حسین رهیاب (بلخی)، نویسنده و روانشناس
hrahyab@yahoo.com
نقش ایمان در موفقیت افراد
تصمیم قطعی برای شرکت در یک اتخابات یا حضور در میدان رقابت سیاسی و حتا فرهنگی و اقتصادی عزم و ارادهی پولادین میخواهد و کسی پیروز این میدانهاست که خود را برای یک مبارزهی طولانی آماده کرده باشد. آماده شدن برای مشارکت در میدانهای بزرگ زمانی معنا دارد که انسان قبل از هر چیزی به خدای خود و به توانایی و پیروزی خود ایمان داشته باشد که ایمان خواهینخواهی در سرنوشت مبارزاتی انسان تأثیر قطعی دارد. ایمان شامل یک مثلث سه گانه است (ایمان به خدا، ایمان به خود و ایمان به هدف) که اگر هرکدام از اینها در مرحلهای از زندگی آسیب ببیند، پیشروی متوقف شده و انسان از رسیدن به موفقیت در زندگی یا پیروزی انتخاباتی باز میماند.
ايمان، عامل استقامت
ايمان به خدا، ايمان به خود و ايمان به هدف، به يكديگر وابسته بوده و یگانه عامل کار، تلاش و استقامت در زندگی انسان میباشد. ایمان انسان را برای نبرد آماده کرده و به او جرئت و شهامت میبخشد تا در صحنههای بزرگ زندگی حاضر شده و با رقیبان کوچک یا بزرگ مبارزه کند. ایمان عامل اصلي و بنيادين تلاش، كوشش، استقامت، تحمل سختيها و مشكلات در زندگی همهی افراد بزرگ ميباشد. ایمان نباشد، انگیزه و دلیلی برای تحمل «راه دشوار آزادی» وجود ندارد، زیرا به نوشتهی «پیتر رنگل»، نویسندهی کتاب «با عشق زندگی کن»: «جالب اين است كه همهی افراد موفق و كامياب و با هر دين و آييني كه بوده و هستند، ايمان به خدا را سرچشمهی كاميابي ميدانند و هريك به گونهاي به خدا ايمان دارند. تفاوتي ندارد كه مسلمان باشند، مسيحي، يهودي، بودايي يا داراي هر دين و آيين ديگر. به نظر ميرسد نه اينان كه همهی افراد بشر به خدا ايمان دارند، اما نوع ايمان افراد و تصور آنان از خدا تفاوتهايي دارد، همانگونه كه ديدگاه افراد در مورد بقيه مسايل نيز با هم تفاوت دارد».
ایمان، عامل پیروزی
تقویت ایمان به خدا برای یک انسان هدفمند، از این جهت نیز ضرورت دارد که ايمان به هدف، لازمهی رسیدن به موفقيت ميباشد. زيرا ايمان به هدف موجب ميشود كه انسان براي رسيدن به آن اميدوار بوده و نهايت تلاش و كوشش خود را به كار گيرد و از شكستها، سختيها و مشكلات نترسيده و با استفاده از تجربهی گذشته، خستگيناپذير به پيش رود. زماني در انسان چنين نيرو، انرژي و قدرت شگرف پايداري و ثبات به وجود ميآيد كه انسان به خداوند، به خود و هدفش ایمان داشته و راه رسیدن به خواستههایش را تلاش و مبارزهی مستمر و دایمی برای دستیابی به هدف بداند.
ایمان، عامل ایستادگی
ایمان باعث تقویت انسان شده و موجب میشود که افراد در مقابل حوادث و گرفتاریهای زندگی با تکیه بر نیروهای معنوی مقاومت کنند. ایمان موجب میشود که انسان با استفاده و استعانت از الطاف الهی با مشکلات بجنگد. ایمان اگر با استفاده از نیروی الهی به دست آید باعث میشود که انسان در زندگی پیروزیهای بزرگی به دست آورده و در مقابل سختترین حوادث تسلیم نشود. تنها نیروی ایمان است که یک انسان را در بدترین شرایط زنده نگهداشته و موجب میشود که زندگی انسان مفهوم داشته باشد.
ایمان قوی زمانی به دست آمده و تقویت میشود که انسان در اتباط دایم با خدا بوده و با استفاده از وسایل مناسب، چون نیایش و دعا آن را کامل کند. انسان اگر در ارتباط با خدا بوده و از نیروی معنوی استفاده کند، برای او غیرممکن وجود نداشته و هیچعاملی نمیتواند مانع خوشبختی و موفقیت او شود.
كنراد هيلتون: «من به خدا ايمان دارم و معتقدم كه با عبادت ميتوان به عشق الهي دست يافت. به خود، سرنوشت خود و خداي خود ايمان داشته باش».
ایمان، استقامت و پیروزی
انسان زمانی که هدفی را انتخاب کرده و خواستههایی را دنبال کند، میداند که رسیدن به اهداف و خواستهها بهراحتی امکان ندارد. کسی که میخواهد به هدف سیاسی و انتخاباتی برسد، مجبور است برای رسیدن به آن با موانع و مشکلات زیادی بجنگد، سختیها و دشواریهای فراوانی را پشت سر گذاشته و پستی و بلندیهای روزگار را تجربه کند تا در نهایت به اهداف خود دست یابد. اما گاهی مشکلات فراوان باعث میشود که انسان مقاومت خود را از دست داده و امیدش را از کف بدهد و در این حالت بسیاری از افراد خود را کمشانس دانسته و بهراحتی میدان را به نفع دیگر رقیبان خالی میکنند، در حالی که افراد با ایمان بر خلاف این افراد میدانند که دست یافتن به خواستهها همیشه بهراحتی ممکن نیست و در برخی از مواقع فقط در آخرین لحظات است که پیروزی به انسان لبخند میزند. پس ایمان به خدا موجب میشود که انسان با سر سختی جنگیده، لحظهای تردید نکند. ایمان و فقط ایمان باعث میشود که انسان مبارزه کند و تا آخرین لحظه از تلاش برای دستیابی به هدف دست برندارد.
ایمان و امید به زندگی
بررسیهای بالینی ثابت کردهاند که افراد دیندار و با ایمان نسبت به دیگران به مراتب امید بیشتری به زندگی دارند و این برخاسته از نقش انکارناپذیر ایمان در زندگی انسان است. کسی که به خدا ایمان ندارد، جهان را بیهوده دانسته و انگیزهای برای کار و تلاش هم ندارد. این نوع افراد معتقدند که انسان بیهوده پدید آمده و مرگ او نیز پایان همیشگی برای او خواهد بود، مرگی که باعث میشود یک زندگی سراسر بیهوده از بین رفته و انسان نیز به نتیجهی عمل خود نرسد. این فکر خطرناک مهمترین عامل پدید آمدن افکار بیهوده است که در نهایت به خودکشی منجر شده و باعث خواهد شد تا افراد با توسل به انواع وسایل خطرناک امروزی به زندگی شرمآور و نکبتبار خود خاتمه دهند.
اما در مقابل ایمان، امید به زندگی را بهشدت تقویت کرده و انسان را به کار و تلاش وا میدارد. همچنین این فکر باعث میشود که انسان برای رسیدن به زندگی و سعادت دنیایی و داشتن افکار نوعدوستی و اصلاح جامعه بکوشد. همین فکر موجب میشود که انسان خود را اصلاح کرده و با دوری از تنش و آلودگی برای ترویج افکار انسانی در جامعه تلاش کند. در کل این نوع رفتار و اعمال باعث تقویت روحیهی انسانی شده و انسان را به زندگی و آینده امیدوار میکند. به قول فورد:
«ايمان ماده اصلي و خميرمايهی دستيابي به آرزوهاست. ايمان ابزار نيرومندي است كه ديده نميشود. براي فردي كه پشتوانهی خواستهاش ايمان تزلزل ناپذيرش باشد، غيرممكن وجود ندارد».
ایمان و تقویت انگیزه
ایمان باعث میشود که انسان انگیزهی روانی زیادی برای زندگی داشته باشد و انگیزه مهمترین عامل برای زندگی، تلاش و فعالیت میباشد. کسی که انگیزهای برای زندگی نداشته باشد، تصور میکند که دنیا به آخر رسیده و کار و تلاش او نقشی در سعادت و خوشبختی او ندارد، اما کسی که ایمان دارد، میداند که انسان با کار و تلاش ساخته میشود و زندگی او چیزی جز سعی و تلاش او نیست. در این صورت، کسی که ایمان ندارد، در نبرد زندگی از پای درآمده و نابود میشود، اما کسی که به خدا و جهان آخرت ایمان دارد، تا زنده است برای رسیدن به دنیا و آخرت میکوشد و این تلاش مداوم که برخاسته از انگیزهی دینی انسان است، روزی موجب پیروزی، سعادت و رستگاری افراد با ایمان خواهد شد.
ایمان و تسلط بر خود
رفتار سالم و داشتن تعادل نشانهی سلامت روح و روان انسان است و در ارزیابیها و بررسیهای سلامت روان، اندازهگیری تعادل، یک مسئلهی مهم تلقی شده و روانشناسان آن را معیار بسیار مناسبی برای تشخیص سلامتی میدانند. تعادل شخصیتی و رفتاری حکایت کنندهی ثبات و پایداری شخصیت انسان است و انسان میتواند با دقت در رفتار افراد، اشخاص سالم را شناخته و به این صورت بین عناصر مختلف تفاوت قایل شود. زیرا شناخت افراد یکی از مسایل بسیار مهم در زندگی انسان بوده، شناخت صحیح و تشخیص درست افراد در موفقیت و روابط انسان ارزش زیادی دارد. روابط صحیح و ارتباط با افراد سالم موجب موفقیت انسان شده و از عوامل بسیار مهم سلامتی و شادابی در زندگی افراد میباشد.
تعادل در انسان و شخصیت او زمانی به دست میآید که انسان بر خود مسلط باشد، زیرا تسلط بر خود بزرگترین نعمت زندگی و مهمترین راز بقا و حیات انسان است. گرچه امروزه گفته میشود که تسلط بر خود با تمرین و ممارست به دست میآید، ولی بهترین روش برای رسیدن به تعادل ایمان به خدا و حفظ ارتباط و پیوند معنوی با پروردگار متعال است. زیرا فرصت ارتباط با خدا و ایمان به او باعث میشود که انسان بدون نگرانی بر خود مسلط شده و در تمام امور زندگی به آرامش، آسایش و تعادل دست یابد.
ایمان بزرگترین راز زندگی و موفقیت و یکی از کلیدیترین و مهمترین پایههای پیروزی در رقابتهای بزرگ است و فعالان سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، مدیران و اشخاص بزرگ بیش از مردم عادی به آن نیاز دارند. ایمان یگانه عامل موفقیت و بهترین تکیهگاه در شرایط دشوار مبارزه و تلاش در رقابتهای بزرگ انتخاباتی است، زیرا وجود ایمان باعث میشود که انسان هیچگاه تردید نکرده و تا آخرین لحظه بجنگد، ایمان راه دشوار آینده را ترسیم کرده و موجب میشود که انسان با اطمینان به سمت خواستههایش قدم برداشته و در نهایت روزی به خواستهها و اهدافش برسد که به گفتهی آنتوني رابينز: «براي كسي كه ايمان دارد، ناممكن وجود ندارد».