نویسنده: هیدربار، محقق ارشد حقوق زنان در دیده‌بان حقوق بشر
برگردان: جواد زاولستانی
منبع: واشنگتن پست
با پخش خبرها منبی آغاز دور جدیدی از گفت‌وگوهای صلح با طالبان، زنان در قدم نخست در حکومت غنی برای به دست‌آوردن چوکی‌ای در مذاکرات صلح مبارزه می‌کنند. تصویر صفوف اول این مبارزه دیوانه‌کننده است.
غنی گفت‌وگو با طالبان را اولویت نخست حکومتش قرار داده و با توجه به این‌که نیروهای امنیتی افغانستان زیر فشار قرار دارند و وابسته به کمک‌های خارجی در حال کاهش اند، این اقدام غنی قابل درک است. اما آنچه به‌آسانی قابل درک نیست، این است که او هیچ نشانه‌ای تبارز نداده است که زنان در گفت‌وگوها نقش خواهند داشت.
زنان افغانستان برای سال‌ها به خاطر یافتن جایگاه شایسته‌ی‌شان در گفت‌وگوها در باره‌ی آینده‌ی افغانستان مبارزه کرده‌اند. آنان به مجبور به سکوت شدهاند، به حاشیه رانده شدهاند، نادیده گرفته شدهاند، نقش خیلی اندک داده شدهاند و وعده داده شدهاند که لازم نیست خودشان حضور داشته باشند، مردان حاضر در اتاق گفت‌وگو مراقب آنان خواهند بود.
این برخوردهای تحقیرآمیز، ویران‌کننده و جنسیتی فقط از سوی زن‌ستیزان سرسپرده و کهنه در حکومت افغانستان روی دست گرفته نشده. حکومت‌های تمویل‌کننده در جریان 14 سال گذشته صدای‌شان را به حمایت از زنان بلند کردند. اما در عین زمان، زنان را از شرکت در گفت‌وگوهای صلح محروم کردند. یک مطالعه که در سال 2014 توسط آکسفام انجام شده، دریافته که در 23 دور گفت‌وگوهای معلوم بین مذاکره‌کنندگان بین‌المللی و طالبان از سال 2005 بدین‌سو، حتا یک زن شرکت نکرده است. در گفت‌وگوها بین حکومت افغانستان و طالبان، زنان در دو دور گفت‌وگوها حاضر بوده‌اند. ایالات متحده یکی از این تخطی‌کنندگان بین‌المللی‌ست که در دخیل‌ساختن طالبان به گفت‌وگوهای صلح نقش عمده داشته، اما هیچ اصراری به شامل ساختن زنان در مذاکرات نداشته است.
حکومت طالبان که در سال 2001 سرنگون گردید، در بدرفتاری با زنان و اعمال محدودیت‌های سخت‌گیرانه، بدنام همه عالم بود؛ ایالات متحده و کشورهای متحدش با مطرح کردن پایان دادن به رنج‌های زنان افغانستان، برای فرستادن سربازان‌شان حمایت مردمی جلب کردند.
زنان نصف جمعیت افغانستان را تشکیل می‌دهند. بعضی در صفوف اردو و پولیس ملی افغانستان می‌جنگند و همه‌ی زنان از سال‌ها جنگ در کشور رنج کشیده‌اند. آشکار است که هر گونه معامله‌ی صلح بر زندگی زنان تأثیر عظیم خواهد داشت.
افغانستان یک محک حساس برای دانستن تعهد جهان به قطع‌نامه‌ی 1325 شورای امنیت ملل متحد است. این قطع‌نامه که در سال 2000 مورد تأیید قرار گرفته از تمام کشورها می‌خواهد که در تمام تصمیم‌گیری‌ها در رابطه به حل منازعات «نمایندگی گسترده ی زنان را تضمین کنند» و بر «مشارکت مساوی زنان و دخیل بودن کامل آنان در تمام تلاش‌ها برای حفظ و بهبود صلح و امنیت» اصرار می‌ورزد. حکومت افغانستان به شکل سرسام‌آوری وابسته به کمک‌های خارجی ست و جایی هیچ استدلالی وجود ندارد که کمک‌کننده‌ها نفوذی بر حکومت ندارند. اگر شمار اندکی از آنان بر حکومت نفوذ داشتند، می‌توانستند با توجه به بحران‌های اخیر در رابطه به مسئله‌ی حقوق زنان نقش حیاتی‌تری بازی کنند.
زنان افغانستان همواره هشدار داده‌اند که احتمالا حقوق آنان نخستین چیزی خواهد بود که در گفت‌وگوهای صلح حکومت با طالبان مورد معامله قرار گیرد. این هراس آنان بی‌دلیل نیست. طالبان به دشمنی‌شان با حقوق زنان مشهور اند و حکومت پس از طالبان، بسیاری از دست‌آوردهای زنان را بعد از سرنگونی طالبان، تضعیف کرده‌است. آیا فقط بحث مردان درباره‌ی حقوق زنان، بحث بین دو طرفی خواهد بود که از حقوق زنان بیزارند و هیچ علاقه‌ای به حفاظت و حمایت از آنان نشان نمی‌دهند؟
به این دلیل است که زنان می‌خواهند در گفت‌وگوها سهم داشته باشند و بر سر مسئله‌ی مرتبط با خودشان بحث کنند. و تأکید قطع‌نامه‌ی 1325 شورای امنیت ملل متحد نیز همین است. حکومت غنی باید به زنان در میز مذاکرات صلح واقعا سهم دهد و حمایت‌کنندگان مالی افغانستان به تمویل پروژه‌های صوری پایان دهند و از مهم‌ترین پروژه‌ها حمایت کنند.