شماری از شهروندان هرات و بستگان بیماران کرونایی به اطلاعات روز میگویند یک شفاخانه انتانی خصوصی در هرات به بیماران مبتلا به کرونا خدمات درمانی و مراقبتی ارائه میکند. این شفاخانه در مرکز شهر هرات و در محل زندگی مردم موقعیت دارد. بستگان بیماران مبتلا به کرونا در گفتوگو با اطلاعات روز مدعی هستند که این شفاخانه در یک شبانهروزی که بیماران مبتلا به کرونا را بستری میکند، ۱۰۰ دالر امریکایی هزینه میگیرد.
ریاست صحت عامه هرات تا کنون در مورد ادعاها مبنی بر بستریکردن مبتلایان به کرونا از شفاخانه انتانی خصوصی هرات تحقیق نکرده است. اما محمدرفیق شیرزی، سخنگوی صحت عامه هرات میگوید که بهزودی یک تیم صحی از کارکرد شفاخانه انتانی خصوصی نظارت میکند.
شفاخانه انتانی خصوصی که به بیماران کرونایی خدمات صحی ارائه میکند، در نزدیکی ساختمان فرماندهی پولیس هرات و در کنار خانههای مسکونی در مرکز شهر هرات موقعیت دارد. ارائه خدمات صحی به بیماران کرونایی انتقاد باشندگان محل را برانگیخته است.
ساکنان محل میگویند هر روز شاهد انتقال بیماران کرونایی به این شفاخانه است. به گفتهی شهروندان بیشتر افراد ثروتمند و مبتلا به ویروس کرونا در این شفاخانه جهت درمان مراجعه میکنند. این ساکنان میافزایند که تردد موترهای گرانقیمت بهدلیل آوردن بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در این شفاخانه از طرف شام افزایش پیدا میکند.
حاجی سلطان احمد، یک تن از ساکنان محل به روزنامه اطلاعات روز میگوید که باید هرچه زودتر فعالیت شفاخانه انتانی خصوصی متوقف شود: «در گذشته درمان مریضان کرونایی پنهانی در شفاخانه خصوصی انتانی صورت میگرفت و حالا شش روز میشود که علنی مریضان کرونا را میآورند. هر شب یک مرده و دو مرده از شفاخانه انتانی بیرون میکنند.»
احمد فیصل، یکی دیگر از ساکنان محل میگوید که شکایت خود را مبنی بر توقف فعالیت شفاخانه انتانی به اداره محلی هرات سپردهاند، اما تا کنون کاری برای توقف فعالیت این شفاخانه صورت نگرفته است.
این ساکنان محل نگرانند که با حضور بیماران مبتلا به کرونا و بستگانشان، خودشان به ویروس کرونا مبتلا نشوند. اداره صحت عامه هرات میگوید، قرار است بهزودی این شفاخانه تحت نظارت قرار گیرد. سخنگوی ریاست صحت عامه هرات بهگونهی ارائه خدمات صحی برای بیماران کرونایی را در این شفاخانه تأیید میکند. محمدرفیق شیرزی میگوید شفاخانه انتانی هرات از بیماران مشکوک به کرونا آزمایش سریع به طریق مشخصکردن آنتیبادی اخذ میکردند و پس از اینکه فرد مبتلا به کرونا بود، به شفاخانههای کووید منتقل میشد. اما تأکید میکند تنها دستگاه پیسیآر قادر به تشخیص ۱۰۰ درصد بیماران مبتلا به کرونا است.
به گفتهی او، در شفاخانه انتانی خصوصی تنها از بیماران مشکوک آزمایش گرفته شده و یک تن از مسئولان اصلی شفاخانه اختصاصی کرونا در هرات از سهامداران این شفاخانه خصوصی است.
اما مسئولان در شفاخانه انتانی خصوصی هرات حاضر به پاسخگویی در این مورد نشدهاند.
موضوع ارائه خدمات صحی توسط یک شفاخانه خصوصی در هرات در حالی باعث نگرانی مردم شده که قبلا فعالیت شفاخانه «امیری طبی کمپلکس» در کابل بهگونهی موقت بهدلیل فعالیتهای مشابه متوقف شده بود. وزارت صحت عامه در بیستوهشتم حوت سال گذشته اعلام کرده بود که شفاخانهها و لابراتوارهای خصوصی حق، صلاحیت و توانایی تشخیص ویروس کرونا را ندارند.
بسترهای پر و شکایت از کمبود امکانات در شفاخانههای اختصاصی کرونا در هرات
آمار مبتلایان به کرونا در ولایت هرات در غرب افغانستان بهگونهی چشمگیری افزایش یافته است. تا روز جمعه، ۹ جوزا، بیش از ۲۲۸۰ مورد مثبت ویروس کرونا در این ولایت به ثبت رسیده است؛ شمار زیادی از باشندگان هرات در انتظار آزمایش کرونا هستند، اما کیتهای تشخیصه در این ولایت کم است.
سید عبدالوحید قتالی، والی هرات نیز گفته است که با ظرفیت کنونی لابراتوار تشخیص کرونا، ۲۷ سال زمان میبرد که هراتیان یکمرتبه آزمایش کرونا بدهند.
بیشتر مبتلایان به ویروس کرونا در هرات در قرنطین خانگی بهسر میبرند. مسئولان صحی هرات میگویند که کمتر از ۲۵۰ تن در شفاخانههای کووید ۱۹ بستر هستند. اغلب این بیماران وضعیتشان وخیم است و در مراکز کووید یک و دو در هرات تحت مراقبت قرار دارند. عبدالحکیم تمنا، رییس صحت عامه هرات در گفتوگو با روزنامه اطلاعات روز میگوید که ظرفیت جذب بیماران کرونا در شفاخانه کووید یک تکمیل شده است.
همزمان بستگان بیماران مبتلا به کووید ۱۹ میگویند که شفاخانههای کووید ۱۹ از بستر کردن بیمارانشان سر باز میزنند و حتی شفاخانه خصوصی انتانی شبانه روز برای بستری کردن بیماران کووید، تا ۱۰۰ دالر امریکایی پول دریافت میکند و ظرفیت بسترشدن این شفاخانه نیز تکمیل شده است.
فریدون، یکی از بستگان بیماران کووید ۱۹ در هرات است. او به روزنامه اطلاعات روز میگوید که پسر کاکایش که ۵۵ سال سن دارد، به بیماری کرونا مبتلا شده است، اما شفاخانههای اختصاصی کرونا بیمار او را بستری نکردهاند: «پسر کاکای من دیابت، فشار و تب شدید دارد و به شفاخانه شیدایی بردیم، او را بستر نکردند. وقتی پسر کاکای من را بستر نکردند، او را آوردیم به خانه و یک نفر روزانه صبح و شام، داروها را تطبیق کند.»
بیماران مبتلا به کرونا میگویند کمبود امکانات و متخصص صحی در شفاخانههای کووید ۱۹ در هرات وجود دارد. عطا جان، یکی از بیماران مبتلا به کرونا است. او بهدلیل رفتوآمد زیاد به شفاخانه کووید یک برای تأمین نیازمندیهای یکی از بستگانش، به کرونا مبتلا شده است: «یکی از قومهای ما کرونا داشت و در شفاخانه شیدایی بستر بود و من هم باید میرفتم و به او نان و دیگر چیزهای مورد نیاز میبردم که خودم به کرونا مبتلا شدم. در شفاخانه شیدایی سرویسهای بهداشتی مشکل دارد و متخصص صحی وجود ندارد.»
به گفتهی او بهدلیل مشکلات در شفاخانه کووید یک، خودش را در خانه قرنطین کرده است، ولی در صورتی که امکانات در این شفاخانه فراهم میبود، تمایل داشت که خودش را در شفاخانه بستر کند. عطاجان مدعی است که تیمهای سیار صحی به خانهاش که در قرنطین بهسر میبرد، سر نزدهاند: «۱۲ روز میشود که نتیجه تست کرونا من مثبت شده و تنها از صحت عامه زنگ زدند و برای من گفتند که نتیجه تست تو مثبت است و دیگر هیچی در مورد علایم کرونا و وضعیت من نپرسیدند. یک مریض به جلو چشم من در شفاخانه شیدایی [کووید۱] بستر نکردهاند.»
اما مسئولان صحی هرات میگویند که شمار تیمهای سیار صحی برای واقعهیابی و نمونهگیری از افراد مشکوک و مبتلا به کرونا به بیش از ۲۰ تیم افزایش یافته است.
شفاخانهای که در کمتر از ۲۱ روز ساخته شد، اما تجهیز نشد
هرچند شفاخانه ۱۰۰ بستر ویژه کرونا در منطقهی گازرگاه هرات در کمتر از ۲۱ روز ساخته شد، اما تا کنون این شفاخانه فعال نشده است.
رفیق شیرزی، سخنگوی صحت عامه هرات به روزنامه اطلاعات روز میگوید که روند تجهیز شفاخانه گازرگاه ۶۰ الی ۷۰ درصد پیش رفته و بهزودی در قسمت فعالسازی این شفاخانه نیز اقدام خواهد شد. او میافزاید که بستر بیماران و دیگر امکانات در شفاخانه ۱۰۰ بستر آماده شده و قرار است که دستگاههای اکسری و وینتلاتور نیز تهیه شود.
فاجعه انسانی نزدیک است؟
با این همه خطر کرونا روزبهروز در هرات جدیتر میشود.
عبدالحکیم تمنا، رییس صحت عامه هرات هشدار میدهد تداوم بیپروایی مردم در قبال کرونا، فاجعه انسانی به بار میآورد: «مردم اگر در مقابل ویروس کرونا بیپروا باشند، فاجعه انسانی در هرات رخ میدهد. باید همگی کرونا را جدی بگیریم. ما در حال آماده ساختن بسترهای جدید برای مریضان مبتلا به کرونا هستیم.»
سید عبدالوحید قتالی والی هرات نیز بارها هشدار داده است که جدینگرفتن کرونا، تبعات منفی در پی خواهد داشت. او میگوید که برای دفن افرادی که با جان مردم بازی میکنند، آمادگی دارد. پیشتر نیز اظهارات والی هرات مبنی بر کندن قبر برای فوتیها کرونا در این ولایت خبرساز شده بود.
براساس آمارهای رسمی تا کنون ۴۴ تن از بیماران کرونایی در هرات جان خود را از دست دادهاند.