رییس جمهور کرزی برای یافتن گره کور مصالحه به پاکستان رفته و برای انجام مذاکرات بیشتر با مقامهای پاکستانی شبی دیگر نیز ماندنی شد. او تاکنون با مقامهای حکومت پاکستان دیدار و پشت درهای بسته گفتوگو نمود، در برابر دوربین رسانهها حضور یافتند و تعارفات دیپلماتیک کردند. ظاهرا ارگ ریاست جمهوری در بیانیهی رسمیاش روند مصالحه، مبارزه با تروریسم، افراطیت و تهدیدات مشترک امنیتی و گسترش همکاری اقتصادی را از محورهای اصلی گفتوگوهای هیأت افغانی با پاکستانیها اعلان کردهاند. در حاشیهی این دیدار، دو کشور توافقنامهی همکاریهای اقتصادی را نیز امضا کردهاند. رهبران هردو کشور در مقابل رسانهها حضور یافتند و از همدیگر برای دعوت و پذیرش دعوت تشکری و خوشآمد گویی کردند. دو رهبر بر پیوند برادری، حسن همجواری و رابطهی نیک دو همسایه تأکید نمودند. آقای کرزی گفت به پاکستان آمده تا از دولت این کشور بخواهد که افغانستان را در روند مصالحه یاری رساند. آقای شریف نیز گفت، پاکستان متعهد به حمایت قوی و صادقانه از فرایند صلح افغانستان میباشد و تأکید نمود که آمادهی هرگونه همکاری با دولت افغانستان است.
تمام اینها فقط تعارفهای دیپلوماتیک دو رهبر در حضور دوربینهای رسانهها است؛ تعارفاتی برای رد گم کردن ستیز و تعارضها در افکار عمومی و پوشاندن آنچه که واقعا میان دو طرف در جریان است. امروز تمام مردم نیک میدانند که مناسبات دوکشور از چه قرار است؛ گرههای کور در کجایند، مطالبات واقعی افغانستان از پاکستان چه هستند، کرزی در اسلامآباد به دنبال چیست، کارشکنیها و ناراستیهای پاکستان در کجاهااند و با کدام دلایل و انگیزهها صورت میگیرند. مردم خوب میدانند که واقعیت مذاکرات غیر از آن چیزی است که مقامها در کنفرانسهای مطبوعاتی شان بیان میدارند؛ همانگونه که ژِست، ادبیات و لحن گفتارش در در پشت درهای بسته با حضور جلو کمرهها متفاوت میباشد.
حقیقت این است که رییس جمهور کرزی به یک هدف مشخص به پاکستان رفته و خواست مشخصی نیز از رهبران این کشور دارد. تلاش صادقانهی پاکستان در همکاری با روند مصالحه، دست کشیدن از حمایت طالبان و صدور تروریسم و افراطگرایی و نهایتا حاضر کردن رهبران طالبان به میز مذاکره با دولت افغانستان. رهبرانی که در کویتهی بلوچستان، کراچی و آنسوی خط دیورند در مناطق قبایلی در مخفیگاههایشان به سر میبرند. اینها خواستهای اصلی رییس جمهور کرزی در تمام رفت و آمدهایی که طی دو سال گذشته در پاکستان داشته، میباشند. اما پاکستان تاکنون پاسخ روشنی به افغانستان نداده است. پاکستان هنوز از صدور تروریسم و افراطگرایی به عنوان ابزار پیشبرد سیاست خارجیاش دست نکشیده و همچنان در صدد سرمایهگذاری روی این ابزار استراتژیک میباشد. هرچند که حکومت پاکستان در سیاستهای اعلانیاش همواره بر مبارزه با افراطگرایی و تروریسم تأکید مینماید؛ اما در سیاستهای اعمالیاش هنوزهم تمام گروهها و شبکههای افراطی منطقه تحت پوشش حمایتی و آموزشی آیاسآی و ارتش پاکستان قرار داشته و رهبران متواری آنها در جاهای امن زیر نظر آیاسآی زندگی مینمایند و مشغول طرح و برنامهریزی میباشند.
این سفر رییس جمهور کرزی ابتدا جنبهی تشریفاتی داشت؛ آقای کرزی با اندکترین امیدواری از همکاری پاکستان در روند مصالحه عازم اسلامآباد شد و به همین دلیل اجنداهای جدی را در مذاکرات پاکستان روی دست نگرفت؛ اما اکنون با تمدید مهلت سفر وی، به نظر میرسد این مذاکرات از اهمیت برخوردار شده و روزنههای امید و دلگرمی برای رییس جمهور در مذاکره با مقامهای پاکستانی خلق شده است. «برنامهی عمل»ی را که سخنگوی رییس جمهور کرزی از آن نام گرفت و قرار است دو طرف برای پیشبرد روند مصالحه و حاضر کردن رهبران طالبان روی میز مذاکره رویش کار نمایند، فعلا مهمترین موضوع این مذاکرات تلقی میشود. این برنامه حد اقل یک چارچوب عملی همکاریهای دوکشور را در خصوص مصالحه ایجاد مینماید و درصورت صداقت پاکستان میتواند یک گام عملی به همکاری هردو کشور در روند مصالحه برداشته میشود. فعلا همه چشم به این برنامه دوخته و باید دید که آیا پاکستان واقعا افغانستان را در روند مصالحه کمک میکند یا خیر؟ سوالی که «برنامهی عمل» بدان پاسخ خواهد گفت.