دولت پاکستان رسما اعلام کرد که ملا عبدالغنی برادر، معاون پیشین ملا محمد عمر و از اعضای ارشد گروه طالبان از زندان آزاد شده است. سفارت پاکستان دیروز یک‌شنبه، ضمن تأیید آزادی ملا برادر و ملا صمد ثانی، این کار را تعهد پاکستان برای تسهیل روند صلح افغانستان عنوان کرد. سفارت پاکستان در افغانستان به طلوع نیوز گفته است که اسلام‌آباد به تلاش‌های صلح و مصالحه که به رهبری و مالکیت افغان‌ها باشد، متعهد است.
حکومت افغانستان و شورای عالی صلح اما در این مورد صحبت نمی‌کنند و می‌گویند هنوز وضعیت مشخص نیست.
در سوی دیگر کارشناسان به این باور‌ند که آزادی ملا برادر تأثیری روی روند صلح در افغانستان نخواهد داشت. آنان استدلال می‌کنند که با توجه به تحولاتی که طی 9 سال پس از زندانی‌شدن ملا برادر در جنبش طالبان به میان آمده است، بعید به‌نظر می‌رسد که ملا برادر نقش و قدرت قبلی خود را در میان طالبان باز یابد و بر روند صلح در افغانستان کمک کند.
وحید مژده، تحلیل‌گر مسایل سیاسی و از مقام‌های پیشین طالبان (پیش از سال 2001)، می‌گوید که پاکستان با آزادی ملا برادر از طالبان دل‌جویی می‌کند. به گفته‌ی او در طول چند سال گذشته شماری از فرماندهان و اعضای کلیدی طالبان افغان در پاکستان بازداشت، زندانی و در برخی موارد به امریکایی‌ها تحویل داده شدند.
به باور آقای مژده، حکومت جدید پاکستان با توجه به این که امریکایی‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که طالبان در حکومت بعدی افغانستان سهیم باشد، در پی این است که به نحوی از طالبان دل‌جویی کند و آزادی ملا برادر و شماری دیگر از اعضای طالبان از زندان‌های پاکستان نشانه‌یی از حسن نیت پاکستان به طالبان است.
گل‌پاچا مجیدی، نماینده‌ی مردم قندهار و عضو کمیسیون امور بین‌المللی مجلس نمایندگان نیز آزادی ملا برادر را روی روند صلح افغانستان تأثیر‌گذار نمی‌داند و آن را حسن نیت پاکستان نسبت به طالبان عنوان می‌کند.
به باور آقای مجیدی پاکستان اگر واقعا به‌دنبال تأمین صلح در افغانستان است، باید ملا برادر را به حکومت افغانستان تحویل می‌داد: «پس از مشکلاتی که بین پاکستان و طالبان به میان آمد، فکر می‌کنم این آزادی ملا برادر زدودن این شکررنجی و برای خشنودی طالبان است. ملا برادر فعلا در پاکستان است و در واقع به طالبان تحول داده شده است. اگر هدف آنان کمک به روند صلح افغانستان می‌بود، باید ملا برادر را به حکومت افغانستان تحویل می‌دادند تا افغانستان می‌توانست از داشتن او در نزد خود استفاده‌ی مؤثر می‌کرد.»
او می‌گوید، ملا برادر خود قربانی روند صلح شد و در سال 2010 پس از آن که او می‌خواست جنگ افغانستان را از طریق گفت‌وگو پایان دهد از سوی سازمان استخابارات نظامی پاکستان بازداشت شد.
آقای مژده معتقد است که با توجه به این که طالبان ختم جنگ را به خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان مشروط کرده، مسأله‌ی صلح افغانستان بیشتر به امریکایی‌ها مرتبط است و در این میان آزادی ملا برادر هیچ تأثیر روی تأمین صلح در افغانستان نخواهد داشت: «آزادی ملا برادر روی مسأله‌ی صلح افغانستان تأثیری ندارد مگر این که مذاکراتی که بین طالبان و امریکا است به نتیجه برسد.»
پیشتر طالبان اعلام کردند که ملا برادر در نتیجه‌ی یک توافق سیاسی میان طالبان و امریکا از بند آزاد شده است.
روزنامه «دان» پاکستان گزارش داده است که ملا برادر در پی ملاقات مقام‌های طالبان و زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه‌ی وزارت خارجه ایالت متحده امریکا در دوحه، از بند دولت پاکستان آزاد شده است.
رسانه‌های پاکستان از قول مقام‌های وزارت خارجه این کشور گزارش داده‌اند که پاکستان و ایالت متحده با دیگر بازیگران منطقه‌یی به دنبال راه حل سیاسی برای ختم جنگ در افغانستان هستند.
به نقل از یک روزنامه پاکستانی در سال 2013 مقام‌های حکومت افغانستان از پاکستان خواسته بودند که برای تسهیل گفت‌وگو‌های صلح ملا برادر را آزاد کند. حکومت افغانستان آزادی ملا برادر را امید صلح افغانستان و «تغییر دهنده‌ی بازی» خوانده بود.
به نقل از روزنامه‌ی دان پاکستان، پنج سال قبل افغانستان و پاکستان تا یک قدمی آزادی ملا برادر به پیش رفتند. ملا برادر قرار بود نخستین زندانی شورشیان افغان باشد که براساس یک توافق میان اسلام‌آباد و کابل از بند رها می‌شود. اگر آن توافق انجام می‌شد پیشنهاد دیگر این بود که او را به ترکیه یا عربستان سعودی بفرستند تا در گفت‌وگوها شرکت کند اما او به دلایل نامعلومی از بند رها نشد.
ملا عبدالغنی برادر چهل و پنج سال دارد و یکی از چهار فردی است که در سال ۱۹۹۴ گروه طالبان به رهبری ملا عمر را تأسیس کردند.
پیروان گروه طالبان از ملا برادر به عنوان یکی از مغزهای متفکر این گروه یاد می‌کنند. او در مدارس پاکستان مسایل دینی خوانده و مدتی در گروه طالبان جنگیده است.
ملا برادر پس از سقوط امارت اسلامی طالبان، شورای کویته، مهم‌ترین تشکل طالبان پس از سقوط این گروه را رهبری می‌کرد.
او در سال 2010 در کراچی پاکستان در یک عملیات مشترک سازمان استخبارات امریکا (سیا) و سازمان استخبارات نظامی پاکستان (آی اس آی) دستگیر شد. در آن زمان گفته می‌شد که او برای پایان جنگ افغانستان دنبال مذاکره و گفت‌وگو بوده است.
در نهایت او چند روز قبل با ملا صمد ثانی از دیگر اعضای ارشد طالبان از زندانی در پاکستان آزاد شد و گفته می‌شود اکنون نزد خانواده‌اش در کراچی برگشته است.
ملا برادر در میان گروه طالبان چه جایگاهی دارد؟
وحید مژده معتقد است که ملا برادر دیگر جایگاهی را که 9 سال قبل در میان طالبان داشت، ندارد. او استدلال می‌کند که در درازای 9 سال در جنبش طالبان تحولات بزرگی به میان آمده و تحریک طالبان به رهبری ملا هیبت‌الله، مولوی یعقوب و سراج‌الدین حقانی بیشتر نقش جوانان را در تحریک طالبان برجسته و با افرادی که در گذشته نقش عمده داشتند وداع کرده‌اند: «از آن قماش افرادی هم که تا کنون در سطح رهبری طالبان کار می‌کنند هستند. بیشتر مسوول امر و نهی هستند تا اتخاذ تصامیم مهم. با توجه به این تحولات، ملا برادر در شرایط فعلی و با توجه به این که مریض است و در طول 9 سال شکنجه هم شده است، فکر نکنم که در تحریک طالبان جایگاه سابقش را پیدا کند. اما بدون شک او به عنوان یک فرد که محبوب ملا عمر بود، در بین طالبان قابل احترام است.»