حوالی ساعت چهار صبح روز شنبه گروهی از طالبان مسلح از چندین جهت بر ولسوالی خانآباد قندوز هجوم برده و پس از درگیری چند ساعته بازار و مرکز این ولسوالی را در کنترل گرفتند.
مقامهای محلی قندوز با تایید این خبر میگویند این منطقهی استراتژیک در جنوبشرق شهر قندوز به دست گروه طالبان افتاده است.
گروه طالبان نیز ادعا کرده است که در جریان عملیات عمری، جنگجویان این گروه مرکز ولسوالی خانآباد، فرماندهی پولیس، فرماندهی استخبارات، فرقههای مربوط به این ولسوالی و 9 پوسته امنیتی را تصرف کردهاند. این گروه همچنان ادعا کرده است که مقداری از مهمات و تجهیزات نیروهای امنیتی نیز به تصرفشان درآمده است.
ولسوال خانآباد گفته است که شدت درگیری باعث شده مسیر قندوز-علیآباد مسدود شود؛ مسیری که یگانه راه رفتوآمد باشندگان تخار و بدخشان به ولایت قندوز و دیگر ولایتهای کشور پس از شاهراه اصلی قندوز-تخار شمرده میشود.
چرا خانآباد سقوط کرد؟
جنرال شیرعزیز کامهوال، فرمانده کل نیروهای پولیس ولایتهای شمالشرقی کشور پس از سقوط خانآباد بهدست طالبان به رسانهها گفته است که شماری از «نیروهای غیرمسئول» که ظاهراً در کنار نیروهای دولتی با طالبان میجنگیدند، زمینهی ورود طالبان به خانآباد را فراهم کردهاند.
او گفته است این نیروهای غیرمسئول باهم رقابت شخصی دارند و برای اینکه رقیبان خود را تحت فشار قرار دهند، دست به این «خیانت» زده و باعث سقوط مرکز خانآباد بهدست طالبان شدند.
حیاتالله امیری، ولسوال خانآباد به رسانهها گفته است که نرسیدن کمک به نیروهای امنیتی باعث شده تا این ولسوالی سقوط کند. او گفته است: «برای ما مورال میدادند که طالبان پنج نفر هستند و شما مقاومت بکنید، اما صبح چهار بجه بالای ما حمله صورت گرفت، تابهحال مقاومت کردیم، برای ما حتا یک تانگ ضربتی هم کمک نفرستادند.»
شماری از سربازان نیروهای امنیتی نیز از نرسیدن مواد غذایی و امکانات شکایت دارند و میگویند سه روز برایشان امکانات و غذا نرسید تا بالاخره خانآباد سقوط کرد.
در همین حال محمد رادمنش، معاون سخنگوی وزارت دفاع علت سقوط ولسوالیها و ادامهی جنگ را نبود تجهیزات نظامی میخواند. او گفته است وزارت دفاع هنوز نیروی هوایی کافی در اختیار ندارد و پیلوتهایی که قرار است شامل قوای هوایی شوند، در کشورهای دیگر مصروف آموزش هستند.
والی قندوز: خانآباد را پس میگیریم
پس از سقوط ولسوالی خانآباد و درگیری سنگین میان نیروهای امنیتی و طالبان در چندین محل، از جمله دشت ارچی، شمار زیادی از باشندگان ولایت قندوز نگران این هستند که بار دیگر ولایت قندوز مانند سال گذشته بهدست طالبان سقوط نکند.
اما والی قندوز، اسدالله عمرخیل، در یک کنفرانس خبری بعد از چاشت روز شنبه گفت به مردم اطمینان میدهیم که قندوز سقوط نمیکند و ولسوالی خانآباد نیز پس گرفته میشود.
آقای عمر خیل گفت تاهنوز 79 عضو گروه طالبان در جنگ کشته شدهاند. او همچنان گفت طالبان با حمایت استخبارات منطقه جنگ را بالای مردم تحمیل میکنند.
والی قندوز گفت طالبان و پاکستان آرزوی تخریب پُل الچین را دارند اما ما به آنان اجازهی این کار را نمیدهیم.
او گفت در این درگیریها پنج سرباز امنیتی شهید و ده تن دیگر زخمی شدهاند. اما ایشان علاوه کرده است که ممکن است این آمار تغییر کند.
محمد قسیم جنگلباغ، فرمانده امنیهی ولایت قندوز نیز میگوید نیروهای تازهنفس به رهبری مقامات بلندپایهی نظامی بهمنظور عملیات تصفیوی وارد قندوز شدهاند.
وی میافزاید که این نیروها با سلاح و تجهیزات پیشرفته و جنگندههای نظامی مجهز میباشند و عملیات بالای مواضع طالبان بهزودی آغاز میشود.
ولسوالی خانآباد قندوز در مسیر شاهراه قندوز-تخار واقع شده و به باور آگاهان نظامی تسلط طالبان بر این منطقه میتواند مواضع دولت در مناطق همجوار آنرا با تهدید مواجه سازد.
پس از سقوط؛ جنرال مراد به قندوز رفت
جنرال مراد علی مراد، معاون رییس ستاد ارتش بعد از ظهر روز شنبه به قندوز رفته است. آقای مراد در صفحهی فیسبوکش نوشته است: «همزمان با تحرکات شدید دشمن در برخی ولسوالیهای قندوز، امروز به ولایت قندوز آمدیم تا باشد یکبار دیگر با یاری خداوند و دعای خیر شما مردم غیور افغانستان دشمنان زبون و قسمخوردهی صلح و ثبات را درس عبرتی دیگر دهیم.»
معاون رییس ستاد ارتش یک جنرال چهار ستاره است که در موارد سخت و دشوار برای سرکوب مخالفان مسلح به میدان نبرد فرستاده میشود.
آقای مراد پس از حملهی گروه طالبان بر ولسوالی نادعلی و چند منطقهی استراتژیک در هلمند در دو هفته پیش، به لشکرگاه رفت و پس از برقراری آرامش نسبی و کاهش نگرانیهای مردم هلمند روز جمعه به کابل برگشت.
سقوط و آوارگی
تصاویر منتشر شده در شبکههای مجازی نشان میدهد که باشندگان ولسوالی خانآباد قندوز پس از سقوط این ولسوالی بهدست طالبان خانههایشان را ترک کرده و درحال بیرون رفتن از منطقه هستند.
در همین حال والی قندوز میگوید امکانات کافی برای بیجاشدگان وجود دارد و کمیتهی اضطرار ولایت از این بابت اطمینان داده است.
کنفرانس شامگاهی
شام روز شنبه، سخنگویان وزارتهای دفاع و داخله در یک کنفرانس خبری حضور یافته و گفتند قندوز هیچگاه سقوط نخواهد کرد.
صدیق صدیقی، سخنگوی وزارت داخله در این نشست گفت حملهی طالبان در ولسوالی علیآباد قندوز عقب زده شده و همچنان نیروهای امنیتی اکنون در داخل ساختمان ولسوالی خانآباد هستند. او گفت روز شنبه نیروهای تازهنفس به قندوز اعزام شدهاند.
دولت وزیری، سخنگوی وزارت دفاع ملی نیز گفت در قندوز نیروهای کافی وجود دارد تا بتوانند از این ولایت دفاع کنند.
آقای وزیری افزود که نیروهای ما بهخاطر آسیب نرسیدن به باشندگان محل در خانآباد عقب نشینی کرده بودند. او گفت: «قطعههای ضربتی ما برای دفاع از قندوز آماده هستند.»
حوالی ساعت هفتونیم شام شنبه، جنرال محمد قسیم جنگلباغ، فرمانده پولیس ولایت قندوز به اطلاعات روز گفت با راهاندازی یک عملیات ویژه ما ولسوالی خانآباد را پس گرفتهایم و اکنون این ولسوالی در اختیار حکومت قرار دارد. فرمانده پولیس قندوز گفت به طالبان تلفات سنگین وارد شده است.
او گفت در این عملیات 38 طالب مسلح کشته و 26 تن دیگرشان زخمی شدند.
وی همچنان گفت که عملیات مشترک نیروهای داخلی در ساحات دیگر ولایت قندوز جریان دارد.
ولسوالی خانآباد قندوز درحالی بهدست طالبان سقوط میکند که یک سال پیش به تاریخ 6 میزان طالبان توانستند ولایت قندوز را سقوط داده و برای سه روز کنترل مرکز شهر قندوز را در اختیار بگیرند. در این حملهی طالبان شمار زیادی از ساختمانهای دولتی تخریب شد و مقداری امکانات نیروهای امنیتی بهدست آنان افتاد. پس از آن ادعایی مطرح شد که گویا طالبان پس از سقوط قندوز به سیستم بایومتریک دسترسی پیدا کردهاند؛ ادعایی که از سوی وزارت داخله رد شد.
اکنون در یک سالگی پس از سقوط ولایت قندوز، طالبان بار دیگر حملاتشان را در چندین منطقهی این ولایت شدت بخشیدهاند. افزون بر این، طالبان نیروهای امنیتی را در هلمند مصروف نبرد ساخته و در بغلان نیز حملاتشان را آغاز کردهاند. اخیراً ولسوالی دهنهیغوری ولایت بغلان را نیز در اختیار گرفتند.