منبع: فارین پالیسی
نویسنده: دان دی لوس
برگردان: حمید مهدوی
فرماندهان ارتش و مقامهای ارشد امریکایی با استناد به تهدید فزاینده دولت اسلامی به عنوان اساس حفظ نیرو در صحنه، برنامههای کم کردن سرعت خروج برنامهریزی شده نیروها از افغانستان را بررسی میکنند. رییس جمهور باراک اوباما قول داده بود به عنصر نظامی طولانیترین جنگ امریکا تا اواخر سال 2016، اندکی قبل از پایان یافتن دوره ریاست جمهوریاش، پایان بدهد. مقامهای پنتاگون گفتند، افسران ارتش امریکا که نگرانند نیروهای افغاستان بدون کمک غربیها قادر نخواهند بود امنیت کشورشان را تامین کنند، باور دارند که تعداد فزاینده جنگجویان دولت اسلامی در شرق افغانستان در جریان سال گذشته خطرات مرتبط با خروج کامل را جدیتر کرده است. ولسن شوفنر، معاون ارتباطات رییس ستاد ارتش امریکا، ماه گذشته در کابل گفت: «ما پتانسیل تکامل آنها به یک گروه جدیتر و خطرناکتر را در نظر داریم. ما آن را بسیار جدی میگیریم».
رییس جمهور اشرف غنی به دولت اسلامی به عنوان خطری اشاره کرده است که اگر افغانستان مجبور شود بدون کمک بین المللی با این ملیشهها مقابله کند، میتواند به سرعت رشد کند.
یک مقام ارشد غربی به فارین پالیسی گفت که غنی تلاش کرده است به کشورهای کمک کننده بگوید که «افغانستان بار جنگ افراطگرایی خارجی را بر دوش میکشد» و دولت اسلامی یکی از چندین گروه بنیادگرایی است که ثبات این کشور را تهدید میکند.
جنرال جان کمپ بیل، فرمانده نیروهای به رهبری امریکا در افغانستان در ماه جولای به خبرنگاران گفت: «ما آن را نوپا میگفتیم.» «اکنون میگوییم این گروه احتمالا از لحاظ عملیاتی ظهور کرده است».
اما مقامهای ایالات متحده و غربی گفتند که سطح تهدید ناشی از جنگجویان دولت اسلامی در افغانستان– و گستردگی روابط آن با رهبران ارشد داعش در عراق و سوریه- همچنان مشخص نیست. این امر تصمیم گیری سیاستگذاران در مورد تعداد نیروهایی که باید برای جنگ با این گروه در افغانستان بمانند را دشوارتر ساخته است.
در حال حاضر 9800 سرباز [امریکایی] در افغانستان وجود دارند و گزینههای زیر نظر از تداوم حضور حدود8000 سرباز تا کاهش تعداد سربازان به چند صد سرباز را شامل است که صرف مسئول تامین امنیت سفارت امریکا در کابل خواهند بود. این مقام ارشد غربی گفت: «بسیار مهم است که حضور داعش نه دست کم گرفته شود و نه اغراق شود». این مقام گفت که همتایان افغانش به او گفته بودند که داعش تلاشهای سربازگیریاش را در ولایتهایی چون ننگرهار در شرق کشور و زابل، در جنوب کشور، تشدید کرده است. اما این مقام هشدار داد، «شواهد ناقص اند».
دولت اسلامی مسئولیت یک سلسله بمب گذاریها، از جمله بمب گذاری ماه اپریل در ننگرهار را که 34 تن را کشت و 125تن را زخمی کرد، برعهده گرفته است. نظر به گفته مقامهای امریکایی این گروه همچنین به دنبال استخدام اعضای ناراضی طالبان بوده است، بهخصوص پس از آن که روحیه طالبان به دنبال مرگ ملا عمر، بنیان گذار این گروه، تعضیف شده است.
دولت اسلامی به دنبال گسترش نفوذش در سرتاسر شرق میانه بوده است و مقامهای امریکایی باور دارند این گروه از سنگر و استحکاماتش در شرق سوریه به لیبیا جنگجو و اسلحه فرستاده است. مقامها گفتند اما مشخص نیست رهبران اصلی این گروه ملیشههایی را به افغانستان، برای تقویت شاخهاش در آنجا، فرستاده باشد.
هرچند به نظر میرسد که گروه وابسته به دولت اسلامی در افغانستان با رهبران دولت اسلامی روابط واقعی داشته باشند، این گروه هنوز نشان نداده است که میتواند عملیات پیچیده نظامی، در مقیاس مشابه به آنچه که در عراق و سوریه دیده شده است-جایی که افراطگرایان مناطق وسیعی را تصرف کرده و جنایات وحشیانه و قتلهای دسته جمعی مرتکب میشوند- را هماهنگ کند.
پرسشها در مورد توانایی واقعی دولت اسلامی، به دامن زدن به بحث داخلی فزاینده در داخل حکومت در مورد این که آیا نیروهای جنگی را بیشتر از آنچه رییس جمهور برنامهریزی کرده بود، در افغانستان نگهداریم یا خیر؛ کمک کرده است. در حال حاضر 9800 نیرو در افغانستان مستقر هستند و مقامهای ارشد حکومتی و نظامی گفتند، کمپ بیل سه گزینه را پیشنهاد کرده است.
یک افسر ارشد نظامی به فارین پالیسی گفت که در بازترین گزینه، حدود 8000 نیرو در این کشور خواهند ماند که به نیروها و فرماندهان افغان مشاوره خواهند داد. گزینه میانی شامل 5500 سرباز خواهد بود که اجازه عملیات مبارزه با تروریزم را خواهند داشت و بستهترین گزینه، تعداد نیروها را به حدود 1000 تن محدود خواهد کرد که در سفارت امریکا در کابل مستقر خواهند بود.
انتظار میرود که کمپ بیل افکارش در مورد ماموریت ایالات متحده در ماه آینده در یک نشست کمیته نیروهای مسلح سنای امریکا مطرح کند. قانون گذارانی از هردو حزب در مورد ادامه برنامه خروج، باوجود اختلافات، ابراز نگرانی کرده اند؛ بهویژه پس از مثال عراق که پس از خروج نیروهای امریکایی در سال 2011 امنیت از هم پاشید. توصیههای خروج نیروها برای اولین بار توسط وال استریت ژورنال گزارش داده شد.
در چندین ماه گذشته، پنتاگون و کاخ سفید درگیر گفتوگوها روی این مسئله بوده اند و وزارت دفاع بیشتر به سرعت کندتر خروج نیروها متمایل بوده است. حکومت اوباما و فرماندهان ارتش سالها در مورد استراتیژی جنگ در افغانستان و اعزام نیروها برخورد داشته اند و مقامهای کاخ سفید برخی از افسران را به تلاش برای وادار کردن رییس جمهور به انجام کاری که او نمیخواهد، متهم کرده اند. اما مقامها گفتند که تبادل نظرات اخیر «سازنده» بودند و این مسئله نمایانگر یک اختلاف کلان میان کاخ سفید و ارتش نیست.
یک افسر ارشد ارتش گفت که گفتوگوها روی این مسئله متمرکز اند که «میخواهیم کدام ظرفیتها و تواناییهای نیروهای امنیتی افغانستان بالا ببریم و نیروهای افغانستان چگونه مسئولیتهای شان را به خوبی ادا خواهند کرد». افسران ارتش امریکا میگویند که نیروهای افغانستان، پس از عهدهدار شدن امنیت کشور در سال 2014، به تدریج پیشرفت کرده اند؛ اما آنها هنوز به کمک هواپیماهای تجسسی، تدارکات، قوای هوایی و تخلیه پزشکی نیاز دارند.
نیروهای افغانستان، از زمان عهدهدار شدن مسئولیت جنگ علیه شورشیان تلفات شدیدی را در میدان نبرد متحمل شده اند. نظر به آماری که در ماه جولای از سوی پنتاگون نشر شد، حدود 4700 افغان در جنگ در سال جاری کشته شده اند و 7800 تن زخمی شده اند؛ آماری که 60 درصد افزایش را نظر به سال 2014 نشان میدهد.
اوباما، در پاسخ به درخواست غنی، در ماه مارچ توافق کرد از سرعت خروج نیروها بکاهد و بهجای کاهش نیروها به حدود 5500 تن که در آغاز برنامهریزی شده بود،9800 سرباز را در سال جاری در افغانستان نگهدارد.
تصمیم امریکاییها در مورد نقش نظامیاش در آینده از نزدیک توسط متحدان این کشور در ناتو دنبال شده است؛ متحدانی که برای حمایت مهم هوایی و دیگر حمایتهای لوجیستیکی از نیروهای شان در افغانستان به امریکا وابسته اند. خروج ایالات متحده، دیگر نیروهای غربی را به خروج عجولانه برخواهد انگیخت که به نوبت خود حمایت سیاسی در هردو طرف اقیانوس اطلس برای کمکهای مهم بین المللی را به مخاطره خواهد انداخت.