تا کنون شهر و خانه‌های مردم هرات با برق وارداتی از کشورهای ایران و ترکمنستان روشن است، اما قرار است در آینده چهار نیروگاه برق آفتابی و بادی به ظرفیت ۵۰۶ میگاوات برق در هرات ساخته شود. هرات در غرب کشور، ظرفیت استفاده از انرژی بادی و آفتابی را در مقیاس کلان دارد.
مسئولان در ریاست حوزه دریایی هریرود – مرغاب می‌گویند که چهارهزار و ۲۰۰ جریب زمین برای ساخت سه نیروگاه برق آفتابی و بادی در ولسوالی‌های زنده‌جان و گذره ولایت هرات با ظرفیت ۱۰۶ میگاوات برق تثبیت شده است.
نجیب‌الله جوینی، رییس این حوزه دریایی به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که کار روی تثبیت شش‌هزار جریب زمین دیگر برای ساخت بزرگ‌ترین نیروگاه برق آفتابی با ظرفیت ۴۰۰ میگاوات برق در هرات نیز جریان دارد. او می‌گوید: «هرات برای ساخت نیروگاه‌های برق بادی و آفتابی ظرفیت بلندی دارد و اگر در این دو بخش سرمایه‌گذاری شود، نیازی به انرژی وارداتی از کشورهای خارجی نیست. ما تلاش می‌کنیم تا زمین‌‌های مناسب برای ساخت این نیروگاه‌ها را فراهم کنیم.»
بادهای ۱۲۰ روزهی هرات
برق هرات از کشورهای ایران و ترکمنستان تأمین می‌شود. مسئولان در شرکت ملی برق در هرات به روزنامه اطلاعات روز می‌گویند که بیش از ۱۵۰ میگاوات برق از این دو کشور در هرات توزیع می‌شود. این مسئولان سرمایه‌گذاری روی انرژی بادی و آفتابی را برای خودکفایی در بخش انرژی برق یک نیاز می‌دانند.
نجیب‌الله جوینی، رییس حوزه دریایی هریرود – مرغاب می‌گوید استفاده از انرژی آفتابی به‌دلیل این‌که هرات روزهای سوزان دارد، به مراتب از انرژی وارداتی از کشورهای ایران و ترکمنستان ارزان‌تر تمام می‌شود.
هرات به داشتن بادهای ۱۲۰ روزه در افغانستان مشهور است. این بادها از اواخر ماه ثور آغاز و تا اواخر ماه سنبله ادامه دارد. گفته می‌شود که سرعت این بادها ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر در ساعت می‌رسد.
رییس حوزه دریایی هریرود – مرغاب می‌گوید که حکومت در تلاش ایجاد بستر مناسب برای سرمایه‌گذاری سکتور خصوصی در بخش انرژی بادی و آفتابی است. او می‌افزاید هم‌اکنون تنها سه توربین برق بادی در شهرک صنعتی هرات به ظرفیت ۳۰۰ کیلووات فعال هستند و باید بیش‌تر در این بخش سرمایه‌گذاری شود.
پروژه برق خورشیدی و بادی در ۴۰ جریب زمین در شهرک صنعتی هرات ساخته شده است. در این پروژه سه‌هزار و ۲۵۰ تخته سولر با ظرفیت تولید ۱٫۷ میگاوات برق و سه توربین بادی با ظرفیت ۳۰۰ کیلووات برق نصب شده‌اند.
قرار است یک شرکت چینایی به‌نام «کاسا» نیروگاه برق آفتابی به ظرفیت ۵۰ میگاوات برق در جوار «پروژه سمنت» در ولسوالی زنده‌جان هرات بسازد.
حمیدالله خادم، رییس اتاق صنعت و معدن هرات به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که شرکت چینایی ۷۰ میلیون دالر برای ساخت این نیروگاه برق سرمایه‌گذاری خواهد کرد و به ۷۰۰ جریب زمین برای ساخت این نیروگاه نیاز دارد. او می‌افزاید: «پیشنهاد دادن زمین به شرکت چینایی کاسا به ارگ ریاست‌جمهوری فرستاده شده و ما منتظریم که برای این شرکت زمین داده شود. اگر نیروگاه انرژی آفتابی در نزدیک شهرک ۲ ساخته شود، نیاز صنعت‌گران به انرژی برقی رفع می‌شود.»
شهرک صنعتی شماره ۲ به مساحت شش‌هزار جریب زمین نیز در جوار پروژه سمنت ساخته خواهد شد و کار انتقال زمین به وزارت صنعت و تجارت جریان دارد.
حالا شهرک صنعتی هرات با بیش از ۳۰۰ کارخانه‌ی فعال به ۳۰ میگاوات برق نیاز دارد. طرح استفاده از انرژی آفتابی در شهرک صنعتی پس از آن مطرح شد که سال گذشته برق وارده ایران قطع شد و میلیون‌ها افغانی به صنعت‌گران و ساکنان هرات ضرر رساند.
کارشناسان معتقدند که به هیچ عنوان حساب باز کردن روی انرژی وارداتی برق از کشورهای همسایه در شرایطی که افغانستان ظرفیت لازم برای استفاده از انرژی بادی و آفتابی را دارد، منطقی به‌نظر نمی‌رسد.
هر چند وضعیت امنیتی هرات نسبت به ولایت‌های دیگر افغانستان بهتر است، اما طی دو سال گذشته ناامنی در بخش‌های از ولسوالی‌های این ولایت افزایش یافته است. تهدیدهای امنیتی جدی‌ترین مانع برای سرمایه‌گذاری در بخش نیروگاه‌های برق آفتابی و بادی در هرات تلقی می‌شود. نجیب‌الله جوینی، رییس حوزه دریایی هریرود – مرغاب می‌گوید که شرکت افغانی موسوم به «دینامیک ویژن» و یک شرکت ترکی علاقه‌مند سرمایه‌گذاری روی نیروگاه‌های برق آفتابی و بادی هستند، ولی این دو شرکت از تهدیدات امنیتی نگران‌اند.
اما کامران علیزایی، رییس شورای ولایتی هرات در گفت‌وگو با روزنامه اطلاعات روز، خواهان تأمین امنیت شرکت‌های سرمایه‌گذار در بخش نیروگاه‌های برق از سوی دولت شد.
آقای علیزایی می‌گوید که او بارها در نشست شورای نظامی هرات گفته که باید امنیت سرمایه‌گذاران تأمین شود: «متأسفانه در هرات ناامنی است و من از رهبری نیروهای امنیتی می‌خواهم که تأمین امینت شرکت‌های که می‌خواهند در بخش برق بادی و آفتابی سرمایه‌گذاری کنند، بگیرند.»
هرات مثل بسیاری از مناطق دیگر افغانستان به‌صورت میانگین در سال ۳۰۰ روز آفتابی دارد، ولی تا کنون از این ظرفیت به پیمانه‌ی اندک برای تولید انرژی پاک استفاده شده است که در صورت سرمایه‌گذاری روی این بخش، هرات می‌تواند به ولایت‌های دیگر نیز برق صادر کند.