نویسنده: سمیع الله یوسفزی
برگردان: جواد زاولستانی
منبع: cbsnews
نخستینبار ملا نیک محمد او را در سال 1998 در فرودگاه فرانکفورت دید، مردی که اکنون رهبر طالبان است. ملا نیک محمد گفت که «او یک ماه در جرمنی مهمان من بود.» ملا نیک محمد در آن زمان فرستادهی غیررسمی طالبان در اروپا بود. این نقش سبب شده بود که میزبانی از ملا اختر محمد منصور که برای کار و خوشگذرانی به غرب رفته بود به دوش او بیفتد.
نیک محمد که در وقفههای صحبتش چای سبز مینوشید، از رهبر جدید شورشیان افغانستان و فرمانده هزارها اسلامگرای تندرو تصویر شگفتآوری ترسیم میکرد. او به شبکهی سیبیاس گفت:«ما با موتر این طرف و آن طرف زیاد گشتیم و از اکثر جاها در جرمنی و جمهوری چک دیدن کردیم.»
نیک محمد گفت منصور که در آن زمان مسئول فرودگاههای افغانستان در حکومت طالبان بود، با او 25 روز در اروپا ماند.
نیک محمد گفت:«او برای خرید تجهیزات لازم برای فرودگاه، اجزای هواپیماهای مسافربری و هلیکوپتر نظامی به جرمنی آمده بود.»
در آن زمان شمار اندکی میدانستند که طالبان در فرانکفورت دفتر غیررسمی دارد. نیک محمد میگوید او رییس این دفتر بود. مقامهای جرمنی هرگز به وجود آن دفتر اعتراف نمیکنند. این دفتر در آغاز جایی برای مقامهای زخمی طالبان بود که در افغانستان و پاکستان تداوی نمیشدند. نیک محمد خودش پس از آن به جرمنی انتقال داده شده بود که در میدان جنگ برای طالبان در سال 1995 نصف یک پایش را از دست دادهبود و صورتش زخمهای جدی برداشتهبود.
ملا نیک محمد در اروپا ماندنی شد و به گفتهی خودش دفتری که او ایجاد کرد عملا تبدیل به سفارت طالبان برای تمام اروپا در آن زمان گردید.
او گفت:«ما روادید سفر (ویزا)، گذرنامه و شناسنامهی افغانستان، اسناد تأیید و تصدیقنامهی ازدواج صادر میکردیم.»
نیک محمد گفت که منصور تا آن زمان وزیر هوانوردی طالبان تعیین نشدهبود اما مسئول امنیت و تنظیم فرودگاه در رژیم تندرو طالبان بود.
منصور یک سال پس از دیدارش از جرمنی، توسط ملا عمر وزیر هوانوردی تعیین گردید.
نیک محمد گفت:«در پراگ ما با شارژدافر افغانستان بودیم. او به رژیم طالبان اعلام وفاداری کردهبود و ما با هم در جاهای مختلف پراگ گشتیم.»
بر اساس گفتههای نیک محمد، آنها به شهر رفتند و منصور توانست به منظور ترمیم هواپیماهایی که از برهان الدین ربانی تصرف کردهبودند، اجزای هواپیما بخرد. طالبان در سال 1996 رژیم ربانی را سرنگون کردند.
منصور در جرمنی تانکهای نفت، سرلولههای (nozzle) سوختدهی به هواپیما و قطعات مختلف تجهیزات میدان هوایی را خریداری کرد.
نیک محمد با یادآوری آن زمان گفت:«طالبان در آن زمان توسط ملل متحد تحریم نشدهبود و منصور تقریبا چهار کانتینر کشتی را پر از وسایل و تجهیزات فرودگاه و چند تانک نفت کردهبود.»
در زندگینامهی منصور که به صورت رسمی از طرف طالبان منتشر شدهاست از سفرش به اروپا یادی نمیشود. بدون شگفتی، شاید این نشان بدهد که او با کسی که جاگزینش شده چقدر متفاوت است.
ملا عمر در زمان رهبریاش هیچگاهی دورتر از کابل سفر نکرد. اما جاگزین او دستکم برعلاوهی سفر به اروپا، دبی را دیدهاست. نیک محمد اکنون پیوند مستقیم با طالبان ندارد. اما رهبر جدید طالبان را به مثابه یک «رهبر آرام» که مشتاق بود دربارهی «پیشرفتها در غرب بیاموزد و میخواست فرودگاههای افغانستان مانند فرودگاههای غرب تسهیلات و امکانات داشته باشد» ستایش میکند.
یک مقام غربی که به شرط ذکر نشدن نامش با ما صحبت کرد با نیک محمد موافق است که بین ملا عمر و جانشینش تفاوتهای اساسی وجود دارد.
او گفت:« عمر هیچگاهی از خانهاش در قندهار بیرون نمیشد. اما منصور به غرب رفتهاست. در حال حاضر، او در میان طالبان یک چهرهی مدرن است.» این فرستادهی اروپایی که اکنون در کابل مستقر است گفت:«منصور برای گفتوگوهای صلح چهرهی مطلوب است. اما در حال حاضر، او برای تحکیم قدرتش میجنگد و خطر آغاز گفتوگوهای صلح را به زودی نمیپذیرد.»
این دپلمات افزود:«صلح با طالبان ضعیف و پراگنده ناممکن است.» اما او گفت که حکومت طالبان هم مانند طالبان در تلاش است تا قدرتش را تحکیم بخشد.
در منطقه باور بر این است که زمان مناسب برای گفتوگوهای صلح وقتیست که هم حکومت افغانستان و هم رهبری طالبان به این باور برسند که برای آغاز گفتوگوهای صلح حمایتهای لازم مردم را با خود دارند.