کمیسیون مستقل انتخابات روز دوشنبه در نشست خبری اعلام کرد که حدود ۸۵ درصد آرای دارای اطلاعات بیومتریک را وارد سیستم مرکزی کمیسیون کرده است.
براساس گفتههای کمیسیون انتخابات تا کنون یک میلیون 737 هزار و 87 رای از ۲۲ هزار و ۵۸۸ محل به سرور مرکزی منتقل شده است و تنها انتقال آرای سههزار و ۹۸۰ محل رأیدهی از دستگاه بیومتریک به سرور مرکزی باقی مانده است که به گفتهی کمیسیون تا پایان روز دیروز (دوشنبه) تکمیل شده است.
کمیسیون مستقل انتخابات پیش از این آمار اشتراککنندگان در انتخابات ششم میزان را دو میلیون و ۶۹۵ هزار و ۸۹۰ نفر اعلام کرده بود. با اعلام آمار تازهی کمیسیون، شمار آرای انتخابات ریاستجمهوری دو هفته پیش کمتر از آنچه که در آمار اولیه اعلام شد، خواهد بود.
از سویی هم، حواعلم نورستانی، رییس کمیسیون مستقل انتخابات گفت که تا کنون ۲۵ هزار و ۵۸۳ فورم نتایج در مرکز ملی جمعبندی نتایج «انتیک» شده و ۲۵ هزار و ۵۵۸ فورم دیگر پس از «انتیک» اسکن شده است.
خانم نورستانی همچنان گفت که ۲۵ هزار و ۵۶۰ فورم نتایج تصفیه شده و ۲۵ هزار و ۵۲۲ فورم نتایج دیگر «انتری» شده است. به گفتهی او، ۸۷ فورم نتایج آماده تفتیش و ۴۳۲ فورم دیگر آمادهی بازشماری شده است.
در همین حال رحیمه ظریفی، عضو این کمیسیون اعلام کرد، مشکلات تخنیکی که قبلا وجود داشت رفع شده و حالا سرعت انتقال معلومات از دستگاه بیومتریک به «سرور مرکزی» شدت یافته است. به گفتهی او آرای سههزار و ۹۸۰ محل رأیدهی باقیماندهی دیگر نیز بهزودی به سرور مرکزی منتقل خواهد شد.
«مشکلات تخنیکی که سبب کندی روند شده بود، رفع شده است»
پیش از این انتقادها از کندی روند انتقال معلومات دستگاه بیومتریک به سرور مرکزی بالا گرفته بود. در پی این انتقادها کمیسیون دو کارمند تخنیکی شرکت آلمانی درملوک را که سیستم بیومتریک را در کمیسیون راهاندازی کرده است، به کابل خواست.
اکنون کمیسیون میگوید که کارمندان تخنیکی شرکت درملوک مشکلات تخنیکی را که سبب کندی روند انتقال معلومات شده بود، رفع کرده است.
حنیف دانشیار، عضو کمیسیون انتخابات گفت که پیش از این معلومات دستگاههای بیومتریک از طریق انترنت به سرور مرکزی منتقل میشد، اما اکنون سیستم طوری تنظیم شده است که دیگر نیاز به انترنت نیست و معلومات دستگاهها از طریق یک شبکهی داخلی توسط 20 کمپیوتر به سرور مرکزی منتقل میشود. به گفتهی آقای دانشیار این سیستم هم روند انتقال را تسریع و هم سرور را مصئون کرده است.
پیشتر کمیسیون انتخابات براساس اطلاعات شرکت درملوک، اعلام کرده بود که تلاشهای زیادی از سوی هکرها برای حملهی سایبری به «سرور مرکزی» انجام شده بود که بینتیجه بود و نتوانستند که به معلومات سیستم دست یابند.
تفکیک آرا
پس از آنکه آرای بیومتریکشده از تمامی محلات وارد سیستم شد، مرحلهی تصفیهی معلومات بیومتریک آغاز میشود. در این مرحله پیآرکودهای تکراری، نشان انگشت تکراری، استیکر تکراری، عکس تکراری، عکس زیر سن، عکس از روی عکس و استفادهی رأی پیش از ساعت هفت صبح و بعد از ساعت پنج عصر روز ششم میزان، تفکیک و تصفیه میشود.
کمیسیون انتخابات، صحت و درستی رأی را توسط دستگاه بیومتریک و بعدا تصفیهی آن، تثبیت میکند، اما اینکه چه تعداد رأی به کدام نامزد اختصاص یافته است، توسط فرمهای نتایج تثبیت میشود.
آنطور که مولانا عبدالله، عضو کمیسیون انتخابات میگوید، آرای بیومتریکشدهی تصفیهشده با فرمهای نتایج در مرکز ملی جمعبندی معلومات مقایسه میشود.
به گفتهی آقای عبدالله، اگر شمار رأیدهندگان در فورم نتایج و دستگاه بیومتریک مساوی بود، درستی فورم نتایج تثبیت و نهایی است. به همین ترتیب، اگر شمار رأیدهندگان در فورم نتایج عددی درج شده باشد و در دستگاه بیومتریک هیچ رأیدهندهای ثبت نباشد، فورم نتایج باطل و محاسبه نمیشود. ولی اگر شمار رأیدهندگان یک محل در دستگاه بیومتریک نسبت به فرم نتایج آن بیشتر بود، آرای دستگاه بیومتریک محاسبه میشود. در نهایت اگر شمار رأیدهندگان در دستگاه بیومتریک کمتر از آرای درجشده در فرم نتایج بود، آرای آن محل به مرحله تفتیش و بازشماری میرود.
حنیف دانشیار، عضو دیگر کمیسیون میگوید آرای محلاتی که به مرحلهی تفتیش و بازشماری میرود، بازشماری در مرکز هر ولایت انجام میشود. طوری که صندوقهای رأی در حضور کارمندان کمیسیون و ناظران دستههای انتخاباتی و ناظران نهادهای ملی و بینالمللی باز میشود و سپس تمام برگههای رأی بهصورت معکوس مرتب میشود و به ترتیب پیآرکود هر برگه توسط دستگاه خوانندهی پیآرکود که معلومات بیومتریکی آرای پاک را در حافظهی خود دارد، خوانده میشود. برگههای رأی که توسط این دستگاه پاک تشخیص میشود، محاسبه و درج یک فورم جدید میشود و برگههای ناپاک تشخیص شده و از دور خارج میشود.
به گفتهی آقای دانشیار، به تعقیب آن فورمهای بازشماری هر ولایت به مرکز کمیسیون در کابل منتقل و با دیگر فورمهای نتایج که قبلا تصفیه و پاکی آن تثبیت شده است یکجا میشود: «نتیجهی ابتدایی پس از شمارش همین فورمها اعلام میشود.»
در همین حال شماری از دستههای انتخاباتی از تدابیر کمیسیون برای تفکیک آرای سیاه از سفید، استقبال کرده است.
نور رحمان اخلاقی، ناظر دستهی انتخاباتی ثبات و همگرایی در صفحهی تویترش نوشته است: «سقف اعلان شده در 22 هزار و ۵۸۰ محل از سوی کمیسیون که یک میلیون و ۷۳۸ هزار رای اعلان شد، گامی بلندی در عرصهی تقلبزدایی است و قابل تقدیر است. در این نوبه حدود ۵۰۰ هزار رای تقلبی بیومتریکنشده به ابطال رفت و هنوز انگشت و عکس تکراری، عکس از عکس و رای خارج از زمان رایدهی، مواردی است که باید تصفیه شوند.»
تأخیر در اعلام نتایج ابتدایی
شماری از نهادهای ناظر میگویند که این مرحله زمانبر خواهد بود و اعلام نتایج ابتدایی در 27 میزان را با تأخیر روبهر خواهد کرد.
یوسف رشید، رییس اجراییه بنیاد انتخابات آزاد و عادلانهی افغانستان (فیفا) میگوید با توجه به روند تفکیک آرای سیاه و سفید و مرحلهی بازشماری آرا در مرکز هر ولایت، اعلام نتایج ابتدایی در 27 میزان ممکن نخواهد بود.
اورنگ زیب، عضو کمیسیون انتخابات اما دیروز اعلام کرد که کمیسیون تلاش میکند که طبق زمانبندی انتخاباتی، نتایج ابتدایی را در 27 میزان اعلام کند، اما اگر با تأخیر هم اعلام شد، آن تأخیر در هفته و ماه نه، بلکه در حد یک یا چند روز خواهد بود.
انتخابات ریاستجمهوری افغانستان در ششم میزان امسال برگزار شد. در این دور 13 نامزد برای رسیدن به کرسی ریاستجمهوری باهم رقابت میکنند. طبق زمانبندی کمیسیون انتخابات نتایج ابتدایی به تاریخ 27 میزان و نتایج نهایی در 16 عقرب اعلام خواهد شد.