در سالهای پسین شیرهای گیاه هنگ در افغانستان به یک تجارت ایدهآل تبدیل شده است و این تجارت در شبکههای اجتماعی نیز بهگونهی گسترده تبلیغات میشود و تاکنون افرادی زیادی به این تجارت پیوسته و عملا کار میکنند.
در این میان کشاورزان که سالها عمرشان را با کاریدن گندم و جو صرف کردهاند، با شنیدن تبلیغات تجارت این گیاهِ در ظاهر پردرآمد، ذوقزده شده و به کشت آن رو آوردهاند.
در ولایتهای شمالی بهویژه ولایت سرپل این گیاه تازه است و کشاورزان حدود چهار الی پنج سال میشود که به کاریدن این گیاه رو آوردهاند. در حال حاضر شماری زیادی از باشندگان این ولایت بهویژه طبقه کشاورزان عملا به این کار مصروف اند.
تاجران گیاه هنگ یا انغوزه بدبو، برای کشاورزان دانه یا نهال هنگ را میفروشند. کشاورزان یک کیلو دانه این گیاه را تا ۲۰ هزار افغانی خریداری کرده و به زمینهای للمی و آبی کشت میکنند. برای این کشاورزان گفته شده که پس از دو الی چهار سال کاریدن، این گیاه شیره میدهد.
شماری از کشاورزان ولسوالی سانچارک ولایت سرپل که از چندسال به اینسو به کاریدن این گیاه تشویق شده و در زمینهای للمی و آبیشان کشت کردهاند، از کشت این گیاه ناراضی اند.
بهگفته آنان، سالها وقت شان را وقف کاریدن این گیاه کردهاند و حالا که فصل برداشت است اما محصولی ندارند؛ در واقع فریب خوردهاند و ابراز پشیمانی میکنند.
گلبدین، یکی از دهقانان ولسوالی سانچارک سرپل به روزنامه اطلاعات روز گفت چهار سال منتظر برداشت محصول هنگ بوده است اما آنچه که توقع داشته را نتوانسته برداشت کند.
وی میگوید: «برای ما گفته شده بود که انغوزه بدبو در زمینهای للمی و آبی محصول خوبی میدهد. چهار سال قبل هم در زمین آبی و هم در زمین للمی خود هنگ خریده کاریدم. حالا که فصل برداشت است، فقط از زمین آبی به مثابه خیلی کم شیره گرفتم و از زمین للمی خود نتوانستم محصولی بدست بیاورم.»
بهگفته این کشاورز، بهجای ۱۰ جریب زمین للمی که هنگ کاریده میشود خوب است که یک جریب در زمین آبی کاریده شود و برایش کود و آب درست داده شود تا محصولی خوبی بدست آید.
محمدگل، یکی دیگر از دهقانان سرپل است که باغ انگورش را خراب کرده هنگ کاریده است، اما از حاصلات این گیاه ناراض است و بهخاطر صرف وقتش برای پرورش این گیاه پشیمان است.
این دهقان میگوید: «باغ انگور داشتم و بهخاطر میلیونرشدن باغ را خراب کرده بهجایش هنگ کاشتم. حالا که فصل برداشت این گیاه رسیده است، متأسفانه شیره ندارد و سخت پشیمان هستم. بعضیها میگویند که خاک زمین من برای پرورش این گیاه مناسب نبوده است. بعضی دیگر میگویند درست کود ندادهام؛ اما خالی از محصول هستم.»
شیرآغا، یکی دیگر از کشاورزان ولایت سرپل که همهساله زمیناش را پیاز و کدو کشت میکرد، به روزنامه اطلاعات روز گفت که از حاصلات پیاز و کدو راضی بودم اما سه سال میشود که زمین خود را وقف هنگ کردهام. حالا که وقت قلمچه رسیده است، شیره خوبی ندارد.
در همین حال اما برخی از کشاورزان سرپل از حاصلات محصول هنگ راضی اند و سرگرم کاریدن و قلمچهی این گیاه هستند.
امانالله و حاجی مزارالدین، دو تن از هنگکاران ولایت سرپل به روزنامه اطلاعات روز گفتند، هنگی که کاریده بودند از محصولاتش راضی هستند.
بهگفته این باشندگان سرپل، امسال سهبار از کشت گیاه هنگ شان شیره بدست آوردهاند که شیره بار اول را فی کیلو ۲۵ هزار افغانی، شیره بار دوم را ۱۸ هزار و بار سوم را به ۱۳ هزار افغانی به فروش رسانیدهاند.
در همین حال نورمحمد نور، یک تن از متخصصان بخش کشاورزی به روزنامه اطلاعات روز میگوید که شیره ندادن این گیاه پس از چهار سال، تأثیرات خشکسالیهای پیهم است که مردم به آن دچار هستند.
نوراکبر قیتمس، استاد دانشگاه و از متخصصان کشاورزی میگوید که زمان بهرهبرداری هنگ در زمینها فرق میکند. زمینهایی که حاصلخیز است در سال چهارم و زمینهایی که حاصلخیز نیست در سال پنجم حاصل میدهند.
بهگفته این استاد دانشگاه، به هر حال از هر گیاهی درآمد هنگ خوب است و دهقانان باید به این گیاه رو آورند تا بتوانند درآمدی خوب داشته باشند. هنگ یا انغوزه بدبو، از جمله گیاهانی است که محصولش از قدیم در موارد پزشکی کاربرد داشته و در این اواخر کشاورزانی زیادی به کاریدن این گیاه دارویی علاقهمند شدهاند. محصولات این گیاه نیز خریداران خارجی دارد.