احسان نوید
در ماه سنبله‌ی امسال اسنادی به رسانه‌ها درز کرد که نشان می‌دهد ده‌ها میلیون افغانی از بودجه‌ی شورای ملی به‌صورت غیرقانونی در اختیار آقای ابراهیمی رییس این مجلس قرار گرفته است. در این اسناد آمده بود که رییس مجلس و خدای‌نظر نصرت-رییس دارالانشای پارلمان-صدها کارمند خیالی را به‌صورت قراردادی استخدام کرده‌اند و از بودجه‌ی شورای ملی برای عبدالرووف ابراهیمی خانه و دفتر خیالی کرایه شده است.
در 13ام عقرب امسال و در نشست عمومی مجلس نمایندگان، هیأتی که به‌منظور بررسی فساد رییس مجلس و رییس دبیرخانه‌ی آن تعیین شده بود، نتیجه‌ی گزارش‌اش را به اعضای پارلمان ابلاغ کرد، اما منشی ولسی‌جرگه از خواندن جزئیات این گزارش خودداری ورزید و برخی از اعضای پارلمان به اطلاعات روز گفتند که اعضای هیأت برای حفظ آبروی مجلس تعهد کرده‌اند که جزئیات این گزارش را افشا نکنند.
روزنامه‌ی اطلاعات روز به متن گزارش هیأت حقیقت‌یاب دست یافته است، گزارشی که نشان می‌دهد بخش زیادی از ادعای فساد بر رییس مجلس نمایندگان و خدای‌نظر نصرت واقعیت دارد.
یافته‌های این گزارش چیست؟
14 مورد از مجموع اتهام‌هایی که بر رییس مجلس نمایندگان وارد شده، مورد بررسی هیأت حقیقت‌یاب پارلمان قرار گرفته است. یافته‌های این هیأت -که به‌دنبال افشای فساد مالی آقای ابراهیمی از بودجه‌ی پارلمان تشکیل شد-نشان می‌دهد که هم نصرت و هم عبدالرووف ابراهیمی در این فساد دخیل‌اند.
• ادعا شده که عبدالرووف ابراهیمی در سال‌های 94 و 95 ماهانه 765هزار افغانی را به‌عنوان کرایه‌ی خانه از بودجه‌ی شورای ملی پرداخته است. یافته‌های هیأت حقیقت‌یاب آن را تأیید کرده و افزوده که «این کار به حکم ریاست‌جمهوری» صورت گرفته و بر اساس مکتوبی که به‌تاریخ 4/4/1394 به وزارت مالیه فرستاده شده، برای جلوگیری از کسر بودجه‌ی مجلس این مقدار پول به بودجه‌ی شورای ملی و برای پرداخت کرایه‌ی خانهی آقای ابراهیمی افزوده شده است.
• در اسنادی که همایون همایون در اختیار اعضای مجلس نمایندگان قرار داده، ادعا شده است که با پول شورای ملی عبدالرووف ابراهیمی یک خانه را برای دفترش در کارته‌ی پروان شهر کابل کرایه کرده است و بدتر از آن این‌که چنین خانه‌یی اصلاً وجود ندارد. قباله‌ی این خانه به نام برادر عبدالرووف ابراهیمی (حاجی امیرخان فرزند حاجی محمد ابراهیم) است. اما یافته‌های هیأت حقیقت‌یاب نشان می‌دهد که نام پدر ابراهیمی، شیرخان است و خانه‌یی که به آن‌ها نشان داده شده با قرارداد خط آن مطابقتی نداشته است.
• در مورد ترمیم خانه و خرید وسایل و تجهیزات آن از بودجه‌ی شورای ملی، در گزارش هیأت حقیقت‌یاب آمده است که آقای ابراهیمی 400هزار افغانی برای ترمیم خانهی کرایی‌اش از بودجه‌ی شورای ملی گرفته است و 14 مورد خریداری غیرضروری صورت گرفته است. بسیاری از این اقلام که شامل تجهیزات خانه، تجهیزات امنیتی و مبلمان می‌شود، به قیمت بسیار بلند و «به‌صورت غیرقانونی» خریداری شده‌اند.
• رییس دبیرخانه‌ی مجلس نمایندگان مواد مورد نیاز مجلس را از چهار شرکتی خریده که نام این شرکت‌ها به‌ترتیب، پامیر، سپین‌غر، سلیکان پاور و کشمیر است و هر چهار شرکت از حساب بانکی مشترکی استفاده می‌کنند یا لااقل یک حساب بانکی برای این چهار شرکت در اسناد داوطلبی وجود دارد. هیأت حقیقت‌یاب وقتی به شماره‌ی تلفنی که از شرکت پامیر ثبت بوده زنگ می‌زنند، یک خانم پاسخ داده و هشدار می‌دهد که دیگر به آن شماره کسی زنگ نزند. شرکت کشمیر و سپین‌غیر یک شماره‌ی تلفن واحد دارند که به‌دلیل این‌که غیر قابل دسترس است، امکان تماس با آن وجود نداشته. از نظر هیأت حقیقت‌یاب این قراردادها مشکوک و قابل پیگیری است.
• در ادعای همایون همایون آمده که 9052 بته گل تحت نظر خدای‌نظر نصرت، رییس دبیرخانه‌ی مجلس برای پارلمان به قیمت مجموعی 4 میلیون و 605هزار افغانی خریداری شده است. 12 بته از این گل‌ها هرکدام در برابر 50هزار افغانی، 25 بته‌ی گل آن هرکدام در برابر 30هزار افغانی، 9هزار بته گل هرکدام در برابر 350 افغانی و 15 بته‌ی آن هرکدام در برابر 7هزار افغانی خریداری شده. هیأت حقیقت‌یاب دریافته که 8 بته گل که در برابر 50هزار افغانی خریده شده، وجود داشته و 4 بته‌ی آن هم خشک بوده است. از گل‌هایی که در برابر 30هزار افغانی خریده شده، صرفاً دو بته‌ی آن وجود دارد و قیمت گل‌هایی که در برابر 350 افغانی خریده شده در بدل پرداخت 150 افغانی در بازار قابل خریداری است. بر اساس یک محاسبه‌ی ساده، در خریداری گل برای پارلمان 2 میلیون و 481هزار افغانی اختلاس شده است. مسوول این اختلاس از نظر هیأت حقیقت‌یاب خدای‌نظر نصرت است.
• پس از آن‌که خدای‌نظر نصرت به جرم فساد به دادستانی معرفی شده، 217 تن از کارمندان قراردادی این اداره را برطرف کرده است. ادعا شده که این کارمندان وجود واقعی نداشته‌اند. اما هیأت حقیقت‌یاب پارلمان در گزارش‌اش آورده که این 217 کارمند قراردادی «خیالی» نیستند؛ ولی وکلای مجلس باید از تعیین این کارمندان اجتناب کنند. یک عضو پارلمان گفت که بسیاری از وکلا با اعمال نفوذ به دبیرخانه‌ی مجلس نمایندگان کارمندانی را صرفاً برای گرفتن معاش و به‌صورت غیرضروری و مؤقتی استخدام می‌کنند. البته این هیأت صرفاً با ده تن از مجموع این کارمندان تماس گرفته، نه با تمام آن‌ها.
• گفته شده که خدای‌نظر نصرت برای رد گم کردن فسادش در دبیرخانه‌ی مجلس نمایندگان، 11 کارمند شورای ملی را به‌صورت گروهی برکنار کرده است. هیأت حقیقت‌یاب دریافته که از آن جمله، صرفاً دو تن دوباره به کارشان بازگشته‌اند. دلیل این کار به‌زعم آقای نصرت آلوده بودن دست‌های این کارمندان به «خیانت» بوده است. اگر آن‌ها مرتکب خیانت شده‌اند، چرا به دادستانی مبارزه با فساد اداری معرفی نشده‌اند؟ این سؤال پاسخ ندارد.
• گفته شده که برای مرکز ورزشی شورای ملی بیش از 36هزار افغانی، میوه‌ی خشک خریداری شده؛ اما نصرت به هیأت حقیقت‌یاب گفته که این رقم برای خرید میوه‌ی خشک پیشنهاد شده، اما خریداری نشده است.
• در این اسناد آمده که خدای‌نظر نصرت، رییس دارالانشای مجلس نمایندگان، به‌جای آمر رسمی «تلویزیون ولسی‌جرگه»، خانمی به نام «تبسم» را که کارمند قراردادی شورای ملی است، به‌عنوان سرپرست این تلویزیون تعیین کرده است. نتیجه‌ی تحقیق هیأت حقیقت‌یاب نشان می‌دهد که پست آمریت تلویزیون به ریاست ارتقا یافته و خدای‌نظر نصرت تبسم را به‌صورت شفاهی به‌عنوان سرپرست این تلویزیون تعیین کرده است. مقرره‌ی امور کارمندان قراردادی تصریح کرده که کارمند قراردادی نمی‌تواند به‌حیث سرپرست خدمات ملکی توظیف شود.
چرا پخش زنده‌ی تلویزیون ولسی‌جرگه قطع شد؟
همایون همایون، نایب اول مجلس نمایندگان گفته که در اول میزان امسال زمانی که وی رییس جلسه بوده و در مورد فساد در دارالانشای ولسی‌جرگه حرف می‌زده، جریان پخش صحبت‌های وی از تلویزیون ولسی‌جرگه قطع شده است. حلیم تنویر، کارمند قراردادی و تبسم سرپرست تلویزیون ولسی‌جرگه قطع پخش زنده‌ی این تلویزیون را نقض فنی عنوان کرده‌اند؛ اما هیأت حقیقت‌یاب گفته که باید در این مورد سرپرست این تلویزیون مورد بازجویی قرار بگیرد.
خدای‌نظر نصرت ادعا کرده که همایون همایون از وی خواسته که کرایه‌ی خانه‌اش را بپردازد، اما برای این ادعا هیچ سندی نیاورده است. همایون گفته که اگر نصرت قسم بخورد، حاضر است از سمتش استعفا بدهد -وب‌سایت خبری «خبرنامه» پیش از این گزارشی در مورد محتوای گزارش هیأت حقیقت‌یاب پارلمان منتشر کرده بود.
رسوایی مالی رییس مجلس
در اواخر ماه سنبله‌ی امسال طلوع‌نیوز گزارشی نشر کرد که نشان می‌داد، رییس مجلس نمایندگان 45 میلیون و 900هزار افغانی از بودجه‌ی شورای ملی را دستبرد زده است. در بند دوم ماده‌ی 13ام اصول وظایف داخلی مجلس نمایندگان تأکید شده که رییس مجلس نمی‌تواند از بودجه‌ی مجلس کرایه‌ی خانه و مهمان‌خانه‌ی خود را بپردازد. در آن زمان اسنادی به رسانه‌ها درز کرد که نشان می‌داد رییس مجلس نمایندگان در نامه‌یی خطاب به دادستان کل کشور از او خواسته بود که خدای‌نظر نصرت را به‌دلیل اتهام اختلاس و فساد مورد بازجویی قرار ندهد.
از آن زمان به‌بعد و برای اعاده‌ی حیثیت پارلمان، مسأله‌ی برکناری عبدالرووف ابراهیمی از سمت ریاست مجلس نمایندگان به یک موضوع جنجالی در این مجلس بدل شد. سرانجام پس از کشمکش‌های بسیار، قرار شد که هیأتی در مورد فساد آقای ابراهیمی و خدای‌نظر نصرت تحقیق و نتیجه را به مجلس نمایندگان ابلاغ کند.
نتیجه‌ی ارزیابی
هیأت حقیقت‌یاب ولسی‌جرگه پس از بررسی کشمکش‌ها و اتهام‌زنی‌ها میان برخی از اعضای مجلس نمایندگان، همایون همایون، لالی حمیدزی و عبیدالله بارکزی را به‌ترتیب به 10، 15 و 10 روز محرومیت از حضور در نشست‌های مجلس محکوم کرده است. به همین ترتیب، حلیم تنویر که کارمند قراردادی تلویزیون ولسی‌جرگه است، اما گاهی خودش رییس و «گاهی همه‌کاره» این تلویزیون عنوان می‌کند، برکنار شود و تبسم، سرپرست تلویزیون ولسی‌جرگه برای توضیح دلایل قطع نشرات زنده‌ی این تلویزیون به سارنوالی معرفی شود.
این هیأت در حالی‌که بخشی از ادعای فساد رییس مجلس و رییس دارالانشای آن را تأیید کرده اما در نهایت فیصله کرده است که عبدالرووف ابراهیمی علاوه بر دقت بیشتر در اجرای وظایف قانونی‌اش، 5 میلیون و 399هزار افغانی را به بودجه‌ی شورای ملی بازگرداند. به همین ترتیب، رییس دبیرخانه‌ی مجلس به دادستانی معرفی شده است.
آقای عبدالرووف ابراهیمی فیصله‌ی این هیأت را پذیرفته اما انتقادها در میان شهروندان به این دلیل افزایش یافته است که پس از تثبیت اتهام فساد ابراهیمی چرا وی به دادستانی معرفی نمی‌شود.