پس از سقوط حاکمیت طالبان و روی کار آمدن نظام جدید، فساد در دستگاه دولت به‌خصوص در نهادهای امنیتی یکی از مشکلات جدی دولت افغانستان بوده است. در این مدت کم‌تر مقام دولتی با صراحت به وجود این مشکلات اعتراف کرده است. اخیرا اما معین ارشد امنیتی وزارت داخله اعلام کرد که فساد در این وزارت در سطوح بالا به «اوجش» رسیده است و برای رفع آن اکنون اراده‌ی جدی وجود دارد.
جنرال خوشحال سعادت، معین ارشد امنیتی وزارت داخله روز دوشنبه، 23 ثور در «سیمینار تحلیل جرایم جنایی در کابل» گفت که در 18 سال گذشته میلیاردها دالر مصرف شده است، اما به دلیل موجودیت فساد، اکنون وزارت داخله حتا یک انستیتوت مسلکی ندارد؛ از همین‌رو ظرفیت نیروهای امنیتی پایین است. او تأکید کرد اکنون «عصر تغییرات جدی» در سطوح مختلف وزارت داخله به‌میان آمده است و مردم باید از آن حمایت کنند.
پیش از این کم‌تر مقام ارشد حکومتی و نظامی با چنین صراحتی از فساد در دستگاه حکومت سخن گفته بود.
او از مداخله زورمندان و چهره‌های سیاسی در استخدام‌ها در وزارت داخله انتقاد کرد و گفت که اگر بخواهند تغییراتی در سطوح مختلف بیاورند، صدها تماس از سوی چهره‌های سیاسی و مقام‌های دولتی دریافت می‌کنند: «بدبختانه سیاسیون و بزرگان در دستگاه امنیتی نفوذ کرده‌اند و افراد مشخص و موردنظرشان را در پست‌های امنیتی جابه‌جا می‌کنند. پولیس نیاز به تغییر در رهبری و تغییر انگیزه دارد. پولیس باید کاملا غیرسیاسی شود، تا قانون بالای همه یک‌سان تطبیق شود.»
پس از سال 2001 و سقوط حاکمیت طالبان و روی کار آمدن نظام جدید، گروه‌هایی که در برابر طالبان می‌جنگیدند به پیمانه‌ی وسیعی وارد دستگاه دولت شدند. آنان آموزش مسلکی ندیده و فرماندهان و جنگ‌جویان آماتوری بودند که در برابر ارتش سرخ و طالبان جنگیده بودند. این نیروها در نهادهای امنیتی و دفاعی کشور در سطوح مختلف از سرباز گرفته تا جنرال وارد شدند.
معین ارشد وزارت داخله میگوید که اکنون افغانستان تغییر کرده است و «خیالات سال‌ها و دهه‌های قبل باید از سرها بیرون شود».
آقای سعادت گفت که مردم از جرایم به ستوه آمده است. او از مردم خواست که به پا خیزند و از آوردن اصلاحات در وزارت داخله و پولیس حمایت کنند: «تسیلم مجرمین و قانون‌شکنان نشوید. با یک صدا با پولیس خود همکار شویم تا قانون بالای همگان یک‌سان تطبیق شود. نمی‌شود که پنج‌هزار پولیسی که در کابل است برکنار و به‌جای آن افرادی نوی را وارد کنیم. این ممکن نیست. اما ما آهسته‌آهسته تغییر می‌آوریم.»
معین ارشد امنیتی وزارت داخله همچنین نهادهای عدلی و قضایی را به کم‌کاری و کارشنکی متهم کرد و گفت که پولیس کارش را انجام می‌دهد و مجرمین را گرفتار می‌کند، اما نهادهای عدلی و قضایی تحت تأثیر و فشارهای سیاسی به بهانه‌های مختلف، چون تکمیل نبودن اسناد از تعقیب و بررسی پرونده‌ها دست می‌کشند.
دادستانی کل کشور اما این ادعاها را رد می‌کند و میگوید که این اداره براساس ماده‌ی 134 قانون اساسی با استقلالیت تمام عمل می‌کند. جمشید رسولی، سخن‌گوی دادستانی کل به اطلاعات روز گفت که در بررسی پرونده‌ها هیچ‌گونه مداخله‌ی سیاسی یا مداخله‌ی زورمندان وجود نداشته و به کسی اجازه مداخله داده نمی‌شود. آقای رسولی تأکید کرد در صورتی که چنین موارد و ادعاها وجود داشته باشد، مدعیان آن را با سند و مدرک به دادستانی کل تحویل دهد.
سخن‌گوی دادستانی کل میگوید که دوره‌ی فرهنگ معافیت از مجازات دیگر به پایان رسیده است و پرونده‌های فساد مقام‌های ارشد دولتی از معین تا وزیر بررسی و به دادگاه فرستاده شده است: «شما ببینید بیش از 18 جنرال چندستاره به میز محاکمه کشیده شده و مجازات شده‌اند. تا سطح وزیر تحقیقاتش از سوی دادستانی کل انجام شده و به محکمه‌ی خاص سپرده شده است. تا سطح والی و سناتور محاکمه شده‌اند. بیش از هشت معین محکمه شده‌اند. به این معنی است که لوی سارنوالی کشور با استقلالیت کامل به قاضایا رسیدگی می‌کند.»
مقام‌های امریکایی نیز پارسال از کارکرد دادستانی کل انتقاد کرده و گفته بودند که تلاش‌های مرکز عدلی برای مبارزه با فساد راکد شده است. به گفته‌ی مقامات ایالات متحده، یک برنامه‌ی مبارزه با فساد که زمانی به‌عنوان روزنه‌ی امید در افغانستان دانسته می‌شد، رو به ناکامی است. مقامات امریکایی گفته بودند که دادستان کل افغانستان فاسد است.
«هر هفته 500 جنگجوی طالب کشته می‌شوند»
معین ارشد امنیتی وزارت داخله میگوید سه ماه قبل وقتی او تازه به‌عنوان معین ارشد وزارت داخله گماشته شده بود، سقوط ولایت‌ها بزرگ‌ترین نگرانی دولت افغانستان بود، اما اکنون با تغییراتی که در شیوه‌ی جنگ و رهبری جنگ آمده است، این نگرانی رفع شده است: «با رهبری جدیدی که تعیین شده است و عملیات‌های که صورت می‌گیرند، دشمن خواب و خیال سقوط ولایت ها را هم نبینند.»
به گفته‌ی آقای سعادت هر هفته در عملیات‌های نیروهای امنیتی و دفاعی افغاستان به‌طور اوسط 500 طالب و هراس‌افگن کشته می‌شوند: «از 24 ساعتی که 18 ساعت آن را کار می‌کنیم، به‌طور دوامدار علیه تروریسم عملیات جریان دارد، ضربات هوایی و عملیات شب‌هنگام صورت می‌گیرد و دیگر تشویش سقوط یک ولایت را توسط طالبان نداریم.»
معین ارشد امنیتی در حالی از جدیت نیروهای امنیتی و دفاعی در سرکوب طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی سخن میگوید که سیگار (بازرس ویژه ایالات متحده امریکا برای برای بازسازی افغانستان) هفت ماه قبل از امروز ( ماه عقرب 1397) اعلام کرد که دولت در کل بر 56 درصد خاک افغانستان کنترل دارد. همین‌طور طالبان مدعی‌اند که در حدود 70 درصد بر خاک افغانستان نفوذ دارند.
علاوه بر این، تلفات سنگین، نیروهای امنیتی و دفاعی در نبرد با طالبان که علت آن ضعف در رهبری جنگ خوانده می‌شود، یکی از نقدهای جدی است که بر حکومت افغانستان وارد است. پارسال رییس‌جمهور غنی به زبان خود گفت که تنها در چهار سال حکومت وحدت ملی 45 هزار نیروهای امنیتی و دفاعی کشور در نبرد با طالبان و دیگر گروه‌های هراس‌افگن کشته شده‌اند.
معین ارشد امنیتی اما بخش وسیعی از ادعاهای طالبان مبنی بر تلفات نیروهای امنیتی و دفاعی را «جنگ تبلیغاتی» خواند. او با اشاره به فعالیت‌های طالبان در شبکه‌های اجتماعی برای جنگ تبلیغاتی گفت که ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی طالبان، 42 هزار حساب فیسبوک و 35 هزار حساب تویتر ساخته است و از آن‌جا به‌صورت دوامدار «دروغ میگوید و لاف می‌زند». او اما گفت که کشته شدن 500 طالب در هفته سخن گزاف نیست و مستند است: «فرماندهان نظامی دولت افغانستان وقتی عملیاتی را راه‌اندازی می‌کنند، مستند از کشته‌شدگان طالب عکس می‌گیرند و می‌فرستند به مرکز.»