بهنظر میرسد اعلام نتیجهی انتخابات راه درازی در پیش دارد. قرار بود تا دو روز دیگر کمیسیون انتخابات نتیجهی ابتدایی را اعلام کند، اما روشن است که با این وضعیت اعلام نتیجهی انتخابات ممکن نیست. کمیسیون روند شمارش را در ولایتها آغاز کرده، اما دستکم سه تیم انتخاباتی روند شمارش را تحریم کرده و خواستار توقف این روند شدهاند. روشن است که شمارش دوباره آرا در غیاب تیمهای انتخاباتی معتبر نیست و نتیجهی حاصل از آن نیز برای تیمهای انتخاباتی معترض قابل پذیرش نخواهد بود. هر روز مشکل تازهای آفتابی میشود، تازهترین آن اختلاف در کمیسیون انتخابات است. میان کمیشنران کمیسیون انتخابات اختلاف نظر وجود دارد و دستکم دو کمیشنر روند جاری شمارش مجدد آرا را قبول ندارند. از دید نهادهای ناظر انتخاباتی نیز وضعیت کنونی قابل پذیرش نیست. نهادهای ناظر خواستار رسیدگی قانونی به اعتراض نامزدان هستند.
اعتماد مردم به انتخابات به پایینترین سطح خود رسیده است. مشارکت بسیار کمرنگ مردم در انتخابات 6 میزان گویای این وضعیت است. دلیل مشارکت پایین مردم در انتخابات بیاعتمادی به کمیسیون و نهادهای انتخاباتی است. متأسفانه هرباری که در افغانستان انتخابات برگزار شده، با چالشهای بسیار زیادی همراه بوده است. از یکسو تاریخ اعلام نتیجهی انتخابات مبهم است و از سوی دیگر روند کارها در کمیسیون سیاسی شده و اختلاف کمیشنران برملا شده است. از اینرو، اگر کمیسیون انتخابات نتواند تا دو روز دیگر نتیجهی ابتدایی انتخابات را اعلام کند، برای دومینبار تقویم انتخابات نقض میشود. قرار بود نتیجهی ابتدایی در 27 ماه میزان اعلام شود. کمیسیون نتوانست در آن زمان نتیجه را اعلام کند. با توجه به جنجالهای پیشآمده، ممکن است کمیسیون قادر نباشد به این زودیها نتیجهی ابتدایی را اعلام کند. در این صورت بیش از دو ماه تنها اعلام نتیجهی ابتدایی انتخابات زمان خواهد برد. روشنکردن سرنوشت نتیجهی انتخاباتی که دو میلیون رای داشت، این همه فرصت و وقت لازم ندارد. با اینکه پیش از انتخابات ریاستجمهوری کمیسیون انتخابات به مردم گفته بود تمام دستگاههای بیومتریک در تمام ولسوالیها در روز انتخابات به انترنت وصل میشود و همزمان با رایگیری، اطلاعات فرد رایدهنده به سرور مرکزی کمیسیون مستقل منتقل میشود و در پایان همان روز، اسکن جدول نتایج به مرکز فرستاده میشود و نتایج ابتدایی در نهایت پس از ۲۴ ساعت از روند رأیگیری اعلام میشود. اما اکنون نزدیک به دو ماه گذشته و هنوز هم سرنوشت نتیجهی انتخابات در ابهام قرار دارد. از اینرو اکنون مردم از این روند سرخورده شده و بیش از پیش اعتماد خود را نسبت به کمیسیون از دست دادهاند.
بهتازگی یوناما بهعنوان یک نهاد بینالمللی و همکار انتخاباتی افغانستان گفته است مقامهای کمیسیون مستقل انتخابات در قسمت مدیریت شمارش و جمعبندی نتایج انتخابات ریاستجمهوری با چالشهای پیچیده و دشوار روبهرو هستند. این نهاد از مقامهای کمیسیون خواسته که به تمامی اصول و قوانین انتخابات افغانستان احترام بگذارند و با مسئولیتپذیری در تأمین شفافیت عمل کند و در زودترین زمان ممکن نتایج انتخابات را اعلام کنند. تکرار تجربهی ناکام انتخاباتی سال ۲۰۱۴ قابل پذیرش و تحمل نیست. کمیسیون نباید با اختلاف و سیاسیسازی روند انتخابات زمینهی بیاعتمادی بیشتر مردم را رقم بزند.
در آستانهی اعلام نتایج ابتدایی انتخابات ریاستجمهوری و در شرایطی که افغانستان در تنور صفبندیها و احتمال تنش و نزاعهای سیاسی شدید بر سر پذیرش و عدم پذیرش نتیجهی انتخابات میسوزد، بدون شک عمل کمیسیون انتخابات میتواند تعیینکننده باشد؛ اینکه سناریوی انتخابات ۲۰۱۴ و آلودهشدن روند به تقلب و آسیبدیدن شفافیت تکرار شود که نتیجهی آن سرخوردگی مردم از انتخابات است یا تأمین شفافیت و عمل به قانون و طرزالعملها است که پیامد آن بازگشت اعتماد مردم به روند انتخابات است.