منبع: UNHCR
نویسنده: UNHCR
برگردان: محمدآقا رادمنش
قلعه‌ي گودر، افغانستان، 27 دسامبر (UNHCR)– به‌تازگی 350 دختر افغان، کاری را انجام داده‌اند که هر دختری در افغانستان انجام داده نمی‌تواند– یک سال تعلیمی را به اتمام رسانده و در یک مراسم فارغ‌التحصیلی عمومی، به یک سال تعلیمی جدید صعود کرده‌اند، از پدر و مادر دوراندیش آن‌ها و آنجلینا جولی، سفیر ویژه‌ي کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، سپاس‌گزاری می‌کنیم.
مراسم در حومه‌ی کابل هم‌چنان طلوعی از خاکستر برای روستایی را نشان می‌داد که تقریبا به طور کامل توسط چندین دهه درگیری، ویران شده بود، که این درگیری‌ها افغانستان را از 1970 تا سال‌های اولیه‌ی این قرن، پاره پاره کرده است.
انجیلا جولی دو سال پیش در سفری به کشور، از میلِ دختران افغان به آموزش و پرورش متأثر شد. او کمک مالی‌ای را برای کمیساریای عالی سازمان ملل، به خاطر ساختن یک مکتب برای دختران در قلعه‌ی گودر که در شمال کابل واقع شده است، پیش‌نهاد کرد.
حمیده 13 ساله، پس از فراغت از صنف اول در هفته‌ی گذشته گفت: آنجلینا جولی یک زنِ بخشنده و شگفت‌انگیز است. حمیده با اولین چانس خود وارد مکتب شد، حتا اگر در گذشته بسیاری‌ها سنِ نورمال برای شروع مکتب ابتدایی را در نظر می‌گرفتند.
او افزود: تشکر از او (آنجلینا جولی)، حالا ما یک مکتب شگفت‌انگیز داریم و می‌توانیم به آموزش و پرورش خود ادامه دهیم. تنها دو ساله بود که خانواده‌اش پس از پناهنده شدن در پاکستان، همسایه‌‌ی نزدیک، به افغانستان بازگشتند. هم‌چنان حمیده پنچ خواهر و برادر دارد که در این مکتب آموزش می‌بینند.
خانواده‌ی او یکی از حدود 2300 خانواده‌ای بود که پس از سقوط رژیم طالبان به قلعه‌ی گودر، روستایی در دشت‌های شمالی بازگشتند. اما آن‌چه را که آن‌ها در این منطقه یافتند، این بود که جایی در سابق به خاطر باغ‌های فراوان و زمین‌های غنی کشاورزی بلندآوازه بود، صحنه‌ا‌ی از ویرانی مطلق شده بود. تقریبا تمام خانه‌ها، ساختمان‌ها، سیستم‌های آب‌یاری و سایر زیرساخت‌ها ویران شده بودند. به صورت آرام، با کمک UNHCR روستاییان شروع به بازسازی جامعه‌ی‌‌شان کردند.
به طور غیرمنتظره یکی از چیزهایی را که آن‌ها خواستند، مکتبی برای دختران‌شان بود. در مدت اقامت‌شان به عنوانِ پناهنده در پاکستان، پدران و مادران‌شان به ارزش آموزش برای دختران و هم‌چنین پسران‌شان پی برده بودند.
مردم یک مکتب موقت برای دختران در هوای آزاد در محوطه‌ی مسجد محل راه‌اندازی کردند، امری که مشخص کرد دختران‌شان از سنت‌های فرهنگی و امکانات محدود، که اغلب در افغانستان موانعی را فرا راه آموزشِ دختران و زنان قرار می‌دهند، رنج نخواهند برد.
ساخت و ساز مکتب یک سال پیش به پایان رسید و محلی برای دخترانی مانند حمیده ارائه شده است تا بتوانند در یک محیط فرهنگی حساس، آموزش ببینند. وزارت آموزش و پرورش نُه معلم– تا کنون تنها یک زن– و برخی از مواد آموزشی را فراهم کرده است. مکتب به خاطر رسیدگی به خواسته‌های 450 دانش‌آموز– 400 دختر و 50 پسر– در دو نوبت (shift) اجرا می‌شود.
با این وجود، هنوز هم چالش‌هایی وجود دارند. برخی از اصول اولیه– مانند کتاب‌های درسی برای سه صنف اول– را نداشتند، اما بانو جولی دوباره با کمکِ خود پا‌درمیانی کرد. کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (UNHCR) مقداری پول نقد اضافه نمود که قادر بود در اولین مراسم فارغ‌التحصیلی به تمام دانش‌آموزان اقلام بسیار باارزش، مانند لوازم تحریر، کتابچه، قلم و خط‌کش را تقدیم کند.
حمایت آموزش و توان‌مندسازی دختران راهی است که (UNHCR) قصد دارد پایداری بازگشت پناهندگان را ترویج کند و پناهندگانی را که هنوز در پاکستان و ایران هستند، تشویق به بازگشت به خانه‌های‌‌شان نماید. UNHCR با دولت افغانستان و در هم‌آهنگی با شرکای دیگر نیز کار می‌کند تا برای پنچ میلیون پناهنده‌ی بازگشته و برخی از 600000 افغان داخلی که توسط جنگ آواره شده‌اند، کمک و محافظت ارائه کند.
در حال حاضر فقط در یک سال، مکتب جامعه را تغییر می‌دهد. پدران و مادران متعهد شده‌اند ازدواج دختران‌شان را به تأخیر بیاندازند و به آن‌ها اجازه داده شود اولین بار آموزش‌شان را به اتمام برسانند.
حمیرا 14 ساله متوجه شده است که به خاطر دریافت فرصتی که خواهر بزرگ‌ترش نداشت، خوش‌چانس است. هنگامی که خانواده‌اش پنچ سال پیش به افغانستان آمد، هیچ‌مکتبی وجود نداشت، طوری که آموزش و پرورش از دست خواهرانش رفت.
حمیرا با غرور و افتخار میگوید: حالا من قدری آموزش دیده‌ام و می‌دانم که زن چگونه می‌تواند زندگی کند. من تفاوت بین آن‌چه درست است و آن‌چه نادرست را آموخته‌ام.
