بیش از یک ماه از آغاز کار عملی پروژهی جادهی 40 متره شهرک عرفانی میگذرد. اما اعتراضها و نارضایتیهای شماری از شهروندان متضرر همچنان ادامه دارد. آنان از نبود شفافیت و عدالت در روند استملاک و توزیع زمین بدیل شکایت دارند و میگویند که روند توزیع زمین با «چالش حقوقی» روبهرو شده و شهرداری کابل به وعدههایش نتوانسته است عمل کند.
با وجود اعتراضها و نارضایتیهای شماری از شهروندان از نبود شفافیت در روند استملاک، شهرداری کابل، در 24 میزان، تخریب منازل و پاککاری مسیر این پروژه را آغاز کرد. مسئولان این اداره در آن زمان وعده داد که زمینهای بدیل برای متضرران بهزودی در شهرکی بهنام «سردار محمد داوود خان»، در ناحیهی ششم، در نزدیکیهای قصر دارلامان توزیع خواهد شد. اما اکنون روند توزیع آن متوقف شده است.
در شهرک «سردار محمد داوود خان» قرار بوده 250 نمره زمین برای متضرران شهرک عرفانی توزیع شود. اما این روند اکنون با مانع و جنجال حقوقی روبهرو شده است. در هنگام خطاندازی نمرهها، یک تن که گفته میشود، خود را «کوچی» معرفی کرده، مانع ادامهی خطاندازی و توزیع زمین شده است. آن فرد گفته که بیش از 20 سال است که در آن ساحه خیمه زده و اکنون او حق «ظلیت» دارد و نمیگذارد کسی در آنجا خانه بسازد.
حسین اطمینان، یک تن از متضرران به اطلاعات روز گفت که در شهرک «سردار محمد داوود خان» در ناحیهی ششم شهرکابل، از 250 نمره تنها 13 نمره زمین تا کنون خطاندازی شده است. او گفت که این روند اکنون متوقف شده است. به گفتهی او در روز دوم خطاندازی، وقتی که آنان با مسئولان شهرداری و پولیس امنیتی در ساحه رفتهاند، یک نفر مسلح که خود را «کوچی» معرفی کرده، مانع کار آنان شده است.
«پنج یا شش رنجر پولیس با دهها تن از مسئولان شهرداری بهشمول متضرران در ساحه نتوانستند به اعتراض یک نفر کوچی پاسخ دهند. در عین حال پوستهی اردوی ملی مستقر در ساحه نیز از شخص «کوچی» پشتیبانی کردند. آنها نیز گفتند که باید مکتوب کار از وزارت دفاع بیاورید».
گفته میشود ساحهی تعیینشده بهنام «شهرک سردار محمد داوود خان» در ملکیت وزارت دفاع ملی قرار دارد. خداداد عرفانی، عضو مجلس نمایندگان و یکی از معترضان و متضرران به اطلاعات روز گفت که روند توزیع زمین در این ساحه از سوی شماری از افراد مسلح که گفته میشود «کوچیها» بودهاند متوقف شده و شخص معترض کوچی از سوی سربازان ارتش ملی حمایت شده است.
با این حال روند استملاک و توزیع زمین دوباره مبهم است. معترضان میگویند که از همان ابتدا نیز به شفافیت و عدالت این روند اطمینان نداشتند و اکنون نیز رضایت ندارند و نسبت به آن اعتراض دارند.
آقای عرفانی با یادآوری از چالشهایی که مردم در فصل سرما و گرانی کرایهی خانه با آن روبهرو شده گفت: «شهرداری کابل با زور و وعدههای خیالی و بهای ناچیز، بدون رضایت و اطمینان آنان، خانههای مردم را خراب کرد، اما اکنون زورش به یک شخص که گفته میشود کوچی است، نمیرسد و زمین بالمثل را توزیع نمیتواند تا مردم از ناامیدی مطلق حداقل خلاص شوند.»
از دو سال به اینسو نارضایتی مردم از نبود شفافیت در روند استملاک یگانه عامل توقف کار پروژه سرک شهرک عرفانی بوده است؛ چالشی که تا اکنون ادامه دارد. جنجالهای حقوقی در روند استملاک این بار باز هم از سوی «افراد مسلح کوچی» به میان آمده است. سالهای پیش نیز شهرداری کابل وعده داده بود که برای متضرران در دامنهی «کوه قوریغ» زمین بدیل داده میشود، اما «کوچیها» مانع شده بود.
معترضان میگویند که این بار نیز «گروههای مافیایی بهنام کوچیها» نمیگذارند که به مردم زمین توزیع شود. آنان سرگردان و حیران ماندهاند و نسبت به وعده و حق ناچیزی که دولت برای آنان تعهد داده است، اطمینان ندارند. یکی از معترضان میگوید که برای آغاز روند توزیع زمین چندین بار با مسئولان شهرداری نگرانیهایشان را شریک کردهاند، اما پاسخ روشن نشنیدهاند.
سخنگوی شهرداری کابل چالشهای حقوقی در روند توزیع زمین را رد یا تأیید نکرد. نرگس مومند به اطلاعات روز گفت که «دیر یا زود» زمینها برای متضرران توزیع خواهد شد. او گفت که از شهروندان میخواهد حوصله داشته باشند. به گفتهی خانم مومند، روند استملاک و توزیع زمین بهدلیل طی مراحل اسناد ممکن زمانگیر باشد: «روند کار به خوبی ادامه دارد یک عدهی محدود بهخاطر منافع شخصی نارضایتی نشان میدهند و اعتراض دارند.»
پروژهی جادهی ۴۰ مترهی شهرک عرفانی در ناحیه سیزدهم شهر کابل از سالها به اینسو مورد پیگیری است، اما تا هنوز بنابر جنجالهای که در روند استملاک وجود داشت، تطبیق نشده بود. کار عملی این پروژه سرانجام حدود سه ماه پیش در سوم اسد از سوی معاون دوم ریاستجمهوری افتتاح شد. در آن زمان نیز شماری از شهروندان بهدلیل نبود شفافیت در روند استملاک در برابر آن اعتراض داشتند.
جمعی از این معترضان در هنگام قطع نوار به مناسبت افتتاح این پروژه از سوی معاون دوم ریاستجمهوری، به اعتراضشان ادامه دادند. این اعتراضات به درگیری و فیرهای هوایی از سوی نیروهای امنیتی نیز منجر شد. معترضان خشتهای نمونهای افتتاح پروژه را لگدمال کردند. غلامنبی رحیمی، رییس پیشین ناحیه سیزدهم شهر کابل اعتراضهای مردم را بهجا دانست. او به اطلاعات روز گفته بود که افتتاح این پروژه و چندین پروژه دیگر در غرب کابل جنبهی نمایشی دارد. او همچنان گفت تا زمانی که رضایت مردم گرفته نشود، آغاز کار عملی ممکن نخواهد بود.
جاده شهرک عرفانی، به عرض ۴۰ متر، طول دو کیلومتر و به ارزش ۲۵۰ میلیون افغانی از جادهی شهید مزاری به سمت پل کمپنی کشیده میشود. آقای عرفانی از موجودیت فساد و تغییر مسیر این جاده نیز یادآوری میکند. او میگوید براساس ماستر پلان نخست، قرار بود این جاده به چوک کمپنی وصل شود، اما بنابر مداخله زورمندان و پرداخت رشوه از طرف صاحبان زمین، اکنون مسیر آن منحرف شده و به پل کمپنی وصل شود. به گفتهی آقای عرفانی این موضوع پروژه را با چالش تخنیک و ترافیکی روبهرو کرده است: «چطور میتوان جادهی چهل متره را به جادهی ۱۰ مترهی سر پل کمپنی وصل کرد. این کار سبب ازدحام زیاد ترافیکی خواهد شد و از نگاه تخنیکی مشکل دارد.»
بهرغم چالشهای استملاک زمین که صدها خانواده را آواره و سرگردان کرده است، آغاز کار عملی این پروژه از حیث «عامالمنفعه»بودن آن، از سوی شهروندان استقبال شده است. در صورت تکمیل این پروژه از ازدحام ترافیکی در مسیر جاده شهید مزاری کاسته میشود.
سخنگوی شهرداری موجودیت فساد را درین پروژه رد میکند و میگوید که اگر شکایت و سندی وجود داشته باشد، با این اداره در میان گذاشته شود تا به آن رسیدگی شود.