات روز از برخورد اهانتآمیز با مهاجرین افغان رسیده است. برخی از عکسها و ویدیوها قدیمی است و زمان ضبط عکس و ویدیوها برای اطلاعات روز مشخص نیست.
حمله بر روحانیون
روز سهشنبه در صحن حرم «امام رضا» در شهر مشهد ایران، فرد مهاجم با چاقو یک روحانی را کشت و دو تن دیگر را زخمی ساخت. بر بنیاد گزارش رسانههای ایران، این فرد دیدگاه «تکفیری» داشته و از مرزهای شرقی به گونهی غیرقانونی وارد ایران شده است.
خبرگزاری تسنیم ایران نوشته است که عامل این حمله «عبدالطیف مرادی» اوزبیکتبار است.
ابراهیم رییسی، رییسجمهور ایران روز چهارشنبه با اشاره به حملهی حرم «امام رضا» گفته بود که برخیها با استفاده از اختلافات قومی و مذهبی در تلاش ایجاد اختلاف میان ایرانیها با کشورهای همسایهشان هستند.
رییسجمهور ایران با اشاره به مهاجرین افغان گفت که اداره اتباع خارجی برای رسیدگی به آنها کافی نیست و به «یک سازوکار جدید» نیاز است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان در حساب کاربری خود در توییتر نوشته است که «امارت اسلامی» حمله بر عبادتگاهها و روحانیون در کشور ایران را محکوم میکند و این حمله هیچ ربطی به افغانها و افغانستان ندارد.
شماری از شهروندان ایران و افغان در واکنش به حادثه مشهد، با هشتگ «#جان_ایران_جان_افغانستان» در توییتر برای ایجاد اتحاد و همبستگی میان شهروندان دو کشور تلاش کردهاند.
شماری از مهاجرین افغان بهخاطر همبستگی با ایرانیها در مراسم تشیع پیگیر روحانی کشتهشده شرکت کردهاند.
این مهاجرین با این اقدامشان تأکید کردهاند که حملات اینچنینی وحدت و همبستگی میان مردم ایران و افغانستان را برهم نمیزند.
عکس: اینترنت
درخواست اخراج
شماری از شهروندان ایران در شبکههای اجتماعی با هشتگ #اخراج_مهاجرین_افغان از حکومتشان خواستند که بیدرنگ مهاجرین افغان بدون اقامت را اخراج کند.
یک کاربر ایرانی در توییتر به نام میلاد دایی سابق نوشت: «چرا افغانیها رو از ایران اخراج نمیکنن؟ همین الان با طالبان جنگتون بشه/بشود یک میلیون افغانی تو تهران هستند و پوست از سر ملت میکنن؟»
شماری از شهروندان ایرانی در استان خراسان و دیگر نقاط ایران دست به تجمع اعتراضی زدهاند و خواستار اخراج فوری مهاجرین افغان شدهاند. یک ویدیو به نشر رسیده است که معترضان ایرانی شعار «فرمانداری، استانداری! یا ایرانی یا افغانی» را سر میدهند.
عکس: اینترنت
ناله و فغان
روی کار آمدن طالبان در قدرت باعث شد که هزاران افغان بدون داشتن پاسپورت و ویزا از طریق غیرقانونی وارد ایران شوند. منابع مطلع در شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز به روزنامه اطلاعات روز میگویند که هماکنون نیز هزاران تن از افغانها در تلاش خروج از افغانستان هستند.
چندین مهاجر افغان در ایران به روزنامه اطلاعات روز گفتهاند که شرایط برای زندگی افغانها پس از حمله به حرم «امام رضا» دشوارتر از گذشته است. این مهاجرین افزودهاند که با وقوع این حمله، افغانهراسی در میان ایرانیان شدت یافته است.
مرتضا حسینی، ۳۰ سال دارد و با سقوط حکومت قاچاقی به ایران رفت. او به روزنامه اطلاعات روز روایت میکند که نیروهای ایرانی عملیات گسترده را برای شناسایی و رد مرز کردن مهاجرین افغان به راهانداختهاند: «زندگی در ایران خیلی سخت شده است. ما با بسیاری سختی و تحمل چندین روز گرسنگی و تشنگی از طریق مرز پاکستان به ایران آمدیم، اما حالا شاید از سوی نیروهای ایرانی بازداشت و به افغانستان ردمرز شویم.»
او از دولت ایران میخواهد که با مدنظر گرفتن وضعیت بد اقتصادی در افغانستان، از اخراج اجباری مهاجرین خوداری کند.
عکس: ارسالی به اطلاعات روز
واکنش طالبان
وزارت خارجه طالبان روز جمعه ۱۹ حمل، مسئولان سفارت ایران در کابل را بهدلیل بدرفتاری مرزبانان ایرانی با مهاجرین افغان احضار کرده بود.
حافظ ضیاء احمد، معاون سخنگوی وزارت خارجه طالبان در توییتر نوشت که فیضانالله ناصری، معاون وزارت امور خارجه در صحبت با مسئولان سفارت ایران در مورد بدرفتاری با مهاجرین افغان صحبت کرده است.
احمد یاسر، معاون دفتر ملا عبدالغنی برادر، معاون رییسالوزاری طالبان در توییتر نوشت: «وزارت امور خارجه مسئولان سفارت ایران در کابل را به اتهام بدرفتاری با مهاجران افغان احضار کرد.»
او نوشت که بدرفتاری مرزبانان ایرانی با مهاجرین افغان تازگی ندارد واز چهار دهه به اینسو جریان دارد.
پیشتر امیر عبدالهیان، وزیر خارجه ایران در سومین نشست کشورهای همسایه افغانستان در پکن پایتخت چین مدعی شده بود که شمار مهاجرین افغان در ایران به مرز پنج میلیون تن رسیده است. او گفته بود که حدود یک میلیون افغان در دوران حاکمیت طالبان به ایران سفر کردهاند. در ایران مهاجرین افغان سادهترین و در عین حال دشوارترین کارها را با حقوق کمتر نسبت به شهروندان ایران انجام میدهند. بر بنیاد روایت مهاجرین افغان، اغلب شهروندان ایرانی نمیخواهند که کارهای سخت و با حقوق کم را انجام بدهند.