از سوم دسامبر (روز جهانی معلولیت) در افغانستان در حالی بزرگداشت می‌شود که هر روز در اثر جنگ‌های مسلحانه در افغانستان به شمار معلولان افزوده می‌شود؛ افغانستان کشوری درگیر جنگ است و به‌صورت نسبی هر هفته در 15 ولایت افغانستان عملا جنگ جریان دارد. به گزارش دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل (اوچا) اکنون یک‌بار دیگر نام افغانستان شامل کشورهایی شده است که درگیر جنگ‌اند.
بر بنیاد گزارش (اوچا) از آغاز ماه جولای تا ماه سپتامبر سال روان میلادی، به‌طور اوسط روزانه ۸۰ مورد منازعات مسلحانه و جنگ در افغانستان را ثبت کرده که در شش سال گذشته بی‌پیشینه خوانده شده است.
به‌باور مقام‌های وزارت کار و امور اجتماعی و شهدا و معلولین، منازعه‌های مسلحانه و حملات انتحاری هر روز به تعداد معلولان در کشور می‌افزاید. این‌که سالانه یا ماهوار چه تعداد معلول در وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین ثبت می‌شود در نوسان است. آمار دقیقی در دست نیست، اما عبدالفتاح عشرت احمدزی سخن‌گوی وزارت کار و امور اجتماعی به اطلاعات روز گفت به‌صورت کلی 130000 معلول نزد این وزارت ثبت است.
آقای احمدزی گفت که هر نهاد دولتی برای معلولان امتیازهایی در نظر گرفته است. مثلا وزارت حج و اوقاف سالانه سهمیه‌ی مشخصی برای معلولان در نظر دارد؛ همین‌طور وزارت تحصیلات عالی که سالانه تعدادی از معلولان را در مؤسسه‌های تحصلات عالی جذب می‌کند.
او افزود که وزارت کار و امور اجتماعی نیز برای معلولان برنامه‌ی مشخص خود را دارد. وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین برای معلولانی که صدفیصد معلول هستند سالانه مبلغ 60000 افغانی می‌دهد و برای معلولان قسمی رقم کمتر: «60000 هزار افغانی برای کسانی داده می‌شود که معلولیت کامل دارند و برای معلولان قسمی هم مبلغ‌های کمتر از آن را در نظر گرفته‌ایم.»
اما معلولان در کشور مدام از نبود امکانان و تسهیلات برای معلولان شاکی‌اند. به‌عنوان نمونه ویلچر‌نشین‌ها معلولینی هستند که خودشان نمی‌توانند حرکت کنند و یا برای حرکت کردن نیاز به وسیله‌ی کمکی یا شخص کمکی دارند و این معلولیت می‌تواند ناشی از حوادث یا بیماری باشد.
فهیم ذکی زمانی‌که ده سال داشت، با گلوله‌های منفجرنشده با هم‌بازی‌هایش بازی می‌کرد. گلوله منفجر می‌شود، چره‌ی آن به کمر فهیم اصابت و پاهای او را فلج می‌کند. او از صنف چهار تا دوازده از طریق کمیته‌ی جهانی صلیب‌سرخ، مکتب را تمام کرد و به‌دلیل مشکلات اقتصادی و نبود امکانات برای ده سال از تحصیلات عالی محروم شد. فهیم می‌گوید، یک‌سال قبل به تشویق دوستانش امتحان کانکور را سپری کرده و به دانشکده‌ی زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه کابل راه یافته است؛ به‌گفته‌ی ذکی چون در دانشگاه‌ها برای معلولان تسهیلات رفت‌وآمد و راه مخصوص معلولان به‌عوض زینه در نظر گرفته نشده است، او را با مشکل جدی مواجه کرده است.
در همین حال در نشستی که امروز یک‌شنبه 12 قوس در مقر ریاست اجرائیه‌ی کشور برزگزار شده بود، طرح ایجاد «اداره‌ی ملی حمایت از افراد دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدای افغانستان» تایید شد.
فیض‌الله ذکی سرپرست و نامزدوزیر وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین گفت که براساس فیصله‌ی شورای وزیران این وزارت روی تشکیل، بودجه و سیستم شفاف برای شناساسی و پرداخت حقوق افراد دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدا کار کرده است و حالا هیچ مانعی برای ایجاد این اداره وجود ندارد.
در این نشست به وزارت کار و امور اجتماعی، وزارت مالیه و وزارت عدلیه هدایت داده شد که در هماهنگی با اداره‌ی امور ریاست‌جمهوری مراحل شکل‌گیری این اداره را نهایی سازند. جلسه فیصله کرد که در زمینه‌ی سیستم مالی این اداره و ایجاد یک کد مشخص بودجوی کار کند.
قرار است که این اداره در هماهنگی با سازمان‌های بین‌المللی در ارتباط بازتوانی، حل مشکلات، ایجاد شغل و ارایه‌ی خدمات لازم و سالم برای افراد دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدا کار کند.
داکتر عبدالله عبدالله رییس اجرائیه‌ی حکومت وحدت ملی معلولان را سرمایه‌ی ملی افغانستان عنوان کرد و گفت که افراد دارای معلولیت بار دوش جامعه نیستند و باید این ذهنیت در اجتماع نسبت به آنان تغییر کند.
او تصریح کرد که ایجاد کار، رسیدگی به مشکلات و خواسته‌های آنان و فراهم‌آوری سهولت‌های لازم برای افراد دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدا از مکلفیت‌های نظام است.
آقای عبدالله گفت: «همه مي‌دانيم که اکثریت افراد داراى معلوليت را قربانیان جنگ‌های ۴۰ سال اخیر در كشور تشكيل مي‌دهند كه متاسفانه تاكنون از وضعیت خوب زند‌گی برخوردار نیستند.»
او تاکید کرد که حكومت وحدت ملى متعهد است تا در حد توان در زمینه‌ی پرداخت معاشات باقي‌مانده‌ی معلولين، فراهم کردن فرصت‌های شغلی براى آنان، شموليت معلولين ادارات دولتى و مراكز تعليمى حرفوى و توزیع نمرات رهایشی براى افراد داراى معلوليت اقدام کند.
ایجاد «اداره‌ی ملی حمایت از افراد دارای معلولیت و ورثه‌ی شهدای افغانستان» در روز جهانی معلولیت
