منبع: نشنل ژورنال
برگردان: ابوالقاسم صادقی
مسئولیتهای جنگی امریکا در افغانستان بهگونهی رسمی در پایان سال جاری خاتمه خواهد یافت، ولی آیا این به آن معناست که جنگ به طور کامل پایان خواهد یافت و تمام سربازان امریکایی به خانههایشان باز خواهند گشت؟
به طور دقیق، نخیر.
نقش امریکا در افغانستان بعد از 2014 توسط توافقنامهی امنیتی معین شده است. واشنگتن به امضای این توافقنامه توسط رییس جمهور کرزی تقریبا ناامید شده است و حالا سیاستگذارها بیشتر روی جانشین کرزی بعد از انتخابات اپریل برای دست به قلم شدن حساب باز کردهاند، امری که ممکن است این امکان را فراهم سازد تا بخشی از سربازان امریکایی بعد از 2014 در این کشور باقی بمانند.
جنرال جوزف دانفورد، فرمانده نیروهای امریکایی در افغانستان روز چهارشنبه در کمیتهی نیرهای مسلح مجلس سنای امریکا در مورد اینکه جنگ بعد از «پایان جنگ» در این کشور چگونه خواهد بود، به این سوالها پاسخ داده است که در ذیل به نکات کلیدی آن میپردازیم:
1- چه تعداد از سربازان امرکایی در این کشور باقی خواهند ماند؟
پنتاگون انتظار دارد تا رقمی بین 8000 تا 12000 تن از نیروهای ناتو بعد از 2014 در افغانستان حضور داشته باشند که نیروهای امریکایی حدود دو سوم (66 درصد) از این تعداد را تشکیل خواهند داد. تعدادی نیروهای امریکایی دیگری هم احتمال دارد که به آنها اضافه شوند. این عدهی محدود، نیروهای عملیاتی ویژه خواهند بود که وظیفهیشان انجام عملیاتهای مبارزه با تروریزم خواهد بود.
2- وظیفهی این نیروها چه خواهد بود؟
دانفورد میگوید، نیروهای ناتو و امریکا در آموزش، مشاوره و کمک به نیروهای افغان ایفای وظیفه خواهند نمود. نیروهای افغان به طور فزایندهای در به عهده گرفتن رهبری عملیاتهای امنیتی کشور در حال پیشرفت هستند، ولی هنوز به کمک نیروهای بینالمللی برای پیشبرد ارتش و نیروی پولیس مدرن نیاز دارند.
نیروی هوایی افغان تا 2015 به طور کامل توسعه نخواهد یافت و به طور کامل هم کارآمد نخواهد بود. بنابراین، تواناییهای عملیاتهای ویژهی نظامی با نقص روبهرو خواهد بود. دانفورد در ادامه میگوید: «وزیران امینتی کشور به کمک در پیشبرد وظایفی از قبیل طرح و برنامهریزی، بودجهبندی، اکتساب و مدیریت منابع انسانی نیاز خواهند داشت تا بتوانند حمایتهای مورد نیاز واحدهای تاکتیکی برای کارآمد بودن را فراهم کنند».
دانفورد همچنین میگوید: «نیروهای افغان بهوضوح در رأس رهبری عملیاتها خواهند بود و تنها عملیاتهایی که در 2015 ما ممکن است خود را در آن دخیل بسازیم، عملیاتهای مبارزه با تروریزم خواهند بود».
3- تا چه مدت نیروهای ناتو و امریکا باقی خواهند ماند؟
این موضوع مشخص نیست. در توافقنامهی امنیتی اولیه که بین کابل و واشنگتن مورد مذاکره قرار گرفته بود، مدت حضور این نیروها تا 2024 و حتا بعد از آن عنوان شده بود، ولی جانشین کرزی ممکن است که با این موضوع موافقت نکند و نیروهای امریکایی تا این مدت در این کشور نباشند. دانفورد با «پیچیده» خواندن این سوال، از جواب مستقیم دادن به آن طفره رفت.
4- آیا نیروهای افغان آمادهی این انتقال هستند؟
دانفورد بهنوبهی خود به تواناییهای نیروهای افغان ایمان دارد. وی عنوان میکند: «بعد از دیدن عملکرد نیروهای افغان در چالشهای متفاوتی، از زمانیکه رهبری مسئولیتهای امنیتی را به عهده گرفتهاند، به این عقیدهام که طالبان، تهدیدی برای دولت افغانستان یا نیروهای امنیتی این کشور محسوب نخواهند شد. من حتا مطمئنام که آنها میتوانند امنیت انتخابات ریاست جمهوری پیشرو را نیز تضمین کنند».
5- حالا که کرزی با امضای پیمان مخالف است، احتمال حضور نیروهای امریکایی در این کشور چقدر خواهد بود؟
علیرغم چرخش غیرمنتظرهی کرزی بعد از حدود یک سال مذاکرات بر سر این توافقنامه، احتمال حضور نیروهای امریکایی بعد از 2014 زیاد است. افغانها اینگونه نشان میدهند که با امضای توافقنامهی بلندمدت با امریکا موافقاند و تابهحال تمام کاندیداهای ریاست جمهوری هم علاقهی خود به امضای این قرارداد را قبلاً ابراز نمودهاند. دانفورد همچنین میافزاید: «هریک از نامزدان فعلی ریاست جمهوری که جانشین کرزی شود، شریک مورد اطمینانتری نسبت به کرزی خواهد بود».
با این حال، با رییس جمهور جدید ولی بدون توافقنامهی امنیتی جدید، امریکا تمام نیروهای خود را از افغانستان خارج خواهد کرد، پس محض احتیاط، پنتاگون احتمال خروج تمام 34000 نیروی امریکایی از افغانستان تا پایان سال جاری را نیز در نظر خواهد گرفت.
6- آخرین مهلتی که امریکا میتواند برای امضای پیمان صبر کند، چه وقت است؟
امریکا تا جولای فرصت خواهد داشت. دانفورد گفت: «اگر قرار باشد تا آگست رییس جمهور جدیدی روی کار بیاید، من مطمئنام که بدون هیچمشکلی بتوانیم در آن بازهی زمانی بر سر این پیمان به توافق برسیم». اما اگر تا سپتامبر توافقی ایجاد نشود، امریکا با خطر عدم آمادگی در خروج کامل نیروها یا باقی ماندن بخشی از آن روبهرو خواهد بود.
7- در صورت عدم امضای توافقنامهی امنیتی، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
به عقیدهی دانفورد، تروریستها برنده خواهند بود. امریکا میخواهد که با مأموریت آیندهاش در مبارزه با تروریسم در افغانستان، از احیای القاعده و انجام حملات تروریستی این گروه در غرب جلوگیری کند. دانفورد هشدار میدهد: «بدون فشارهای دوامدار مبارزه با تروریزم، نه تنها القاعده با جسارت دست به بازسازی فیزیکی خود خواهد زد، بلکه آنها از این امر در افزایش به خدمت گرفتن نیرو، جذب بودجه و همچنین روحیهی نیروهایشان بهره خواهند برد. از طرفی، نیروهای افغان هم اگر بدون مشاورهای امریکایی به حال خود رها شوند، روبهزوال خواهند بود».